Page 59 - การศึกษาชุมชนเพื่อการวิจัยและพัฒนา
P. 59
เคร่อื งมอื การวิจยั การสอ่ื สารชุมชน 6-49
• ท�ำใจไว้ก่อนว่าส่ิงท่ีคาดไม่ถึงอาจเกิดข้ึนได้เสมอ เตรียมตัวให้พร้อมส�ำหรับสิ่งเหล่านั้น
คาดไว้ลว่ งหนา้ วา่ ส่ิงท่ีคาดไมถ่ งึ น่าจะมีอะไรบา้ ง
• พร้อมที่จะปรับกลวิธีทันทีที่เห็นว่า วิธีด�ำเนินการสนทนาท่ีเป็นอยู่น้ันไม่ได้ผลหรือไม่
สามารถเจาะถงึ ข้อมูลในส่วนลึกได้
• นำ� เทคนคิ อน่ื ๆ มาใชเ้ สรมิ เมอื่ เหน็ วา่ ผรู้ ว่ มในวงสนทนาไมส่ ามารถตอบค�ำถามตรงๆ ได้
เชน่ การใชอ้ ปุ กรณเ์ พือ่ กระตนุ้ ความคิดของผู้รว่ มในวงสนทนา
• จบการสนทนาอยา่ งประทับใจ
2. การเสวนาชุมชน
การเสวนา หมายถงึ การสนทนาแลกเปลย่ี นความคดิ เหน็ กนั การเสวนาจะเปน็ เครอ่ื งมอื การสอ่ื สาร
ในการสรา้ งการเรยี นรูร้ ่วมกนั ของชุมชน
การเสวนาชุมชน เป็นเครื่องมอื การวิจัยการสอื่ สารชมุ ชนท่สี ามารถหาค�ำตอบไดเ้ ปน็ อยา่ งดี
เคร่ีองมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลในการวิจัยการส่ือสารชุมชนจากผู้ให้ข้อมูลหลายคน สามารถ
ดำ� เนนิ การในลกั ษณะการเสวนาชมุ ชน ในประเดน็ ทตี่ อ้ งการหาขอ้ สรปุ โดยน�ำสมาชกิ ในเหตกุ ารณ/์ ปญั หา
มาทบทวน ทำ� ความเข้าใจและหาค�ำอธิบายรว่ มกัน ท�ำใหไ้ ดร้ ายละเอียดของขอ้ มลู ซง่ึ อาจตกหลน่ จากการ
ใชเ้ ครือ่ งมือการวจิ ัยอ่ืน การจดั การเสวนาโดยนำ� ผู้ท่ีเกยี่ วข้องกับปัญหาการวิจยั การสอ่ื สารชุมชนโดยตรง
หรือผู้ท่ีเกี่ยวข้องแลกเปล่ียนข้อมูลในสถานการณ์เดียวกัน สถานการณ์ท่ีเชื่อมโยงกัน ช่วยกันหาข้อสรุป
จากการเสวนา นอกจากผลท่ีได้จากการเสวนาแล้วจะท�ำให้เกิดการเรียนรู้ผลกระทบของสถานการณ์การ
สอื่ สารตอ่ ความเปน็ อยขู่ องคนในชมุ ชน และแนวทางในการจดั การสถานการณเ์ หลา่ นนั้ ซง่ึ คนภายในชมุ ชน
เป็นผศู้ กึ ษาวเิ คราะหเ์ อง โดยผา่ นเวทกี ารเสวนาเป็นการเรยี นรู้ด้วยตนเอง
ข้ันตอนการจัดเสวนาชุมชน
การจดั เสวนาชุมชนเปน็ เคร่อื งมือทจ่ี ะนำ� มาซงึ่ ข้อมูลที่จำ� เป็นตอ่ การแก้ไขปัญหา จึงจำ� เปน็ ตอ้ งมี
ขน้ั ตอนในการจดั เสวนาดังนี้
1) เตรียมประเด็นในการเสวนาซึ่งไดม้ าจากปัญหานำ� วิจยั
2) ผู้เสวนา ซงึ่ เลือกจากประชากรของชุมชนใหค้ รอบคลมุ ในการเสวนา
3) เตรยี มผดู้ ำ� เนนิ การเสวนา เปน็ คนกลางทจี่ ะมากำ� กบั การเสวนาใหต้ รงตามวตั ถปุ ระสงค์
ของการวิจัย เป็นผู้มีความรู้มีประสบการณ์ในการด�ำเนินการเสวนา ใจกว้าง รู้จักพูดและรู้จักฟัง มี
บุคลิกภาพ มนุษยสัมพนั ธด์ ี รจู้ ักแก้ไขปัญหาความขัดแยง้
4) เตรยี มผเู้ สวนา อธบิ ายความเปน็ มา ปญั หา และวธิ กี ารเสวนาในการพดู เพอ่ื หาทางออก
รว่ มกนั ทงั้ น้อี าจมีเอกสารเพิม่ เติมเกีย่ วกับประเด็นปัญหาน้นั
5) จดั เตรยี มเวทกี ารเสวนาชมุ ชน อาจเปน็ ในหอ้ งประชมุ ลานวดั โรงเรยี น โดยการจดั ทนี่ งั่
ควรมองเหน็ สบตาเหน็ อากปั กริ ยิ าได้ และเตรยี มอปุ กรณใ์ นการเสวนา อาทิ ไมโครโฟน เครอื่ งขยายเสยี ง
เครื่องบนั ทกึ เสยี ง หรอื อปุ กรณ์ที่จำ� เป็น
