Page 35 - การวิจัยทางการวัดและประเมินผลการศึกษา
P. 35
12-25
เรื่องท่ี 12.3.1 แนวคดิ เกย่ี วกับการวเิ คราะหเ์ ส้นทาง
สาระสังเขป
งานวิจัยเชิงปริมาณท่ีมุ่งศึกษาความสัมพันธ์เชิงท�ำนายระหว่างตัวแปรหรือความสัมพันธ์ของตัวแปร
เชิงเหตุและผลว่า มีตัวแปรใดบ้าง (ตัวแปรต้น) ท่ีเป็นสาเหตุส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงต่อตัวแปรตาม
ท่ีเป็นตัวแปรหลักที่ผู้วิจัยสนใจ สถิติท่ีใช้ในการวิเคราะห์มีหลายประเภทข้ึนกับลักษณะของความสัมพันธ์
ระหว่างตัวแปร ได้แก่ การวิเคราะห์การถดถอย (regression analysis) การวิเคราะห์เส้นทาง (path
analysis) และการวิเคราะห์พหุระดับ (multilevel analysis) ในตอนน้ีจะกล่าวถึงรายละเอียดของ
การวิเคราะห์เส้นทาง
การวิเคราะห์เสน้ ทาง
ช่ือเรียก path analysis ในภาษาไทยมีหลายค�ำ ได้แก่ การวิเคราะห์เส้นทาง การวิเคราะห์เส้นทาง
อิทธิพล การวิเคราะห์เส้นทางเชิงสาเหตุ การวิเคราะห์เส้นทางในท่ีนี้จะเรียกว่า การวิเคราะห์เส้นทาง
ตัวแปรต้น (บางต�ำราเรียก ตัวแปรเหตุ) ตัวแปรตาม (บางต�ำราเรียก ตัวแปรผล) นักการศึกษาท้ังไทยและ
ต่างประเทศหลายท่านได้กล่าวถึงความหมายของการวิเคราะห์เส้นทาง ดังนี้
path analysis เป็นวิธีการผสมผสานข้อมูลเชิงปริมาณซึ่งสามารถวัดได้จากค่าสหสัมพันธ์กับข้อมูล
เชงิ คณุ ภาพ ซงึ่ ไดจ้ ากความรตู้ ามทฤษฎีเชงิ สาเหตแุ ละผลเพอื่ การอธิบายในเชงิ สถติ ิ (Wright, 1934, p. 193)
(โปรดอา่ นเนอ้ื หาสาระโดยละเอียดในประมวลสาระชดุ วชิ าหน่วยที่ 12 ตอนท่ี 12.3 เร่อื งท่ี 12.3.1)
กจิ กรรม 12.3.1
1. การวิเคราะห์เส้นทางกับการวิเคราะห์ถดถอยเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร
2. ข้อตกลงเบื้องต้นที่ส�ำคัญของการวิเคราะห์เส้นทางคืออะไร เพราะเหตุใด
บนั ทึกคำ� ตอบกจิ กรรม 12.3.1
