Page 17 - การคุ้มครองผู้บริโภคและกฎหมาย เกี่ยวกับการแข่งขันทางการค้า
P. 17
กฎหมายว่าดว้ ยความรบั ผิดในผลติ ภณั ฑ์ (1) 9-5
เร่ืองท่ี 9.1.1
ท่ีมาและวิวัฒนาการเก่ียวกับกฎหมายว่าด้วยความรับผิดในผลิตภัณฑ์
ที่มาและวิวัฒนาการเกี่ยวกับกฎหมายว่าด้วยความรับผิดในผลิตภัณฑ์ เริ่มจากแนวความคิดที่
วา่ กฎหมายแพง่ เกย่ี วกบั ละเมดิ และกฎหมายแพง่ เกยี่ วกบั สญั ญาไมเ่ หมาะสมและเพยี งพอทจี่ ะใชเ้ ยยี วยา
ความเสียหายที่เกิดข้ึนจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัยให้กับบุคคลที่เป็นคู่สัญญาหรือท่ีเป็นบุคคลภายนอกที่มิใช่
คสู่ ญั ญาซงึ่ มไิ ดเ้ ปน็ ผบู้ รโิ ภคทไ่ี ดร้ บั ความเสยี หายทเ่ี กดิ ขน้ึ จากสนิ คา้ ทไ่ี มป่ ลอดภยั ดว้ ยเหตนุ เี้ พอื่ เปน็ การ
คุ้มครองบุคคลดังกล่าว จึงมีการพัฒนาปรับปรุงกฎหมายโดยก�ำหนดให้ผู้ประกอบการทุกคนต้องร่วมกัน
รับผิดต่อผู้เสียหายท่ีเป็นคู่สัญญา รวมถึงบุคคลภายนอกที่ไม่ใช่คู่สัญญา ซ่ึงได้รับความเสียหายท่ีเกิดขึ้น
จากสนิ คา้ ทไ่ี มป่ ลอดภยั ไมว่ า่ จะเปน็ ความเสยี หายตอ่ ชวี ติ รา่ งกาย สขุ ภาพอนามยั จติ ใจ ทรพั ยส์ นิ จนถงึ
ปจั จบุ นั มกี ารพฒั นากฎหมายขนึ้ มาอกี โดยน�ำหลักความรับผิดโดยเคร่งครัด (Strict Liability Doctrine)
มาปรบั ใช้กบั ความรับผิดในผลติ ภัณฑข์ องผู้ประกอบการ
การนำ� หลกั กฎหมายวา่ ดว้ ยความรบั ผดิ โดยเครง่ ครดั (Strict Liability Doctrine) มาใชน้ นั้ เรม่ิ
ต้นจากการปฏิวัติอุตสาหกรรมที่กระบวนการผลิตสินค้าท่ีมีประสิทธิภาพสูงมาก ท�ำให้ผู้ประกอบการ
สามารถผลติ สนิ คา้ ชนดิ เดยี วกนั ในครงั้ เดยี วกนั ไดจ้ ำ� นวนมาก (Mass Production) ไปสกู่ ารบรโิ ภคจำ� นวน
มาก โดยมีระบบการกระจายสนิ คา้ หลายช้นั และสลับซับซ้อนมากยิ่งข้นึ
ประกอบกับการท�ำตลาดโดยวิธีการโฆษณาขายสินค้า ท�ำให้ผู้บริโภคที่ได้รับความเสียหายจาก
สนิ คา้ ทไี่ มป่ ลอดภยั ไมอ่ าจทราบไดว้ า่ ความจรงิ สนิ คา้ นนั้ ปลอดภยั หรอื ไม่ เพยี งใด และในบางกรณถี า้ ความ
ช�ำรุดบกพร่องของสินค้า (Defective Product) น้ัน มีผลต่อบุคคลภายนอกท่ีไม่ใช่คู่สัญญาได้รับความ
เสยี หายจากสนิ คา้ นนั้ ซง่ึ กฎหมายแพง่ ไมส่ ามารถเยยี วยาความเสยี หายและใหค้ วามยตุ ธิ รรมแกผ่ เู้ สยี หาย
ได้ ทำ� ใหเ้ กดิ แนวคดิ ทจี่ ะไมน่ ำ� หลกั ความรบั ผดิ เมอื่ ตอ้ งมสี ญั ญาระหวา่ งคกู่ รณเี ทา่ นนั้ มาใชใ้ นกรณที ม่ี คี วาม
เสยี หายทเ่ี กดิ ขน้ึ จากสนิ คา้ ทไ่ี มป่ ลอดภยั กบั บคุ คลภายนอกทไ่ี มใ่ ชค่ สู่ ญั ญา แตใ่ หน้ ำ� หลกั กฎหมายวา่ ดว้ ย
ความรับผิดโดยเคร่งครัดมาใช้บังคับกับผู้ประกอบการท่ีเป็นผู้ผลิตหรือผู้น�ำเข้าสินค้าเพื่อขายให้รับผิดต่อ
ผเู้ สยี หายทงั้ ทเ่ี ปน็ คสู่ ญั ญาและบคุ คลภายนอกทไี่ มใ่ ชค่ สู่ ญั ญาดว้ ยในความเสยี หายทเี่ กดิ ขน้ึ จากสนิ คา้ ทไี่ ม่
ปลอดภัย (Unsafe Product)
ผปู้ ระกอบการในทนี่ นี้ อกจากจะเปน็ ผผู้ ลติ หรอื ผนู้ ำ� เขา้ สนิ คา้ เพอ่ื ขายทตี่ อ้ งรบั ผดิ ตอ่ ผเู้ สยี หายดงั
กลา่ วทไ่ี ด้รบั ความเสียหายทีเ่ กดิ ขึน้ จากสินคา้ ทีไ่ มป่ ลอดภัยแล้ว บคุ คลที่เป็นผ้วู า่ จ้างได้จา้ งผ้ผู ลติ ให้ผลติ
สนิ คา้ ขน้ึ มาเพอื่ ผวู้ า่ จา้ งจะไดน้ ำ� ไปขายใหก้ บั ผบู้ รโิ ภคกด็ ี ผขู้ ายสนิ คา้ ทไี่ มส่ ามารถระบไุ ดว้ า่ ใครเปน็ ผผู้ ลติ
ผนู้ �ำเขา้ หรือผู้ว่าจ้างใหผ้ ลติ ก็ดี หรือผซู้ งึ่ ใชช้ อ่ื ชอ่ื ทางการคา้ เครื่องหมายการคา้ เครอ่ื งหมาย ขอ้ ความ
หรอื แสดงดว้ ยวธิ ใี ดๆ อนั มลี กั ษณะทจ่ี ะท�ำใหเ้ กดิ ความเขา้ ใจไดว้ า่ เปน็ ผผู้ ลติ ผวู้ า่ จา้ งใหผ้ ลติ หรอื ผนู้ ำ� เขา้
กจ็ ดั เปน็ ผปู้ ระกอบการทต่ี อ้ งรว่ มกนั รบั ผดิ ตอ่ ผเู้ สยี หายทเี่ ปน็ คสู่ ญั ญารวมถงึ บคุ คลภายนอกทไี่ มใ่ ชค่ สู่ ญั ญา
แต่ได้รับความเสียหายที่เกิดข้ึนจากสินค้าท่ีไม่ปลอดภัย ไม่ว่าความเสียหายน้ันจะเกิดข้ึนจากการกระท�ำ
