Page 12 - ไทยศึกษา
P. 12
๑๔-2 ไทยศกึ ษา
แผนการสอนประจ�ำหน่วย
ชุดวิชา ไทยศกึ ษา
หน่วยที่ ๑๔ งานชา่ งไทย
ตอนที่
๑๔.๑ ข้อพินจิ เบอื้ งตน้ เก่ยี วกับงานช่างไทย
๑๔.๒ งานช่างพืน้ บ้าน
๑๔.๓ งานช่างหลวง
๑๔.๔ การทะนุบ�ำรงุ งานช่างไทย
แนวคิด
๑. ลักษณะของสังคมไทยแต่ด้ังเดิม เป็นสังคมเกษตรกรรม คนส่วนใหญ่นับถือพุทธศาสนา
การดำ� รงชวี ติ ของราษฎรสว่ นใหญค่ อื การทำ� งานในไรน่ า ยามวา่ งกส็ รา้ งทำ� เครอื่ งมอื เครอื่ งใช้
ส�ำหรับใช้สอย ท่ีเหลือก็น�ำไปแลกเปลย่ี นรวมท้ังทำ� ขนึ้ สำ� หรับอทุ ศิ ถวายแก่พระศาสนา ผู้ทีม่ ี
ฝีมือดีกว่าคนอ่ืน มักได้รับยกย่องขึ้นเป็นช่าง มีโอกาสฝึกฝนสั่งสมความช�ำนาญจนเป็นช่าง
ฝีมือชั้นสูง ช่างฝีมือเหล่าน้ีนอกจากเป็นชาวบ้านท่ัวไปยังมีพระสงฆ์ด้วย งานช่างไทยอาจ
จำ� แนกเปน็ ช่างพืน้ บา้ นและชา่ งหลวง เป็นผูผ้ ลติ ผลงานช่างและถา่ ยทอดความร้แู ก่สมาชกิ ใน
สงั คมสืบเนื่องมา
๒. ช ่างพ้ืนบ้าน คือ ช่างท่ีท�ำงานอยู่ในแต่ละชุมชนได้อาศัยวัสดุท่ีมีอยู่ตามธรรมชาติและ
สภาพแวดลอ้ มของทอ้ งถนิ่ สรา้ งสรรคง์ านชา่ งสำ� หรบั ใชใ้ นชวี ติ ประจำ� วนั นอกจากใชป้ ระโยชน์
ได้ดีเเล้ว ยังถือเป็นผลงานฝีมือที่มีคุณค่าสูง สะท้อนภาพชีวิตของสังคมวัฒนธรรมพื้นบ้าน
ไดอ้ ยา่ งน่าสนใจยง่ิ
๓. งานชา่ งของทางราชการครง้ั โบราณ คอื งานชา่ งของราชสำ� นกั และงานชา่ งทว่ั ไปของบา้ นเมอื ง
เป็นงานในหน้าที่รับผิดชอบของช่างหลวงซ่ึงประจ�ำอยู่ในส่วนราชการต่างๆ รวมกันขึ้นเป็น
กรมช่างหลวงโดยมีช่างพื้นบ้านที่ถูกเกณฑ์เข้ารับราชการตามระบบไพร่มาท�ำงานร่วมด้วย
กรมช่างหลวงท่ีมีช่างฝีมือในสังกัดมากท่ีสุดคือ กรมช่างสิบหมู่ ได้สร้างสรรค์งานช่างชั้นสูง
ประเภทตา่ งๆ ประดบั บา้ นเมืองเป็นมรดกทางวัฒนธรรมสบื มา
๔. งานช่างไทยเป็นมรดกทางศิลปวัฒนธรรมของชาติที่ได้สืบทอดท�ำขึ้นได้ต่อเนื่องกันมาด้วย
ระบบการถา่ ยทอดวชิ าดา้ นการชา่ ง การทะนบุ ำ� รงุ สง่ เสรมิ ของผปู้ กครอง ซง่ึ สนบั สนนุ ใหแ้ สดง
ผลงาน และอปุ ถัมภช์ า่ งทุกระดบั ใหด้ �ำรงวชิ าชีพด้านงานชา่ งไว้ไดส้ บื ไป