Page 18 - จุลยุทธการวงศ์
P. 18
จุลยุทธการวงศ์ 44 ฉบับความเรียง (ตอนต้น)
พระร่วง เห็นจะช้าหน่วงเน่ินนาน จะกล่าวนิทานอื่นมาก มีหลายหลากไป
เบ้ืองหน้า ข้าขอขมาอภัย ด้วยจิตใจเป็นปุถุชน ซ่ึงจะนิพนธ์ขาดเหลือ
ผิดพล้ังเผื่อลืมหลง จะไม่ตรงตามนิทาน เพราะปัญญาญาณยังเยาว์ ด้วย
นิทานเก่าล่วงลับ ท่ีได้สดับจึงว่ากล่าว ได้แต่พอเป็นราวพึงรู้ นักปราชญ์
ผู้รู้แท้ ถ้าเห็นไม่แน่ช่วยแก้ไข ดัดแปลงให้ชอบด้วยเถิด
๏ โลกนาโถ อันว่าสมเด็จพระพุทธเจ้าอันเป็นท่ีพ่ึงแก่สัตว์โลก
ในไตรภพ เมื่อแรกได้ตรัสรู้ซึ่งพระสัพพัญญุตญาณใหม่นั้น พระองค์เสด็จ
นิสีทนาการน่ังเหนือพระรัตนบัลลังก์แก้ววิเชียรในขวงไม้พระศรีมหาโพธิ
โวโลเกนฺ โต เมื่อทอดพระญาณจักษุไปแลดูที่ตั้งพระพุทธศาสนา ในมัชฌิม
ประเทศและปัจจันตประเทศ เห็นแล้วซ่ึงท่ีต้ังพระศาสนาน้ัน โดยกาล
บริเฉทด้วยพระสัพพัญญุตญาณ ว่าดังน้ีท่ีต้ังพระพุทธศาสนาแห่งพระ
ตถาคต จะตั้งในมัชฌิมประเทศมีเมืองภาราณศี เป็นอาทิ๑ จะได้สำแดง
พระธรรมเป็นอันมากในชมพูทวีป ในปัจจันตประเทศน้ันก็เป็นอันมาก
มีเกาะลังกาเป็นอาทิ คร้ันพระองค์กระทำสันนิษฐานแจ้งฉะน้ีแล้ว เสด็จไป
ยับยั้งอยู่ในท่ีพระมหาสถาน ๗ วัน ๗ ท่ีเป็น ๗ แห่ง แล้วเสด็จไปสู่ป่า
อิสีปัตมิคทายะวัน สิ้นหนทาง ๑๘ โยชน์ ตรัสเทศนาพระธัมมจักกัปปวัตน
สูตรโปรดพระปัญจวัคคีย์ภิกษุท้ังห้าให้สำเร็จพระอรหัต กับท้ังบริษัทเทวดา
มนุษย์นับด้วยแสนโกฎิ แล้วทรงพระกรุณาโปรดส่งไปซึ่งพระอรหันต์ท้ัง
หลายในนานาประเทศ เหตุว่าจะให้ตั้งพระพุทธศาสนา จะได้โปรดเทวดา
มนุษย์จะให้ได้พระอริยมรรคผล สมเด็จพระทศพลเสด็จไปโปรดเวไนยสัตว์
อนิจฺจวาโส พระองค์เสด็จอยู่ในนานาประเทศ คือ พระเชตุพนและเวฬุวัน
มหาวิหารใกล้เมืองษาวัฐิ๒ แลเมืองราชคฤห๓ เป็นอาทิ สำแดงพระธรรม
๑เมืองพาราณสี ในปัจจุบัน
๒สาวัตถี หรือ สารวัตถีในปัจจุบัน
๓นิยมเขียนว่า ราชคฤห์ ในปัจจุบัน
