Page 62 - การศึกษาชุมชนเพื่อการวิจัยและพัฒนา
P. 62
6-52 การศึกษาชมุ ชนเพอื่ การวจิ ยั และพัฒนา
การตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือวิจัย
เครอื่ งมอื ในการวจิ ยั เชงิ ปรมิ าณและเชงิ คณุ ภาพจะตอ้ งมกี ารตรวจสอบคณุ ภาพของเครอื่ งมอื วจิ ยั
ซ่ึงมีการตรวจสอบคุณภาพรายข้อของข้อค�ำถามเป็นรายข้อย่อย และการตรวจสอบคุณภาพรายฉบับใน
2 ประเดน็ คือ ความตรง (validity) และความเทยี่ ง (reliability)
การตรวจสอบความตรงและความเท่ียง (สุวมิ ล ว่องวาณชิ , 2542)
ความตรง
1. ความตรงเชิงเนื้อหา (content validity) มักใชผ้ เู้ ชยี่ วชาญตรวจสอบ โดยใหแ้ สดงความเหน็
เพือ่ เสยี งสว่ นใหญ่ว่าเหน็ ด้วยกบั เครือ่ งมอื ทีส่ ร้างมากน้อยเพียงใด
2. ความตรงเชิงโครงสรา้ ง (construct validity) ถา้ สิ่งทวี่ ดั เป็นลกั ษณะแฝงหรือเป็น concept
ซับซ้อน ประกอบด้วยองค์ประกอบย่อยตามที่ทฤษฎีก�ำหนด มักใช้การตรวจสอบโดยการวิเคราะห์
องค์ประกอบ (factor analysis)
3. ความตรงเชงิ เกณฑส์ มั พนั ธ์ (criterion-related validity) ตอ้ งการตรวจสอบวา่ เครอื่ งมอื นน้ั
วัดสงิ่ ทต่ี ้องการวัดไดจ้ ริงสามารถตรวจสอบได้หลายวิธตี ามความเหมาะสม
ความเที่ยง
1. ความเทยี่ งแบบสอบซาํ้ (test-retest reliability) ใชเ้ มอ่ื ตอ้ งการตรวจสอบวา่ ผลการวดั มคี วาม
คงที่ (stability) หากส่งิ ที่ถูกวดั ไมม่ ีการเปล่ยี นแปลงตามเงื่อนเวลา เช่น ขอ้ มูลจะมคี วามนา่ เช่อื ถือหาก
ผ้ตู อบตอบข้อความเดิมเมื่อทงิ้ ชว่ งห่างประมาณ 2 สัปดาหเ์ หมือนเดมิ
2. ความเที่ยงแบบสอบคู่ขนาน (equivalence-form reliability) เป็นการหาความสอดคล้อง
ของการใหข้ อ้ มลู หรอื การตอบเมอ่ื ใชค้ ำ� ถามหรอื ขอ้ ความทคี่ ขู่ นานกนั คอื วดั สงิ่ เดยี วกนั หากผลการวดั ให้
ขอ้ มลู สอดคล้องกนั แสดงวา่ เคร่ืองมอื มีคุณภาพใชไ้ ด้
3. ความเทย่ี งแบบสอดคลอ้ งภายใน (internal consistency) โดยทว่ั ไปมหี ลายสตู รขน้ึ อยกู่ บั วธิ ี
การใหค้ ะแนน
4. ความเทยี่ งแบบความสอดคล้องระหว่างผูส้ งั เกต (หรือผูป้ ระเมนิ ) (inter-rater reliability)
ในสถานการณท์ มี่ กี ารวดั ผลที่ใชก้ ารตดั สนิ ทีเ่ ป็นอตั วิสัย
การวิจัยส่ือสารชุมชนมีท้ังเครื่องมือในการวิจัยเชิงปริมาณและเครื่องมือการวิจัยเชิงคุณภาพ ซ่ึง
คำ� ถามมักไม่ซับซ้อนหรอื ยากเกินไปเพอื่ ใหป้ ระชาชนในชุมชนสามารถตอบได้ แมก้ ระนัน้ ก็ตามเครือ่ งมือ
จ�ำเป็นต้องได้รับการตรวจสอบคุณภาพอย่างน้อยการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา เพ่ือให้เป็นไปตาม
ระเบียบวธิ วี จิ ัย
เครอ่ื งมอื ในการวจิ ยั การสอื่ สารชมุ ชนทงั้ เชงิ ปรมิ าณและเชงิ คณุ ภาพ นอกเหนอื จากเครอื่ งมอื พน้ื ฐาน
ที่อธิบายมาแลว้ ในการวจิ ยั เชิงปฏบิ ตั ิการแบบมสี ่วนร่วม (Participatory Action Research: PAR) ซึ่ง
เปน็ รปู แบบการวจิ ยั ทมี่ กั นำ� มาใชใ้ นการวจิ ยั ชมุ ชนกม็ เี ครอ่ื งมอื ทใ่ี ชใ้ นการวจิ ยั อาทิ เทคนคิ วธิ กี ารมสี ว่ นรว่ ม
