Page 15 - การสื่อข่าวและการเขียนข่าว
P. 15
แหลง่ ขา่ ว แหล่งข้อมูล และความนา่ เชื่อถอื ของข้อมลู 6-5
เรื่องที่ 6.1.1
แนวคิดเก่ียวกับแหล่งข่าว
หนา้ ทสี่ ำ� คญั ทส่ี ดุ ของวารสารศาสตร์ คอื การรายงานขา่ วเหตกุ ารณต์ ามความเปน็ จรงิ ผา่ นสอ่ื มวลชน
และสอ่ื รปู แบบอน่ื การเขยี นทางวารสารศาสตรค์ รอบคลมุ งานทอ่ี ยใู่ นความรบั ผดิ ชอบของกองบรรณาธกิ าร
ทีร่ วมภารกิจของผูส้ อ่ื ขา่ วในการสืบคน้ ข้อมลู จากแหล่งข่าวและแหล่งขอ้ มลู ต่างๆ
แกน่ ของวารสารศาสตร์ คือ การทำ� ให้ความจริงปรากฏ (verification) โดยขอ้ มูลที่นำ� เสนอตอ้ ง
สามารถตรวจสอบและยืนยันความถูกต้องจากแหล่งข่าวได้ อย่างไรก็ตาม ในโลกยุคดิจิทัลทุกวันน้ี การ
อา่ นขา่ วจากสอื่ สงั คมออนไลน์ เชน่ บลอ็ ก (blog) ยากจะบอกไดว้ า่ ทมี่ าของขอ้ มลู มาจากแหลง่ ใด เพราะ
ใครก็ตามท่ีสามารถเข้าถึงอินเทอร์เน็ตก็สามารถเขียนเนื้อหาเผยแพร่ไปยังผู้รับสารทั่วโลก การใช้ส่ือ
อนิ เทอร์เนต็ ทกุ วนั นม้ี พี ลงั มหาศาล ผรู้ บั สารที่ต้องการยนื ยนั ความจริงที่อ่านอาจต้องติดต่อส่ือสารกลับไป
ยงั แหลง่ ทเี่ ผยแพรข่ า่ วนน้ั ซง่ึ อาจเปน็ โทรศพั ทห์ รอื อเี มล เพราะเนอ้ื หาทอ่ี า่ นยากจะบอกไดว้ า่ เปน็ ขอ้ เทจ็ จรงิ
หรอื ไม่
ผู้ต้องการท�ำหน้าท่ีนักข่าวตามหลักวิชาชีพจ�ำเป็นต้องตรวจสอบยืนยันข้อเท็จจริงท่ีได้รับก่อน
เผยแพร่ออกไป ความแตกต่างในการส่งข้อมูลข่าวสารผ่านส่ือออนไลน์ เช่น บล็อก (blog) คือ ผู้เขียน
บลอ็ กหรอื บลอ็ กเกอร์ (blogger) อาจไมไ่ ดค้ ำ� นงึ ถงึ การทำ� หนา้ ทเ่ี หลา่ นเี้ ทา่ กบั นกั ขา่ วหรอื นกั หนงั สอื พมิ พ์
ทปี่ ฏบิ ตั ภิ ารกจิ ตามหลกั วชิ าชพี แตใ่ ครกต็ ามทตี่ อ้ งการเผยแพรข่ อ้ มลู ขา่ วสารควรตระหนกั ถงึ เรอื่ งดงั กลา่ ว
และค�ำนงึ ถึงผลกระทบทเี่ กิดขนึ้ จากการเผยแพร่ขอ้ มูลนั้น
ผสู้ อื่ ขา่ วตอ้ งรจู้ กั แสวงหาบคุ คลหรอื แหลง่ ขา่ วทดี่ ที ส่ี ดุ โดยเปน็ ผอู้ ยใู่ กลช้ ดิ กบั เหตกุ ารณท์ เ่ี กดิ ขนึ้
เพ่ือรายงานข้อเท็จจริงไปยังผู้รับสารท่ีไม่ได้อยู่ในเหตุการณ์ แต่มีความสนใจใคร่รู้ในเรื่องราวท่ีเกิดข้ึน
เนือ่ งจากเหตกุ ารณ์ทีอ่ บุ ตั ขิ น้ึ เปน็ เร่อื งสำ� คญั นา่ สนใจ หรอื ส่งผลกระทบต่อชีวติ ความเปน็ อยขู่ องผรู้ บั สาร
ท่ีเป็นคนส่วนใหญ่ หรือเพ่อื เปน็ อุทาหรณ์ป้องกันระแวดระวงั ภยั ที่อาจเกิดขนึ้ กับแตล่ ะบคุ คล
ในเรอื่ งแนวคิดเกย่ี วกับแหล่งข่าวนี้ จะกล่าวถึงความหมายของแหลง่ ขา่ ว ประเภทของแหล่งข่าว
แบ่งตามวิธกี ารสือ่ สาร และตวั อยา่ งแหลง่ ขา่ ว ดังนี้
1. ความหมายของแหล่งข่าว
แหลง่ ขอ้ มลู ในกระบวนการสอ่ื ขา่ วมมี ากมายหลายประเภทตามปรากฏการณแ์ ละเหตกุ ารณท์ เี่ กดิ ขน้ึ
ทัง้ แหล่งข้อมลู ท่เี ปน็ บคุ คล และแหล่งขอ้ มลู ท่ีไมใ่ ชบ่ คุ คล เชน่ เอกสารและแหล่งข้อมลู ทางอเิ ล็กทรอนกิ ส์
เป็นต้น
แหลง่ ข้อมลู ทเ่ี ปน็ บคุ คล หรือผใู้ ห้ข้อมูลข่าว ในทางวารสารศาสตร์ เรยี กวา่ “แหลง่ ขา่ ว”
มาลี บุญศิริพันธ์ุ (2555, น. 1-17) อธบิ ายแหลง่ ขอ้ มลู ข่าว หรอื แหลง่ ขา่ ว ไวว้ า่ หมายถงึ ตน้ ตอ
ทางขอ้ มลู ทผี่ สู้ อื่ ขา่ วตอ้ งคน้ หา แสวงหา ตดิ ตาม เพอื่ ใหไ้ ดข้ อ้ มลู สำ� หรบั เรยี บเรยี งและเขยี นเปน็ ขา่ วสำ� หรบั
