Page 37 - วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อชีวิต
P. 37
เอกภพและระบบสุริยะ 6-27
อุณหภูมิผิว สี สเปกตรัม ดาวฤกษ์
(เคลวิน) ม่วง O ดาวฤกษท์ ี่เป็นเข็มขัดนายพรานในกลุม่
มากกวา่ 30,000 นาํ้ เงนิ B ดาวนายพราน
30,000 - 10,000 นํา้ เงิน A ไรเจล (Rigel) รวงขา้ ว (Spica)
10,000 - 7,500 นํ้าเงิน - ขาว F ซริ ิอสั (Sirius) วีกา (Vega)
7,500 - 6,000 ขาว - เหลอื ง G คาโนปัส (Canopus)
6,000 - 5,000 ส้ม - แดง K โปรซอิ อน (Procyon)
5,000 - 3,500 แดง M ดวงอาทติ ย์
นอ้ ยกว่า 3,500 คาเพลลา (Capella)
ดวงแก้ว (Arcturus)
อลั ดบิ ะแรน (Aldebaran)
เบทเทลจสุ (Betelgeuse)
ปารชิ าต (Antares)
2.7 วิวัฒนาการของดาวฤกษ์ ตน้ ก�ำเนดิ ของดาวฤกษค์ อื เนบวิ ลา ซึ่งเป็นก๊าซและฝุ่นทป่ี ระกอบ
ด้วยไฮโดรเจนและฮีเลียมเป็นส่วนใหญ่ แรงโน้มถ่วงดึงก๊าซเข้าสู่ศูนย์กลางของเนบิวลาซึ่งหมุนช้าๆ และ
เร็วข้ึนเม่ือขนาดเล็กลง คล้ายการน่ังเก้าอ้ีหมุน หากกางแขนออกเก้าอ้ีจะหมุนช้า เม่ือหดแขนเข้าเก้าอี้
จะหมนุ เรว็ ขนึ้
ในขณะเดยี วกนั กา๊ ซ ณ แกน่ กลางจะมคี วามดนั เพมิ่ ขนึ้ ผลทต่ี ามมาคอื อณุ หภมู ขิ องกา๊ ซจะสงู ขนึ้
ด้วย แรงโน้มถ่วงดึงก๊าซและฝุ่นเข้าสู่ศูนย์กลางต่อไป หากอุณหภูมิ ณ แก่นกลางสูงขึ้นเป็นหลายแสน
เคลวนิ เนบิวลากเ็ รมิ่ ท�ำทา่ วา่ จะกลายเปน็ ดาวฤกษใ์ นไมช่ า้ จงึ เรียกแกน่ กลางเนบิวลาทมี่ ีอุณหภมู ิสงู นี้ว่า
ตน้ ก�ำเนดิ ดาวฤกษ์ หรือโปรโตสตาร์ (Protostar)
เมื่อเนบิวลายุบตัวลงไปอีกจนท�ำให้อุณหภูมิ ณ แก่นกลางสูงขึ้นเป็น 15 ล้านเคลวิน จะเกิด
ปฏิกิริยาเทอร์โมนิวเคลียร์หรือปฏิกิริยาฟิวชัน หลอมไฮโดรเจนเป็นฮีเลียม เป็นปฏิกิริยาของการสร้าง
ธาตใุ หมท่ ม่ี ีนวิ เคลียสใหญ่กว่าธาตเุ ดิมภายใตอ้ ณุ หภูมิท่ีสงู มากเป็นหลายลา้ นเคลวิน แล้วไดพ้ ลงั งานของ
การระเบดิ ออกมาดว้ ย โดยเนอ้ื สาร (m) บางสว่ นของไฮโดรเจนไดก้ ลายเปน็ พลงั งาน (E) ตามสมการของ
ไอนส์ ไตน์ E = mc2 และนคี่ ือพลังงานที่ดาวฤกษ์ไดส้ รา้ งข้ึน เชน่ ที่แกน่ กลางของดวงอาทิตย์ ไฮโดรเจน
600 ลา้ นตนั เปลย่ี นเปน็ ฮเี ลยี ม 596 ลา้ นตนั ในแตล่ ะวนิ าทมี วลไฮโดรเจน 4 ลา้ นตนั จงึ กลายเปน็ พลงั งาน
จนหมดส้นิ
ดว้ ยอตั ราการเปลยี่ นมวลสารเปน็ พลงั งานขนาดน้ี ดวงอาทติ ยจ์ ะมอี ายเุ ปน็ 10,000 ลา้ นปี ปจั จบุ นั
ดวงอาทิตย์เกิดมาแลว้ ประมาณ 5,000 ล้านปี ดังนนั้ จึงเหลืออกี ประมาณ 5,000 ลา้ นปีดวงอาทิตย์จึงจะ
ถงึ กาลอวสาน