Page 20 - ทักษะชีวิต
P. 20
10-10 ทักษะชวี ิต
เรื่องท่ี 10.1.2
ความหมายและความส�ำคัญของการท�ำงาน
1. ความหมายของการท�ำงาน
การดำ� เนนิ ชวี ติ ของมนษุ ยใ์ นทกุ สงั คมนนั้ จะตอ้ งมกี ารทำ� งาน (work) ประกอบอยเู่ ปน็ กจิ กรรมหนงึ่
ซึ่งความหมายหรือนิยามของการท�ำงานในแต่ละสังคมย่อมมีความแตกต่างกันไปตามลักษณะทางสังคม
ภูมศิ าสตร์ และปจั จยั อ่นื ๆ อกี ท้งั ยังแตกต่างกันออกไปในแต่ละยุคสมัยอกี ด้วย
การทำ� งานนนั้ หมายถงึ การผลติ สนิ คา้ และบรกิ ารทตี่ นเองหรอื สงั คมตอ้ งการ (อาจตอ้ งการผลผลติ
หรือตอ้ งการกระบวนการผลติ ก็ได้) ขอบเขตของงานแท้จรงิ แลว้ จึงกว้างมาก นบั ต้งั แต่สิ่งทีเ่ ล็กทีส่ ุด เชน่
การก้าวเท้าเดินเพื่อไปส่จู ุดหมายทต่ี อ้ งการกถ็ อื เป็นสว่ นหนงึ่ ของงาน จนไปถึงสง่ิ ท่ีเป็นเรือ่ งใหญ่โต เช่น
การนำ� ประเทศเข้าสู่สงคราม หรือการยับยงั้ โรคระบาด เปน็ ต้น (เฉลียว บุรภี กั ดี และคณะ, 2529) ทกุ สิ่ง
ทกุ อยา่ งถือเป็นงานทัง้ ส้ิน
กอ่ นจะกลา่ วถงึ ลกั ษณะการทำ� งานในศตวรรษท่ี 21 จำ� เปน็ ตอ้ งเขา้ ใจถงึ วฒั นธรรมการทำ� งานของ
สังคมไทยตั้งแต่ในอดีต การด�ำเนินชีวิตของคนไทยในอดีตมีวิถีชีวิตสังคมแบบเกษตรกรรมที่อาศัยดินฟ้า
อากาศในการท�ำงาน การท�ำงานจึงเป็นลักษณะของการผลิตพืช ผัก ผลไม้ มีการใช้แรงงานคนและสัตว์
มกี ารชว่ ยเหลอื ซง่ึ กนั และกนั เกดิ เปน็ ทกั ษะและภมู ปิ ญั ญาทถ่ี า่ ยทอดและปลกู ฝงั กนั มารนุ่ สรู่ นุ่ นยิ ามความ
หมายของการทำ� งานของสงั คมไทยในอดตี จงึ เปน็ แบบหลวมๆ คอื กจิ กรรมทบี่ คุ คลหนงึ่ กระทำ� ขนึ้ เพอ่ื จดุ มงุ่ หมาย
หนึ่งท่ีเขาต้องการ เช่น เพ่ือการด�ำรงชีวิต เพ่ือความสบายใจ หรือเพื่อช่วยส่งเสริมสังคม เป็นต้น โดย
ลกั ษณะการทำ� งานในอดตี จะไมม่ งุ่ ผลสมั ฤทธจ์ิ รงิ จงั ไมม่ ตี ารางเวลาทำ� งานทแี่ นน่ อนตายตวั และมกี ารเลน่
หรอื ความบันเทงิ แทรกอยู่ในการท�ำงานด้วย เชน่ การรอ้ งเพลง พดู คยุ การสังสรรค์
โดยในภาคตา่ งๆ ของประเทศไทย (ภาคเหนอื ภาคกลาง ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื และภาคใต)้
มลี ักษณะของวัฒนธรรมการท�ำงานทแ่ี ตกตา่ งกนั อยู่เล็กนอ้ ย ดงั น้ี (เฉลียว บรุ ภี ักดี และคณะ, 2529)
1) ภาคเหนือ เดน่ ชดั ดา้ นการท�ำงานตามแบบอยา่ งและประเพณี มคี วามพอใจคอ่ นขา้ งสงู อกี ทง้ั
ไมม่ ีภาวะเดือดร้อนตอ้ งดนิ้ รนมากนกั
2) ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เด่นชัดด้านความขยันและมุ่งม่ันท่ีจะหาเลี้ยงชีพภายใต้ข้อจ�ำกัด
ของภาวะแวดลอ้ ม
3) ภาคกลาง มคี วามหลากหลายในการแสวงหาและใชโ้ อกาสเพอ่ื ความกา้ วหนา้ ทางการงานและ
เศรษฐกิจ
4) ภาคใต้ อาศัยทรัพยากรทคี่ ่อนข้างอุดมสมบูรณเ์ ป็นพน้ื ฐาน มแี นวโนม้ จะเพิ่มลักษณะของการ
สะสมทุน และการท�ำงานเชิงค้าขายมากข้นึ
นอกจากนช้ี ุมชนประเภทต่างๆ อันไดแ้ ก่ ชุมชนชนบทแบบด้ังเดมิ ชมุ ชนชนบทสมัยใหม่ ชมุ ชน
เมอื งเลก็ และชมุ ชนเมอื งใหญ่ มลี กั ษณะของวฒั นธรรมการท�ำงานท่แี ตกตา่ งกันออกไป คอื
