Page 12 - ทฤษฎีและการวิจารณ์ภาพยนตร์
P. 12
8-2 ทฤษฎีและการวจิ ารณภ์ าพยนตร์
แผนการสอนประจ�ำหน่วย
ชุดวิชา ทฤษฎแี ละการวิจารณ์ภาพยนตร์
หน่วยที่ 8 การเลา่ เรอ่ื งในภาพยนตร์
ตอนที่
8.1 ความหมาย ท่มี าและสาระส�ำคัญของการเล่าเรอื่ งท่วั ไป
8.2 แนวคิดของการเล่าเรื่องในภาพยนตร์
8.3 ความสัมพนั ธ์ของการเล่าเรอ่ื งในภาพยนตร์กบั ทฤษฎีอน่ื
แนวคิด
1. การเล่าเรื่อง เป็นส่ิงท่ีอยู่รอบตัวมนุษย์มาเน่ินนาน ไม่ว่าจะอยู่ในรูปของนิทาน มหากาพย์
ประวตั ศิ าสตร์ ขา่ ว สารคดี นยิ าย ละคร หรอื ภาพยนตร์ ศาสตรต์ า่ งๆ ไดม้ กี ารศกึ ษาเรอื่ งเลา่
ในประโยชนด์ า้ นตา่ งๆ แตน่ กั วชิ าการสายวพิ ากษก์ ลบั ตง้ั คำ� ถามตอ่ การเลา่ เรอ่ื งในฐานะเครอื่ งมอื
ของอำ� นาจอนั ทรงพลงั ทท่ี ง้ั สามารถธำ� รงรกั ษาโครงสรา้ งสงั คมเดมิ หรอื ทำ� ลายโครงสรา้ งสงั คม
เดิมให้พงั ทลายลงได้
2. การศึกษาเร่ืองเล่าในภาพยนตร์ใช้แนวคิดและท่ีไม่ได้แตกต่างไปจากการศึกษาเรื่องเล่าใน
ศาสตรอ์ นื่ ๆ หรอื ในรปู แบบอน่ื กลา่ วคอื การเลา่ เรอ่ื งนน้ั ทำ� งานผา่ นองคป์ ระกอบ 8 องคป์ ระกอบ
ไดแ้ ก่ มุมมองในการเลา่ เรอ่ื ง ตัวละคร โครงเร่ือง แกน่ เรื่อง ความขดั แย้ง เทคนิคภาพ และ
ฉาก อย่างไรก็ดีการเล่าเร่ืองในภาพยนตร์มีเคร่ืองมือส�ำคัญในการเล่าเรื่องที่แตกต่างไปจาก
เร่ืองเล่าในรูปแบบอื่น คือ การตัดต่อและการจัดองค์ประกอบภาพ ท้ังนี้การเล่าเรื่องใน
ภาพยนตรน์ น้ั สามารถแบง่ ออกเปน็ 3 ประเภท ไดแ้ ก่ การเลา่ เรอ่ื งแบบกระแสหลกั การเลา่ เรอ่ื ง
แบบสมัยใหม่ และการเล่าเรอ่ื งแบบหลังสมัยใหม่
3. ค วามสัมพันธ์ของการเล่าเร่ืองในภาพยนตร์กับทฤษฎีอ่ืนๆ น้ัน การวิเคราะห์การเล่าเร่ือง
สามารถที่จะน�ำไปจับคู่กับทฤษฎีต่างๆ อันจะท�ำให้เข้าใจปรากฏการณ์ที่ต้องการศึกษามาก
ยง่ิ ขน้ึ ในทนี่ หี้ ยบิ ยกมา 3 แนวคดิ ไดแ้ ก่ (1) สญั วทิ ยา เปน็ แนวคดิ ทม่ี กั ใชป้ ระกบกบั แนวคดิ
การเล่าเรือ่ งเพอื่ ค้นหาโครงสร้าง/ไวยากรณ์ ของการเล่าเรื่องในภาพยนตร์ (2) ภาพตวั แทน
การศึกษาการเล่าเรื่องในภาพยนตร์มักจะใช้ถูกน�ำไปในการศึกษาภาพตัวแทนของคนกลุ่ม
สังคม ชาติพันธุ์ต่างๆ ท่ีถูกประกอบสร้างความหมายอยู่ในภาพยนตร์ เพราะเรื่องเล่าใน
ภาพยนตร์แทบทุกเรื่องมักจะเป็นภาพตัวแทนของคนกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง และ (3) อุดมการณ์
เนอ่ื งจากการเลา่ เรอื่ งในภาพยนตรแ์ ทบทกุ เรอื่ งนน้ั มกั ถา่ ยทอดอดุ มการณใ์ ด อดุ มการณห์ นงึ่
