Page 42 - วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อชีวิต
P. 42
6-32 วิทยาศาสตรเ์ ทคโนโลยแี ละส่งิ แวดลอ้ มเพื่อชวี ิต
1.2 ดวงจันทร์หรือบริวารของดาวเคราะห์ รวมกันมากกว่า 170 ดวง ดาวเคราะห์นอ้ ย จ�ำนวน
มาก ดาวหางจำ� นวนหลายล้านล้านดวง และ ขยะอวกาศ ท่มี ขี นาดเล็กกว่าดาวเคราะหน์ ้อย
2. มวลในระบบสุริยะ
มวลส่วนใหญ่ของระบบสุริยะร้อยละ 99.80 อยู่ท่ีดวงอาทิตย์ ท่ีเหลือมีมวลลดลงตามล�ำดับ คือ
ดาวพฤหัสบดีร้อยละ 0.10 ดาวหางร้อยละ 0.05 ดาวเคราะห์ดวงอื่นๆ รวมกันร้อยละ 0.04 บริวารและ
วงแหวนของดาวเคราะห์ ร้อยละ 0.00005 ดาวเคราะห์น้อยร้อยละ 0.000002 ขยะอวกาศธรรมชาติที่มี
ขนาดเล็กกว่าดาวเคราะห์นอ้ ยร้อยละ 0.0000001
3. การเคล่ือนท่ีของดาวเคราะห์ในระบบสุริยะ
เน่ืองจากแรงโน้มถ่วงท่ีดวงอาทิตย์ดึงดาวเคราะห์ท�ำให้ดาวเคราะห์เคลื่อนท่ีตลอดเวลา ดาว
เคราะห์มีการเคล่ือนที่ 2 อย่าง คือ โคจรรอบดวงอาทิตย์และหมุนรอบตัวเอง การโคจรรอบดวงอาทิตย์
เปน็ ไปตามกฎ 3 ข้อของเคปเลอร์ (Kepler's laws)
กฎขอ้ ที่ 1 ดาวเคราะหเ์ คลอื่ นรอบดวงอาทติ ย์เปน็ วงรี
กฎขอ้ ที่ 2 เส้นรัศมีที่ลากจากดวงอาทิตย์ไปยังดาวเคราะห์จะกวาดไปเป็นพื้นท่ีเท่ากันในเวลาที่
เทา่ กัน
กฎขอ้ ท่ี 3 เม่ือ T เป็นคาบที่ดาวเคราะห์โคจรรอบดวงอาทิตย์ มหี น่วยเปน็ ปี
a เป็นระยะห่างเฉลีย่ ของดาวเคราะห์จากดวงอาทติ ย์ มีหนว่ ยเปน็ เอยู
จะได้ T2 = a3
ตัวอย่างเช่น ดาวองั คารอยหู่ า่ งดวงอาทติ ยเ์ ฉลย่ี 1.54 เอยู จะมคี าบของการโคจรรอบดวงอาทติ ย์
เท่ากบั
T = (1.54)3/2 ปี
= 1.88 ปี
กฎขอ้ ท่ี 3 ของเคปเลอรบ์ อกใหร้ วู้ า่ ดาวเคราะหท์ อ่ี ยใู่ กลด้ วงอาทติ ยจ์ ะเคลอื่ นทเ่ี รว็ กวา่ ดาวเคราะห์
ทอี่ ยไู่ กล ดงั จะเหน็ ไดจ้ ากดาวพลโู ต ซง่ึ อยไู่ กลทสี่ ดุ ใชเ้ วลา 248.6 ปี ในการโคจรรอบดวงอาทติ ย์ แตด่ าวพธุ
ใชเ้ วลาเพยี ง 88 วัน เป็นต้น
ส่วนการหมุนรอบตัวเองของดาวเคราะห์แม้จะไม่มีกฎเกณฑ์ แต่เป็นท่ีน่าสังเกตว่า ดาวเคราะห์
ยักษ์ หมุนรอบตัวเองเร็ว โดยเฉพาะดาวพฤหัสบดี หมุนรอบตัวเองเร็วท่ีสุดรอบละไม่ถึง 10 ชั่วโมง
ดาวเคราะหห์ นิ หรอื ดาวเคราะหช์ นั้ ใน หมนุ รอบตวั เองชา้ ดาวศกุ รห์ มนุ รอบตวั เองชา้ ทสี่ ดุ รอบละ 243 วนั
ความเอยี งของแกนหมนุ ของดาวเคราะห์ หมายถงึ มมุ ทแี่ กนของดาวเคราะหเ์ อยี งจากเสน้ ตงั้ ฉาก
กบั ระนาบทางโคจรของดาวเคราะหร์ อบดวงอาทติ ย์ ความเอยี งของแกนหมนุ ของดาวพธุ ศกุ ร์ โลก องั คาร
พฤหัสบดี เสาร์ ยูเรนสั และเนปจูน ตามล�ำดับคือ 0o, 177.54o, 23.4o, 25.2o, 3.1o, 97.8o และ 28.3o