Page 142 - พฤติกรรมมนุษย์และจริยธรรมทางเศรษฐกิจและธุรกิจ
P. 142
12-12 พฤติกรรมม นุษย์แ ละจ ริยธรรมทางเศรษฐกิจและธุรกิจ
ตารางท ี่ 12.1 ความส ัมพันธข์ องก ารใช้ทรพั ยากรธรรมชาตทิ ี่เกิดทดแทนได้ สถานภาพข องส งิ่ แวดล้อม
และค วามยงั่ ยนื ของระบบเศรษฐกิจ
การใช้ทรัพยากรธรรมชาติ สถานภาพของส่ิงแวดลอ้ ม สถานะความย่ังยนื
ทเ่ี กดิ ทดแทนได้ ทีจ่ ะเกดิ ข้ึน ของระบบเศรษฐกจิ
ระบบเศรษฐกิจไม่ยั่งยืน
มีการใช้มากกว่าความสามารถของ ความเสื่อมโทรมของสิ่งแวดล้อม
ธรรมชาติในการสร้างขึ้นมาทดแทน
ความสมดุลของสิ่งแวดล้อม ระบบเศรษฐกิจที่สภาพการณ์คงตัว
มีการใช้เท่ากับความสามารถของ (steady state economy)
ธรรมชาติในการสร้างขึ้นมาทดแทน การสร้างทรัพยากรขึ้นมาทดแทนของ
สิ่งแวดล้อม ความยั่งยืนทางสิ่งแวดล้อมที่ควบคู่กัน
มีการใช้ต่ำกว่าความสามารถของ
ธรรมชาติในการสร้างขึ้นมาทดแทน
2. เง่ือนไขของก ารพัฒนาแ บบย งั่ ยืน
ในการบรรลุเป้าหมายของการพัฒนาแบบยั่งยืน โดยเฉพาะการทำให้เกิดความยั่งยืนในทางสิ่งแวดล้อมนั้น
สิ่งท ี่ยากแ ละท ้าท ายก ็คือ การกำหนดเงื่อนไขท ี่จำเป็นและเพียงพ อ (the necessary and sufficient conditions)
กล่าวค ือ จะช ดเชยค นร ุ่นอนาคตส ำหรับค วามเสียห ายท ี่เกิดจ ากก ิจกรรมในปัจจุบันท ี่คนร ุ่นป ัจจุบันได้ก ่อขึ้นอย่างไร
ซึ่งคำต อบก ็ค ือ การชดเชยด้วยท ุน (capital) ที่เราเก็บรักษาไว้ให้ลูกหลาน (the transfer of capital bequests) คน
รุ่นปัจจุบันจะต ้องทำให้เกิดความมั่นใจว ่าจะเหลือปริมาณห รือจำนวนท ี่มีอ ยู่ของท ุนจ ำนวนหนึ่ง (a stock of capital)
ที่ไม่น ้อยกว่าทุนท ี่ค นร ุ่นปัจจุบันม ีอยู่ ณ ขณะน ี้ เพื่อมอบให้กับคนรุ่นต่อไป ทุนดังกล่าวจะเป็นการให้ศักยภาพในก าร
ทำให้เกิดความเป็นอยู่ท ี่ด ี (wellbeing) หรือทำให้เกิด ‘ความย ุติธรรมในแง่ข องโอกาส’ (justice as opportunity)
แก่คนร ุ่นต่อไป โดยผ่านก ารส ร้างส ินค้าและบ ริการที่เป็นส ิ่งกำหนดค วามเป็นอ ยู่ที่ด ีของมนุษย์
ทุนท ีส่ ่งม อบใหก้ ับค นร ุ่นต ่อไปน ั้น มคี วามแ ตกต ่างก ันไปต ามร ะดับแ นวคิดข องค วามย ั่งยืนในล ักษณะท ีเ่รียก
ว่า ความยั่งยืนอ ย่างอ ่อน (Weak Sustainability: WS) และค วามย ั่งยืนอย่างเข้มข้น (Strong Sustainability: SS)
(รายละเอียดจ ะได้ก ล่าวถึงต ่อไปในต อนที่ 12.2) ในแ นวคิดความยั่งยืนอ ย่างอ ่อนนั้น การส ่งม อบท ุนดังก ล่าว จะเป็น
ปริมาณห รือจำนวนที่ม ีอ ยู่ข องทุนท ุกประเภทรวมกัน ได้แก่ ทุนทางก ายภาพ (physical capital) ทุนมนุษย์ (human
capital) และท ุนท างธ รรมชาติ (an aggregate capital stock) ที่ไม่น ้อยก ว่าป ริมาณห รือจ ำนวนท ี่ม ีอ ยู่ข องท ุนท ี่ม ีอ ยู่
ในป จั จบุ นั กลา่ วค อื เปน็ การส ง่ ม อบในล กั ษณะท เี่ รยี กว า่ กฎข องท นุ ค งทที่ มี่ คี วามย ัง่ ยนื อ ยา่ งอ อ่ น (the weak sustain-
ability constant capital rule) ซึ่งค นร ุ่นปัจจุบันสามารถส ่งม อบสิ่งแ วดล้อม หรือทุนทางธ รรมชาติในจำนวนท ี่น้อย
ลงได้ตราบใดที่สามารถท ดแทนก ารสูญเสียด้านสิ่งแวดล้อมนี้โดยการเพิ่มทุนทางกายภาพท ี่เป็นถนนและเครื่องจักร
หรอื ท ุนท างก ายภาพอ ยา่ งอ ืน่ ท ีม่ นุษยส์ ร้างข ึ้นม าใหม้ ากข ึน้ หรอื อ กี น ัยห นึ่ง คนร ุน่ ป ัจจุบนั ส ามารถส รา้ งท ุนท างก ายภาพ
เช่น ถนนและโรงงาน น้อยล งโดยการมีท ุนท างธรรมชาติ เช่น พื้นที่ชุ่มน้ำ (wetlands) หรือพื้นที่ป่าม ากข ึ้น หรือก าร
ศึกษาม ากข ึ้น แนวคิดข องค วามย ั่งยืนอย่างอ ่อนม ีสมมติฐานในร ะดับค วามเชื่อม ั่นส ูงว่า ทุนป ระเภทต ่างๆ สามารถน ำ
มาทดแทนก ันได้อย่างส มบูรณ์ (perfect substitutability between the different forms of capital)
สำหรับแ นวคิดค วามย ั่งยืนอ ย่างเข้มข ้น (SS) ไมเ่ชื่อในส มมติฐานข องก ารท ดแทนก ันไดอ้ ย่างส มบูรณ์ร ะหว่าง
ทุนประเภทต ่างๆ ปริมาณหรือจำนวนที่ม ีอยู่ข องทุนทางธ รรมชาติ (natural capital stock) นั้น จะมีองค์ประกอบบาง
อย่างท ีท่ ุนท างก ายภาพ (physical capital) ทีม่ นุษยส์ ร้างข ึ้นม าไมส่ ามารถท ดแทนได้ แมจ้ ะม ขี ้อย กเว้นในบ างก รณี แต่
ลขิ สิทธ์ิของมหาวิทยาลยั สุโขทัยธรรมาธริ าช