Page 41 - การบริการและเผยแพร่สารสนเทศ
P. 41
แหลง่ ช่วยค้นคว้าประเภทสารานุกรม พจนานุกรมและศพั ทบ์ ญั ญตั ิ และนามานุกรม 6-31
ตอนที่ 6.2
แหล่งช่วยค้นคว้าประเภทพจนานุกรมและศัพท์บัญญัติ
โปรดอ่านหัวเรอ่ื ง แนวคดิ และวตั ถุประสงค์ของตอนท่ี 6.2 แล้วจงึ ศึกษารายละเอยี ดตอ่ ไป
หัวเร่ือง
6.2.1 ความหมาย ความส�ำคัญ และประเภทของพจนานุกรมและศัพท์บญั ญตั ิ
6.2.2 การประเมนิ แหลง่ ช่วยค้นคว้าและการใชพ้ จนานุกรมและศัพทบ์ ัญญัติ
6.2.3 ตัวอยา่ งพจนานกุ รมและศพั ท์บัญญัติ
แนวคิด
1. พจนานุกรม หมายถึง เคร่ืองมือช่วยค้นคว้าที่รวบรวมความรู้และให้ข้อมูลเกี่ยวกับค�ำ
ในด้านต่างๆ ไดแ้ ก่ ความหมายของค�ำ การสะกดคำ� วธิ ีอา่ นคำ� ชนิดของค�ำ จ�ำนวน
พยางค์ คำ� เหมือน คำ� ตา่ ง ค�ำตรงกันข้าม คำ� พ้อง ตวั ยอ่ นอกจากน้ียังใหร้ ายละเอียด
อ่ืนๆ เพิ่มเติมอีก เชน่ ประวัติทมี่ าของค�ำ หนา้ ทขี่ องค�ำ วิธใี ช้คำ� และตัวอยา่ งประโยค
ประกอบ ตลอดจนแผนภูมิ ตาราง และภาพประกอบ
2. พ จนานกุ รมเปน็ แหลง่ ชว่ ยคน้ ควา้ ทป่ี ระมวลความรแู้ ละขอ้ มลู ตา่ งๆ ในรปู ของการอธบิ าย
ความหมายของค�ำศัพท์โดยอาจให้เฉพาะความหมายของค�ำท่ีใช้ในปัจจุบัน หรือให้
ความหมายหลายความหมายโดยเรียงตามล�ำดบั กอ่ นหลงั ของการให้ความหมาย
3. ศ พั ท์บัญญตั ิ หมายถงึ คำ� ท่ตี ราหรอื กำ� หนดขึ้นไวใ้ หม้ คี วามหมายเฉพาะเปน็ เรือ่ งๆ ไป
ซ่ึงเกิดจากการคิดค้นหาค�ำในภาษาไทยที่มีความหมายตรงหรือใกล้เคียงกับศัพท์นั้นๆ
มาก�ำหนดเป็นศัพท์บัญญัติ หากหาค�ำในภาษาไทยที่เหมาะสมไม่ได้ จึงคิดหาค�ำบาลี
หรือสนั สกฤต ถา้ ไมม่ ีศพั ทค์ �ำใดทเี่ หมาะสมจึงจะใช้วธิ ที บั ศพั ท์
4. ศ ัพท์บัญญัติช่วยในการเขียนเอกสารที่เป็นทางการ เอกสารราชการ และงานวิชาการ
เปน็ ไปอยา่ งถกู ตอ้ งตามหลกั เกณฑใ์ นเรอ่ื งของการใชค้ ำ� การสะกดคำ� และการทบั ศพั ท์
และช่วยในการควบคุมค�ำศพั ท์ทางวชิ าการให้เปน็ มาตรฐานเดียวกัน
5. พ จนานกุ รมจำ� แนกออกไดเ้ ปน็ 3 ประเภท ไดแ้ ก่ 1) พจนานกุ รมภาษา แบง่ ออกไดเ้ ปน็
พจนานกุ รมฉบบั สมบรู ณ์ และพจนานุกรมฉบบั ยอ่ 2) พจนานกุ รมเฉพาะด้าน และ 3)
พจนานุกรมและศัพท์บัญญัติเฉพาะวชิ า
