Page 24 - พื้นฐานทางวิศวกรรมเครื่องกล สำหรับเทคโนโลยีอุตสาหกรรม
P. 24
14-14 พ้นื ฐานทางวิศวกรรมเครือ่ งกลสำ� หรับเทคโนโลยีอตุ สาหกรรม
เดียวเมอื่ ระบบแรงดนั อากาศผิดพลาด ซง่ึ เรียกวา่ Air failure safe หวั ขบั ลมจะสามารถปดิ /เปิด วาลว์
ได้ด้วยสปริงที่อยู่ด้านในโดยไม่ต้องอาศัยแรงดันลมใช้ในการขับก้านวาล์วของวาล์วชนิดปีกผีเสื้อ หรือ
บอลวาล์ว
2.5.3 อปุ กรณข์ บั วาลว์ ชนดิ โซ่ สว่ นมากใชใ้ นกรณที ว่ี าลว์ ถกู ตดิ ตง้ั ในระดบั ทส่ี งู จากพน้ื
หรอื อาจไม่เกิดความสะดวกตอ่ การขบั วาลว์ ด้วยมอื หมนุ โดยกา้ นวาลว์ ยึดติดอยูก่ บั ลอ้ โซห่ รือก้านหมุน
2.5.4 อุปกรณ์ขับวาล์วชนิดมอเตอร์ไฟฟ้า หัวขับวาล์วประเภทน้ีจะใช้ไฟฟ้าส่ังการ
มอเตอรใ์ หห้ มนุ ชดุ เกยี รภ์ ายในเพอื่ ควบคมุ การเปดิ /ปดิ วาลว์ เหมาะกบั วาลว์ ทม่ี รี อบการทำ� งานทมี่ าก อยา่ งเชน่
Gate Valve, ประตนู ำ้� หรอื วาล์วประเภท Multi Turn ซ่งึ การท�ำงานจะไม่กอ่ ให้เกิดเสยี งรบกวนเหมอื น
หัวขับวาล์วประเภทอื่น อีกท้ังยังมีความแม่นย�ำเป็นอย่างมาก และชุดหัวขับวาล์วยังสามารถใส่ชุดค�ำสั่ง
ตา่ งๆ ได้อกี มากมาย พร้อมทงั้ มหี น้าจอแสดงผลบอกสถานะต่างๆไดอ้ กี ด้วย และยงั สะอาดเน่ืองจากไมม่ ี
การร่ัวไหลของของเหลวอย่างน้�ำมัน จึงลดความเส่ียงในเรื่องของการเป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม หัวขับ
ไฟฟ้ายงั สามารถแบ่งออกเปน็ 3 ประเภทคอื
1) Quarter-turn electric actuator หวั ขบั ไฟฟา้ แบบควอเตอรเ์ ทริ น์ หวั ขบั ไฟฟา้
ชนดิ นเ้ี ปน็ แบบการทำ� งานในลกั ษณะการเปดิ /ปดิ วาลว์ ในทศิ ทางการเคลอื่ นทไี่ มเ่ กนิ 90 องศา เชน่ Ball
Valve, Butterfly Valve
2) Multi-tern electric actuator หวั ขับไฟฟ้าชนิดนจ้ี ะมกี ารท�ำงานเพ่อื เปดิ /ปิด
วาลว์ ทตี่ อ้ งใชร้ อบในการทำ� งานหลายรอบเพอ่ื เปดิ วาลว์ จากตำ� แหนง่ ปดิ ไปจนถงึ เปดิ สดุ เชน่ Gate Valve,
Globe valve
3) Linear actuator หัวขับไฟฟ้าแบบลิเนีย คือหัวขับไฟฟ้าที่มีท�ำงานแบบ
เคลือ่ นท่ีในแนวเสน้ ตรง แทนท่จี ะเป็นการหมนุ เปน็ รอบเหมอื นประเภทอนื่ ๆ
2.5.5 อุปกรณ์ขับวาล์วชนิดไฮดรอลิค (Hydraulic Actuator) เป็นหัวขับวาล์วท่ีจะ
เปลี่ยนแรงดันของของเหลวให้สั่งการท�ำงานเปิดปิดวาล์วได้ ส่วนใหญ่แล้วหัวขับประเภทนี้จะใช้ในการ
ควบคุมความปลอดภัยในเหตุการณ์ฉุกเฉินต่างๆ หัวขับวาล์วจะช่วยให้สามารถเปิดหรือปิดวาล์วได้
ทนั ท่วงที
2.5.6 อุปกรณ์ขับวาล์วชนิดสปริง (Spring-based Actuator) หัวขับชนิดน้ีเม่ือเกิด
ความผิดพลาดในการทำ� งานขน้ึ หรือเม่อื ไฟฟ้าขดั ข้อง หัวขับวาล์วแบบสปริงจะปลอ่ ยสปริงออกทันทเี พอ่ื
เปดิ /ปดิ วาลว์ หัวขบั ลักษณะนจ้ี ะสามารถท�ำงานได้เพยี งคร้ังเดียว เชน่ ในกรณฉี ุกเฉนิ มขี ้อดีคือ หัวขบั
วาล์วประเภทนี้ไม่ต้องใช้ไฟฟ้าในการท�ำงานเปิดปิดวาล์ว สามารถท�ำงานได้โดยการใช้เพียงแบตเตอร่ี
เท่านน้ั หรือเรมิ่ การท�ำงานเมือ่ มเี หตไุ ฟฟา้ ขัดขอ้ ง
2.5.7 อุปกรณ์ขับวาล์วชนิดโซลินอยด์ โดยท่ัวไปแล้วนำ� ไปใช้งานกับวาล์วทม่ี ขี นาด
เลก็ ทต่ี อ้ งการแรงขบั ไมม่ าก โดยปกตอิ ปุ กรณข์ บั วาลว์ ชนดิ นี้ จะรวมอยใู่ นตวั วาลว์ เปน็ ชดุ สำ� เรจ็ เรยี กรวม
ได้วา่ โซลนิ อยดว์ าลว์ ซง่ึ ตัวโซลนิ อยดจ์ ะอยู่ในรปู ของขดลวดไฟฟา้ และแทง่ กระท้งุ ดังนนั้ วาลว์ จงึ เปดิ /
ปดิ ดว้ ยสญั ญาณไฟฟา้ ลกั ษณะขดลวดโซลนิ อยด์ มอี ยู่ 2 แบบ คอื แบบโดยปกตเิ ปดิ และแบบโดยปกตปิ ดิ
