Page 145 - พฤติกรรมมนุษย์และจริยธรรมทางเศรษฐกิจและธุรกิจ
P. 145
การพัฒนาแ บบย ั่งยืนกับจริยธรรมต ่อสิ่งแ วดล้อม 12-15
เรอ่ื งท ี่ 12.1.3
แนวทางในก ารบ รรลกุ ารพ ฒั นาแ บบย ัง่ ยนื
สำหรับแนวคิดในกลุ่ม SS เกี่ยวกับแ นวทางในการบ รรลุก ารพ ัฒนาแ บบย ั่งยืน ได้เสนอให้พิจารณาสิ่งที่ขาด
ไม่ได้ของค วามย ั่งยืน (sustainability constraints) เช่น กฎในการป้องกันทุนท างธ รรมชาติในระดับที่ไม่ทำให้เกิด
วิกฤตต ่อสิ่งแวดล้อม (the critical natural capital protection rule) บนห ลักการท ี่เรียกว ่า หลักก ารก ารร ะมัดระวัง
ไว้ล่วงหน้า (precautionary principle) และสิ่งที่เรียกว่า มาตรฐานขั้นต่ำด้านความปลอดภัย (Safe Minimum
Standard-SMS) แนวคิดเกี่ยวกับมาตรฐานขั้นต่ำด้านความปลอดภัย เป็นแนวคิดหนึ่งที่ทำให้เกิดแนวคิดสัญญา
ทางส ังคมระหว่างคนต ่างร ุ่น (the intergenerational social contract) ที่ได้อธิบายม าข้างต้น ว่าต้องมีการแลกได้
แลกเสีย (trade off) ระหว่างการใช้ทรัพยากรในการทำให้เกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจกับการอนุรักษ์ทรัพยากรเพื่อ
ประโยชน์ที่มีอย่างต่อเนื่องยั่งยืน การตัดสินใจในการแลกได้แลกเสียจากประโยชน์เหล่านี้จะทำอยู่ภายใต้บริบทของ
ความไม่แ น่นอน (uncertainty) และก ารไม่ส ามารถท ำใหก้ ลับค ืนเหมือนเดิม (irreversibilities) ที่อ าจจ ะเกิดข ึ้น (เช่น
การต ดั สินใจท ีท่ ำไปแ ล้วเกิดผ ลก ารเปลีย่ นแปลงในท างก ายภาพท ีไ่มส่ ามารถท ำใหก้ ลบั ค นื เหมอื นเดิมได้ หรือก ารท ำให้
เหมือนเดิมต้องม ีค ่าใช้จ่ายท ี่ส ูงม าก เช่น การสูญเสียป่าในเขตศ ูนย์สูตรและพ ื้นที่ชุ่มน้ำที่มีความซ ับซ้อนทางธ รรมชาติ
เพื่อพัฒนาแหล่งอุตสาหกรรมหรือแหล่งที่อยู่อาศัย) ในการบรรลุเป้าหมายตามสัญญาทางสังคมระหว่างรุ่นคน ผ่าน
กฎของท ุนที่ม ีส ภาพก ารณ์ค งตัว (the constant capital rule) และก ารเก็บท ุนไว้ให้ล ูกห ลาน (capital bequests)
นั้น คนในร ุ่นปัจจุบันส ามารถที่จะย กเลิกสัญญาได้ล่วงห น้า ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับต้นทุนท ี่เกิดขึ้น (นับรวมถึงส ิ่งที่เป็นที่รู้จัก
กันท ั่วไปว่า ต้นทุนค่าเสียโอกาสท างส ังคม (social opportunity costs) นั่นคือ ต้นทุนที่สังคมต้องย อมสูญเสียไป)
ขึ้นอยู่กับกิจกรรมการพัฒนาที่สามารถส่งผลให้เกิดค่าเสื่อมราคาของทุนทางธรรมชาติที่สูงกว่าต้นทุนความเสียหาย
ในร ะดับวิกฤตแ ละก ารไม่ส ามารถท ำให้กลับมาเหมือนเดิม (เช่น การสูญเสียทุนท างธ รรมชาติในระดับวิกฤต การส ูญ
เสียบทบาทบริการด้านการสนับสนุนการดำรงชีวิตของสิ่งแวดล้อม การสูญเสียพืชพันธุ์และกระบวนการธรรมชาติที่
เป็นห ลักส ำคัญ) อย่างไรก็ตาม แนวคิดค วามย ั่งยืนอย่างเข้มข ้น (SS) และแ นวคิดมาตรฐานข ั้นต่ำด้านค วามปลอดภัย
(SMS) ก็ยังไม่เหมือนกันท ั้งหมด จะมีค วามแตกต ่างข องสองแนวคิดในลักษณะที่ว่า แนวคิด SMS จะท ำการอ นุรักษ์
สิ่งแวดล้อม นอกจากว ่าป ระโยชน์ท ี่เสียไปมีมูลค่าส ูง ในขณะที่แนวคิด SS เห็นว ่า ไม่ว่าจ ะมีการส ูญเสียป ระโยชน์หรือ
ไม่แ ค่ไหน การส ูญเสียทุนท างธรรมชาติในระดับว ิกฤตเป็นสิ่งที่ยอมรับไม่ได้
กลยุทธ์ด้านค วามยั่งยืนเพื่ออ นาคต มักจะพบกับค ำถามที่ว่าป ระชากรโลกท ี่มีจ ำนวนเพิ่มม ากข ึ้น จะสามารถ
ดำรงช ีวติ ข ั้นพ ื้นฐ านอ ย่างย ั่งยนื ต ่อไปไดอ้ ย่างไร สำหรับป ระชากรในป ระเทศก ำลงั พ ฒั นา การด ำรงช วี ติ ส ว่ นม ากจ ะต อ้ ง
ขึ้นอ ยู่ก ับส ิ่งแ วดล้อมท ี่เปราะบ างและสุ่มเสี่ยงต่อการถ ูกท ำลาย ดังน ั้น การดำรงชีวิตท ี่ยั่งยืนจะส ามารถเกิดข ึ้นได้ ก็
ด้วยการกำหนดน โยบายที่ล ดความเสี่ยงในการท ำลายส ิ่งแวดล้อม เช่น การป ้องกันน้ำท ่วมท ี่เกิดจ ากระดับน้ำท ะเลส ูง
ขึ้นจ ากก ารเปลี่ยนแปลงส ภาพอ ากาศอ ันเนื่องม าจ ากภ าวะโลกร ้อน การก ำหนดม าตรการในส ร้างค วามม ั่นคงท างอ าหาร
และในก ารป ้องกันค วามล ้มเหลวข องต ลาดห รือก ารแ ทรกแซงโดยร ัฐ (market and intervention failures) เช่น ความ
ล้มเหลวท ี่เกิดจากการกำหนดราคาทรัพยากรที่ไม่เหมาะส ม หรือจากน โยบายก ารพ ัฒนาที่ไม่ประสานส อดคล้องกัน
ดังน ั้น ในก ารพ ัฒนาแ บบย ั่งยืน จึงต ้องม ีแ นวทางห ลักในก ารนำส ต๊อกข องท ุนท างท รัพยากรม าใช้อ ย่างย ั่งยืน
ดังนี้
ลขิ สิทธ์ิของมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธริ าช
