Page 80 - เทพนิยายสงเคราะห์เรื่อง เมขลา-รามสูร และพระคเณศ
P. 80
70
คำว่า “พระห มอเฒ่า” เป็นน ามศ ัพท์สำหรับเรียก “หัวหน้าพ ราหมณ์
พฤฒบิ าศ” ในข ณะกระทำพ ธิ อี นั วา่ ด ว้ ยก จิ การข องช า้ งท ัว่ ไป เชน่ การท อดเชอื ก
ดามเชอื กแ ละธนญช ัยบ าศเป็นต้น. พระห มอเฒ่าในลักษณะด ัง่ ก ลา่ วน ี.้ บางค น
ไม่อ าจเข้าใกล้ช ้าง เช่นชนสามัญด้วย ดั่งจะเห็นได้ในงานพ ิธีดั่งก ล่าว เมื่อพระ
หมอเฒ่าจะเข้าไปเจิมแ ละรดน้ำส ังข์พ ระยาช ้าง หมอค วาญท ี่ป ระจำพ ระยาช ้าง
ต้องค อยป ้องกันอ ันตรายใหอ้ ย่างแ ข็งแ รง. พระห มอเฒ่าต ้องย่องเข้าไปเงียบ ๆ
แต่พอเจิมแ ละรดน้ำเทพมนตร์แล้ว บางทีถ ึงกระโดดอ อกม าก ็เคยเห็น.
เมื่อกล่าวดั่งนี้ ดูไม่อาจที่จะเป็นไปได้ด้วยว่าไฉน พระหมอเฒ่าจึง
หยอ่ นสมรรถภาพถ งึ ป านด ัง่ น ัน้ . แตเ่ รือ่ งน เี้ ปน็ ความจรงิ เพราะวา่ พ ระห มอเฒา่
นัน้ เปน็ แ ตผ่ รู้ อบรกู้ ระบวนพ ธิ ี รตู้ ำราพ ระค ชลกั ษณ์ เขา้ ใจการค ชกรรม. แตไ่ มม่ ี
หน้าที่เป็นค ชบ าล. กิจการท ี่ต ้องป ฏิบัติบ ำรุงช้างยังม ีบ ุคคลอีกจำพวกห นึ่ง ซึ่ง
ไดแ้ กห่ มอและควาญเปน็ ตน้ และในจำพวกห มอและควาญน ัน่ เอง ผใู้ ดเชีย่ วชาญ
พระค ชศาสตร์ ก็อาจได้กระทำหน้าที่ในตำแหน่งพระหมอเฒ่า แต่เฉพาะบ าง
สิ่งบางประการได้ เช่นทำพิธีเบิกไพร (ปัดรังควาน) ช้างที่คล้องได้ใหม่ พิธี
บังไพรต ้อนช ้างใหไ้ปส ูจุ่ดม ุ่งห มายได้ ถ้าว่าโดยความน ิยมน ับถือ บุคคลจำพวก