Page 83 - เทพนิยายสงเคราะห์เรื่อง เมขลา-รามสูร และพระคเณศ
P. 83
73
ศิลาจารึกข องพ ่อขุนรามคำแหงห รือที่ใดไม่แน่เขียนไว้ว่า “ปะกำ” ตรงซ ึ่งเมื่อ
เห็นแล้วยังออกรู้สึกรักคำนี้ไม่หาย รูปลักษณะของครูประกรรมเป็นภาพบุรุษ
ล่ำสัน นุ่งผ้าเกไล ท่อนบนเปลือยเปล่า มีสร้อยอย่างธุหร่ำของพราหมณ์
เฉียงทางอังสะซ้าย ท่อนโคนแขนสวมวลัย ได้เคยเห็นวลัยรูปแหวนที่หัวฝัง
เมฆพัดที่ท ่านเจ้าอ าวาสวัดศาลากุล จังหวัดน นทบุรี ๒ วง สำหรับสวมที่โคน
แขนเหมือนก ัน ดูอ อกจะม ีล ักษณะคล้ายคลึงก ัน ท่านพระครูนั่งอยู่บนแท่นใน
ท่าช ันเข่าซ ้ายคุกเข่าขวาต ั้ง มีขนดบ าศกองอ ยู่ต รงหน้า มือซ้ายจับค อบ าศชู
ไว้เพียงระดับอ ุระ มือขวาคุมเหล็กลูกช นักอ ยู่ในท ่าเงื้อง่า และเหน็บข อช้างไว้
ข้างหลัง
โดยสถานะพ ระครปู ระกรรมอ บุ ตั ขิ ึน้ ด ว้ ยพ ระค เณศน ริ มติ ฉะนัน้ พ ระครู
ประกรรมจึ่งเป็น “ปสันนคณบดี” คือ ผู้เลื่อมใสในพระค เณศน ั้น ดั่งได้กล่าว
แล้วว่า “ประกรรม” แปลว่า “เชือกบ าศ” ดั่งนั้นบรรดาห มอและควาญช ้าง จึ่ง
ถือเอาเชือกบาศเป็นครูช้างสำคัญด้วย. พิธีทอดเชือกดามเชือกก็มีเหตุเนื่อง
มาจากพ ระครูประกรรมน ี้ ความที่เชือกบ าศเป็นข องส ำคัญเพียงไร ดั่งจะเห็น
ได้จากที่น ายหมอห มกทอดบาศต ิดพระยาเศวตกุญชร ในรัชกาลท ี่ ๒ ได้ทรง
พระกรุณาให้เอามาลงรักปิดทองไว้สำหรับเข้าพิธีให้พ่อหมอเฒ่ารำพัดชา
มาจนปัจจุบันน ี้
พระค เณศ คือ บรมค รูช ้าง
พระครูป ระก รรม คือ พระของห มอแ ละควาญ
พระห มอเฒ่า คือ พราหมณ์พ ฤฒิบ าศ ผู้รอบรู้อาถรรพเวท ได้กระทำ
หน้าที่อ ันเกี่ยวด้วยพิธีของช้าง
พ่อหมอเฒ่า คือ หมอช ้างผ ู้ทรงวิทยาคุณ มีรอบรู้ก ารขับขี่ การผ ูก
การบำบัดโรคช้าง การนำโขลงมาสู่ที่มุ่งหมาย และการนำโขลงไปปล่อยยัง
ที่เดิม กำราบนิสัยดุร้าย ดื้อดึงของช ้างได้ ฯลฯ.
