Page 53 - ลักษณะภาษาไทย
P. 53

วลแี ละอนปุ ระโยคในภาษาไทย 4-43

เรื่องที่ 4.2.1
ความหมายของอนุประโยค

       อนุประโยค คือ หน่วยทางภาษาที่สูงกว่าวลี (phrase) แต่ต่ากว่าประโยค (sentence) มี
โครงสร้างเหมือนประโยคท่ีมีภาคแสดง 1 ภาค ไม่สามารถปรากฏตามลาพังได้ แต่ต้องประกอบอยู่กับ
ประโยคหลกั หรือมขุ ยประโยค

       ในหนังสือหลักภาษาไทยของพระยาอุปกิตศิลปสาร (2480, น. 26-100) ได้แบ่งโครงสร้าง

ประโยคในภาษาไทยออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ เอกรรถประโยค อเนกรรถประโยค และสังกรประโยค
ดงั ตารางต่อไปน้ี

      ชนิดของประโยค         ส่วนประกอบ                     ตวั อย่างประโยค
เอกรรถประโยค (ประโยคสามัญ)
อเนกรรถประโยค (ประโยครวม)   ประโยคเลก็           สตั วก์ ินน้า

สงั กรประโยค (ประโยคซอ้ น)  ประโยคใหญ่ที่ประกอบขึ้นจาก น้าขึ้นแต่ลมลง
                            ประโยคเล็กตั้งแต่ 2 ประโยค ประโยคเล็ก ประโยคแรก คือ

                            ขน้ึ ไปมารวมกนั      นา้ ข้นึ

                                                 ประโยคเล็ก ประโยคท่ีสอง คือ
                                                 ลมลง โดยมี ค าเชื่ อมสมภาค

                                                 (สันธาน) เขา้ มาเชื่อมทัง้ สองประโยค

                            ประโยคใหญ่ที่ประกอบข้ึนจาก นายมีซึ่งเป็นเสมียนตายเมื่อฝน
                            มุขยประโยค (ประโยคประธาน ตก

                            หรือประโยคหลัก) และอนุ - มขุ ยประโยค คอื นายมตี าย

                            ประโยค (ประโยคเล็ก)  อนุประโยค (ประโยคเลก็ ) ท่ี 1 คอื
                                                 ซ่ึงเปน็ เสมียน
                                                 อนุประโยค (ประโยคเล็ก) ที่ 2

                                                 คือ เมอ่ื ฝนตก
   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58