Page 63 - พื้นฐานสังคมเเละวัฒนธรรมเขมร
P. 63
ประติมากรรม 12-53
ลัทธิไวษณพนิกาย พระวิษณุหรืออีกพระนามหนึ่งท่ีรู้จักกันดีคือ พระนารายณ์ พระองค์เป็นเทพ
องค์หน่ึงในตรีมูรติ ทรงมีพระชายา 2 พระองค์คือ พระนางลักษมีหรือพระศรีและพระภูมิเทวี ทรงครุฑ
เปน็ พาหนะ พระองคไ์ ดร้ บั การนับถือและยกยอ่ งให้เป็นเทพเจ้าผู้สูงสดุ ในศาสนาฮนิ ดู ลทั ธิไวษณพนกิ าย
รปู เคารพของพระองคโ์ ดยทัว่ ไปมกั สร้างขึน้ ในรปู มนุษย์ มี 4 กร เรยี กวา่ วษิ ณจุ ตุรภุช ทรงถอื สังข์ในพระ
หัตถ์ซ้ายบน จักรในพระหัตถ์ขวาบน คทาในพระหัตถ์ขวาล่าง และธรณีซ่ึงใช้ดอกบัวเป็นสัญลักษณ์
หมายถึงแผ่นดินในพระหัตถ์ซ้ายล่าง (รูปเคารพของพระองค์ในศิลปะเขมรมักจะถือธรณีซ่ึงแสดง
สัญลักษณ์ทาเป็นรูปก้อนดินแทนดอกบัว) รูปพระนารายณ์ทรงครุฑเป็นที่รู้จักกันดีและนิยมแพร่หลาย
มากในประเทศกัมพชู า ซงึ่ มกั จะทาเป็นภาพสลกั นูนตา่ เช่น ภาพสลักบนผนงั ปราสาทกระวาน เปน็ ตน้
ภาพท่ี 12.51 ภาพสลกั นารายณ์ทรงครุฑ ปราสาทกระวาน
ทม่ี า: ทรงธรรม ปานสกณุ .
