Page 62 - สังคมมนุษย์
P. 62
3-52 สงั คมมนุษย์
สรุป การเลอื่ นชน้ั ทางสงั คมตามแนวดงิ่ หรอื แนวตงั้ จะไมส่ ามารถเกดิ ขน้ึ ไดใ้ นสงั คมแบบปดิ
เชน่ ระบบสงั คมแบบประเทศอนิ เดยี สมยั กอ่ น สว่ นในประเทศทพ่ี ฒั นาแลว้ โดยเฉพาะประเทศอตุ สาหกรรม
การเลื่อนช้ันทางสังคมเป็นปรากฏการณ์ธรรมดาที่ทุกคนคาดหวังและสามารถบรรลุเป้าหมายได้ด้วยการ
ศกึ ษา
ปัจจัยที่ช่วยให้เกิดการเลื่อนชั้นทางสังคม ในสงั คมสมยั ใหมท่ ผ่ี คู้ นไมฝ่ งั ตนเองอยกู่ บั ธรรมเนยี ม
ประเพณเี ดิม และยอมรบั ความสามารถของแตล่ ะบุคคล เชน่ สงั คมอตุ สาหกรรม สังคมการค้าและบรกิ าร
ผคู้ นจะมโี อกาสเลอ่ื นชน้ั ทางสงั คมไดม้ ากกวา่ สงั คมเกษตรกรรม เพราะมอี าชพี ใหเ้ ลอื กทำ� ตามความสามารถ
ไดม้ ากกว่า นอกจากนย้ี ังมีปัจจัยอ่ืนๆ อกี ไดแ้ ก่
1) การศึกษา ผ้ทู ีไ่ ดร้ ับการศกึ ษาสงู มีโอกาสท่จี ะได้รบั การยกย่องจากสังคมและมโี อกาสที่
จะเลอื กงานท่มี ีเกียรติ มรี ายไดส้ งู จะส่งเสรมิ ให้ได้ฐานะทางสังคมสูงขน้ึ
2) ทรัพย์สมบัติ การสร้างฐานะทางสังคม ผู้คนท่ีมีเงินสร้างบ้านเรือน เคร่ืองตกแต่งบ้าน
รถยนต์ ฯลฯ เท่ากับเปน็ การสรา้ งฐานะทางสงั คมของตนให้สูงขนึ้ นอกจากนั้นเงินอาจซ้ือต�ำแหน่งซง่ึ เป็น
ทม่ี าของฐานะทางสังคมท่ีสงู ข้นึ ได้
3) การคบหาสมาคมกบั ชนชนั้ สงู จะชว่ ยใหส้ งั คมยอมรบั เพราะจะตอ้ งปรบั ตวั ใหเ้ ขา้ กบั คน
ชนชน้ั นั้นๆ มกี ารเลียนแบบอยา่ งคนชนั้ สูง ซึ่งจะเป็นทยี่ อมรบั ของคนช้ันสงู และสังคม
4) การอบรมปลกู ฝงั ใหเ้ กดิ ความมุง่ หวงั ในชีวิตจะช่วยใหเ้ กิดการเลือ่ นช้ันทางสงั คมได้มาก
ข้ึน เช่น การปลูกฝังหรือสร้างค่านิยมเกี่ยวกับการเป็นข้าราชการ มีต�ำแหน่งน้าที่การงานสูงๆ แทนที่จะ
เปน็ ชาวนา ชาวไร่
5) การอยใู่ นถน่ิ ทอี่ ยเู่ ดมิ เปน็ ระยะเวลานานกจ็ ะชว่ ยเสรมิ ใหม้ โี อกาสสรา้ งฐานะทางสงั คมได้
มากข้นึ
6) อตั ราการเกดิ ของคนตา่ งชน้ั กนั แตกตา่ งกนั มากทำ� ใหโ้ อกาสคนจากชนั้ หนงึ่ เขา้ ไปแทนท่ี
คนอีกช้นั หนึง่ ทีล่ ม้ ตายลงหรอื มสี มาชกิ ลดลง
7) สังคมทมี่ ีการเปล่ยี นแปลงมากจะมีการเลอ่ี นชั้นทางสงั คมมาก เชน่ สงั คมอุตสาหกรรม
8) การขยายตวั ของเมอื งและการขยายตวั ของธรุ กจิ ทำ� ใหม้ ตี ำ� แหนง่ งานใหญๆ่ เพมิ่ มากขนึ้
ผู้คนจะมโี อกาสเลอื่ นช้ันทางสงั คมมากขึ้น
9) เชอื้ ชาติและศาสนาเปน็ ปัจจัยเสรมิ ใหม้ ีการเลอื่ นชั้นทางสงั คมได้ เช่น พวกยิว พวกโปร
แตสแตนส์ มเี ชาวน์ปัญญาสงู ชอบริเร่ิมสรา้ งสรรค์
10. ปจั จยั อื่นๆ เช่น จากการแตง่ งาน จากเหตุบังเอญิ จากคุณค่า และเปา้ หมายของชวี ติ
3. กลวิธีในการยกระดับช่วงช้ันทางสังคม
มกี ลวธิ ที เ่ี หมาะสมถกู ตอ้ งทสี่ งั คมยอมรบั ในการยกระดบั ชว่ งชนั้ ทางสงั คม ดงั นี้ (ณรงค์ เสง็
ประชา, 2537, น. 96)
1) การเลอื กคแู่ ต่งงานทมี่ ีฐานะดหี รอื ยใู่ นช้ันสังคมทส่ี ูงกว่า
2) การเปลย่ี นมาตรฐานการดำ� รงชวี ติ เชน่ คนชนั้ สงู กจ็ ะดำ� เนนิ ชวี ติ แบบคนชน้ั สงู มรี ถยนต์
ใช้ มกี ารแตง่ ตวั ด้วยสง่ิ ของราคาแพง
