Page 30 - เทพนิยายสงเคราะห์เรื่อง เมขลา-รามสูร และพระคเณศ
P. 30
20
สมุทรเทวี และม ณีเมขลาน างม นุษย์ โดยเล่าว่าเมขลาสมุทรเทวี ได้ช ่วยพ าม ณี
เมขลานางมนุษย์ ให้รอดพ้นอ ันตรายไปสู่เกาะแ ห่งห นึ่ง มณีเมขลาของทมิฬ
เรื่องน ี้เป็นเรื่องในพ ุทธศ าสนา ทั้งนี้ก ็เพราะพ ุทธศ าสนาเคยเจริญแ พร่ห ลายไป
ในแ ดนทักษิณาบถ และต ลอดไปจนใต้ที่สุดข องอ ินเดีย อันเป็นบ ้านเมืองส ่วน
มากข องพ วกท มิฬอ ยู่ย ุคห นึ่ง E.Forch-Hammer นักป ราญ์ช าวต ะวันต กผ ู้ห นึ่ง
ลงค วามเห็นว่า ภาษาบ าลีท ี่ใช้อ ยู่ในค ัมภีร์พ ุทธศ าสนาฝ ่ายใต้ มีล ักษณะใกล้ไป
ทางภ าษาอ ริยกะ ชนิดท ี่ป รากฏอ ยู่ในศ ิลาจารึกท างแ ดน ทักษิณาบถ มากกว่าท ี่
จะใกลไ้ ปท างภ าษาอรยิ กะช นดิ ท ี่ใชก้ นั อยู่ในม ธั ยมป ระเทศ ทา่ นน กั ป ราชญผ์ นู้ ัน้
กล่าวต่อไปว่า คัมภีร์พุทธศ าสนาส ่วนมาก ที่ล ังกาได้ไปจากอ ินเดีย ก็ค งได้ไป
จากอ ินเดียภ าคใต้ หาใช่ได้ไปจากม ัธยมป ระเทศท างล ุ่มแ ม่น้ำคงคาโดยตรงไม่
ถ้าความจริงเป็นเช่นน ี้ เรื่องม ณเีมขลาในช าดก กน็ ่าจะเป็นค ตไิดไ้ปจากอ ินเดีย
ตอนใต้น ี้เอง เพียงแ ต่ล ักษณะผ ิวพ รรณน างเมขลา ตามท ี่ก ล่าวไว้ในเรื่องเฉลิม
ไตรภพ กส็ อ่ อยวู่ า่ น างเมขลาน ัน้ ม ผี วิ พ รรณงามด ัง่ ผ วิ เนือ้ โดยป กตขิ องช าตทิ มฬิ
คือ “อรอ งค์ท รงโฉมโสภา ทรงเบญจก ัลยาฉ วีม าลีอัญชัน”
อีกอ ย่างห นึ่ง คัมภีร์พ ุทธศ าสนาท ี่รวบรวมข ึ้นท างอ ินเดียฝ ่ายเหนือ ก็
ใช้ภ าษาสันสกฤตเช่นคัมภีร์มหาวัสต ุ ก็ม ีเรื่องเรือแตกค ล้ายเรื่องชาดกในบ าลี
และมีสมุทรเทวดามาช่วยพระโพธิสัตว์และเพื่อนพ่อค้าที่กำลังจะจมทะเล แต่
ไม่ออกช ื่อส มุทรเทวดา เห็นได้ว่าผ ู้รวบรวมคัมภีร์นี้อ ยู่ห ่างไกลก ับอ ินเดียภาค
ใต้ จึ่งไม่ท ราบเรื่องม ณีเมขลา(๑) มิฉ ะนั้นก ็ค งให้ช ื่อส มุทรเทวดาเป็นม ณีเมขลา
เป็นแ น่ นอกจากน ี้ในประเทศต ่าง ๆ มีล ังกา พม่า สยาม เขมร ก็มีเรื่องม ณี
เมขลาสมุทรเทวีด้วยกันทั้งนั้น ส่วนมากมีเค้ามูลมาจากชาติทมิฬ ดั่งเรื่องที่
จะเล่าต่อไปน ี้
(๑)ตอนนี้และต่อไปถึงหน้า ๒๖ เก็บความมาจากเรื่องของ M.Sylvan Levi, Mekhala,
a Divnity of the Sea (I.H.Q. VoI. VI, No 4) More on Mani Mekhala (I.H.Q. VoI VII,
No 2)
