Page 19 - พื้นฐานทางวิศวกรรมเครื่องกล สำหรับเทคโนโลยีอุตสาหกรรม

ระบบท่อ ปัม๊ เครือ่ งอัดอากาศและเคร่อื งระบายอากาศ 14-9
กิจกรรม 14.1.1

จงอธบิ ายทอ่ แตล่ ะชนดิ มาพอสังเขป
แนวตอบกิจกรรม 14.1.1

1. ท่อโลหะนิยมท�ำมาจากวัสดุ 4 ชนิด ด้วยกัน คือ เหล็กกล้าหรือเหล็กเหนียว เหล็กหล่อ
ทองแดงหรอื ทองแดงผสม และอะลมู เิ นียม

2. ท่อพลาสติก ซึ่งสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ ชนิดเทอร์โมพลาสติกและชนิด
เทอร์โมเซท็

เร่ืองที่ 14.1.2
ประเภทของวาล์วและการเลือกใช้งาน

ในระบบทอ่ วาลว์ นบั วา่ เปน็ อปุ กรณท์ มี่ คี วามสำ� คญั มากอกี อยา่ งหนงึ่ เนอื่ งจาก หนา้ ทส่ี ำ� คญั ของ
วาล์ว คือ การควบคุมการไหลของของไหลตัวกลาง ได้แก่ การเร่ิมการไหล การหยุดการไหลเมื่อกรณี
ฉุกเฉิน การเคลื่อนย้ายของไหลตัวกลางให้เป็นไปอย่างมีล�ำดับตามการปฏิบัติงานของกระบวนการผลิต
การปลดปลอ่ ยของไหล การระบายท้ิง การเปลีย่ นเสน้ ทางการไหลให้เปล่ียนเส้นทาง เชน่ ไหลเบยี่ งออก
หรอื ออ้ มอุปกรณ์ และสถานการณก์ ารใชง้ านอน่ื ๆ

ในเรอื่ งนจี้ ะกลา่ วถงึ พน้ื ฐานของวาลว์ เพอื่ ใหท้ ราบถงึ หนา้ ทก่ี ารใชง้ านวาลว์ ในระบบทอ่ สว่ นประกอบ
และชนิดของวาล์ว รวมท้งั การเลือกใชว้ าลว์ ตามแตล่ ักษณะงานตา่ งๆ

1. หน้าท่ีของวาล์ว หนา้ ทหี่ ลกั ของวาลว์ ทใ่ี ชง้ านในระบบทอ่ ไดแ้ ก่ การเรม่ิ การไหลและการหยดุ
การไหล การปรับระดบั การไหล การป้องกนั การไหลย้อนกลบั การปรับลดความดนั การระบายความดัน
การเปลีย่ นทศิ ทางการไหล

1.1 การเร่ิมการไหลและหยุดการไหล (starting and stopping flow) เป็นลักษณะการ
ทำ� งานทว่ี าลว์ ถกู ใชง้ านอยโู่ ดยปกติ วาลว์ ทท่ี ำ� หนา้ ทนี่ ี้ ไดแ้ ก่ เกทวาลว์ บอลวาลว์ และปลก๊ั วาลว์ สบื เนอื่ ง
มาจากลกั ษณะของการไหลเมอื่ เปดิ เตม็ ทจี่ ะใหค้ วามตา้ นทานตอ่ การไหลตำ่� นอกจากนี้ วาลว์ ปกี ผเี สอื้ และ
ไดอะแฟรมวาล์ว สามารถน�ำมาใชง้ านในรปู แบบงานนี้ได้ด้วย

1.2 การปรับระดับการไหล (regulating or throttling flow) เป็นลักษณะการท�ำงานท่ี
วาลว์ ถกู ขบั ใหเ้ ปดิ ลนิ้ วาลว์ อนญุ าตใหก้ ารไหล ไหลผา่ นวาลว์ ตามปรมิ าณการไหลทตี่ อ้ งการ เปน็ การเปดิ
ลิ้นวาล์วเพียงบางส่วน ไม่ใช่การเปิดเต็มท่ีเหมือนการเร่ิมการไหลวาล์วที่ท�ำหน้าท่ีน้ี ได้แก่ วายวาล์ว