Page 20 - พื้นฐานทางวิศวกรรมเครื่องกล สำหรับเทคโนโลยีอุตสาหกรรม
P. 20
14-10 พื้นฐานทางวศิ วกรรมเคร่อื งกลส�ำหรบั เทคโนโลยอี ตุ สาหกรรม
โกลบวาล์ว วาล์วปีกผีเส้ือ แองเกิลวาล์ว นีดเด้ิลวาล์ว และรวมถึงไดอะแฟรมวาล์ว วาล์วจ�ำพวกน้ีเป็น
วาลว์ ทสี่ ามารถใชป้ รบั ระดบั ปรมิ าณการไหลได้ ตามลกั ษณะของการปรบั ระดบั เปดิ -ปดิ ลน้ิ วาลว์ ซง่ึ ทำ� ให้
เกิดความดนั ลดลง
1.3 การป้องกันการไหลย้อนกลับ (preventing backflow) หรือตรวจสอบการไหล เปน็
ลักษณะการท�ำงานท่ีวาล์วจะปิดตัวลงเม่ือมีการไหลย้อนทิศทางเดิมจากท่ีต้องการให้ของไหลไหลผ่านไป
วาล์วท่ีทำ� หน้าทีน่ ี้ ไดแ้ ก่ เช็ควาลว์ ท่มี ลี กั ษณะต่างๆ เชน่ สวิงเชค็ วาลว์ เป็นต้น ซง่ึ มีลกั ษณะการทำ� งาน
คอื วาลว์ จะเปดิ ออกกต็ อ่ เมอ่ื มขี องไหลไหลผา่ นตามทศิ ทางทก่ี ำ� หนดไว้ และปดิ ดว้ ยสปรงิ หรอื แรงโนม้ ถว่ ง
เม่อื เกดิ การไหลทีย่ ้อนทิศทาง
1.4 การปรับลดความดัน (regulating pressure) เป็นลักษณะการท�ำงานที่วาล์วถกู นำ� มา
ใช้ในการปรับลดความดันของของไหลท่ีเข้าสู่วาล์วให้มีความดันใช้งานตามท่ีต้องการของอุปกรณ์และท�ำ
หน้าทร่ี กั ษาความดนั ใชง้ านนใ้ี หค้ งที่
1.5 การระบายความดัน (Relieving pressure) เปน็ การทำ� งานทว่ี าลว์ ถกู นำ� มาใชง้ าน เพอื่
ปลอ่ ยความดนั สว่ นเกนิ ของระบบออก เชน่ ปลอ่ ยในหมอ้ ไอน้�ำ ถงั ความดนั และอนื่ ๆ เพอ่ื เปน็ การปอ้ งกนั
ไม่ให้อุปกรณ์เสียหายจากความดันท่ีสูงเกินกว่าท่ีออกแบบไว้ วาล์วท่ีท�ำหน้าท่ีน้ี ได้แก่ วาล์วนิรภัยและ
วาลว์ ทท่ี �ำหนา้ ทรี่ ะบายความดนั ตา่ งๆ เชน่ วาลว์ นริ ภยั วาล์วระบายความดัน เป็นตน้
1.6 การเปล่ียนทิศทางการไหล (switching flow) เปน็ การทำ� งานทวี่ าลว์ ถกู นำ� มาใชใ้ นการ
เปลี่ยนเส้นทางเดินของของไหลให้เป็นไปตามที่ต้องการหรือเบ่ียงเบนทิศทางการไหล (diverting flow)
วาลว์ ทท่ี ำ� หน้าท่ีน้ี ได้แก่ วาล์วสามทาง เป็นตน้
2. ส่วนประกอบของวาล์ว
2.1 ตัวเรือนวาล์ว เป็นส่วนที่ใช้ห่อหุ้มโครงสร้างและยึดช้ินส่วนภายในของวาล์ว และ
ทำ� หนา้ ทใี่ นการควบคมุ การไหลของของไหลใหเ้ ปน็ ไปตามชนดิ ของวาลว์ ในการเชอื่ มตอ่ วาลว์ กบั อปุ กรณ์
อื่นๆ นน้ั สามารถแบ่งลักษณะการเชือ่ มตอ่ ไดอ้ อกเปน็ 3 ลักษณะ ดงั น้ี
2.1.1 ปลายแบบเช่ือม ใชง้ านกบั ของไหลทม่ี คี วามดนั และอณุ หภมู สิ งู เหมาะสำ� หรบั
วาลว์ ท่ไี ม่ต้องมกี ารถอดบ่อย
2.1.2 ปลายแบบขันเกลียว นิยมใช้มากที่สุดในวาล์วขนาดเล็ก ท�ำงานได้กับทุก
ความดันแตม่ โี อกาสรวั่ ได้ง่ายถา้ ถอดออกบ่อยๆ
2.1.3 ปลายแบบหน้าแปลน นิยมใช้ในวาล์วขนาดใหญ่ เน่ืองจากถอดออกง่ายกว่า
แบบเกลียว แต่ไม่นิยมใช้กับขนาดเลก็ เพราะมรี าคาแพง
2.2 ล้ินและบ่อรองล้ิน เป็นช้ินส่วนท่ีท�ำหน้าที่ควบคุมการไหล และบังคับทิศทางการไหล
ซึ่งลิน้ ของวาลว์ จะมีการเคลอ่ื นทีไ่ ด้ ส่วนตัวที่ท�ำหนา้ ทค่ี ล้ายกัน แต่ไม่สามารถเคลอ่ื นท่ไี ด้ คอื บ่อรองลิ้น
ดังภาพท่ี 14.1