Page 141 - พฤติกรรมมนุษย์และจริยธรรมทางเศรษฐกิจและธุรกิจ
P. 141
การพัฒนาแบบยั่งยืนกับจ ริยธรรมต ่อสิ่งแ วดล้อม 12-11
จากความหมายของการพัฒนาแบบยั่งยืนดังกล่าว ความเท่าเทียมกันของคนต่างรุ่น (intergenerational
equity) และค วามเท่าเทียมก ันของค นในรุ่นเดียวกัน (intragenerational equity) จึงเป็นพ ื้นฐานแนวคิดที่ส ำคัญ
ในก ารบ รรลุเป้าห มายข องค วามย ั่งยืนข องส ังคมใดส ังคมห นึ่ง คณะก รรมการย ังได้เน้นว ่า “ความต ้องการท ี่จ ำเป็นข อง
คนย ากจนของโลก เป็นส ิ่งท ี่จ ะต้องร ีบเร่งด ำเนินการในลำด ับต้นๆ อย่างยิ่ง” (the essential needs of the world’s
poor to which overriding priority should be given) กล่าวคือ การพัฒนาอย่างยั่งยืนจะต้องทำให้มาตรฐาน
การค รองชีพของค นด ีข ึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การอยู่ดีกินด ีของคนยากจน ในข ณะเดียวกันจะต้องห ลีกเลี่ยงต ้นทุนท ี่
ไม่ส ามารถจะช ดเชยท ี่จ ะเกิดก ับค นในอนาคต นอกจากน ั้น คณะก รรมาธิการยังม ีม ุมม องในแ ง่ด ีว ่า มีค วามเป็นไปได้ที่
การพัฒนาจ ะยังด ำเนินต่อไปได้ โดยก ารปรับปรุงแก้ไขกิจกรรมทางเศรษฐกิจและผ ลกร ะทบท ี่เกิดกับส ิ่งแวดล้อม
ต่อมา ได้ม ีการขยายความหมายของก ารพ ัฒนาแบบย ั่งยืนในร ายล ะเอียดต่อไปว ่า เป็นการพัฒนาที่เกี่ยวข้อง
กับ 3 เสาหลัก (three pillars) ที่ม ีความส ัมพันธ์และม ีปฏิสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน เสาหลักด ังก ล่าวได้แก่ 1) การพัฒนา
เศรษฐกิจ 2) การพัฒนาสังคม และ 3) การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม (United Nations, 2005) สำหรับกลุ่มนักคิดที่สนใจใน
ประเด็นข องว ัฒนธรรมท ้องถิ่น ก็ได้เพิ่มค วามสำคัญของเสาหลักท ี่ 4 ของก ารพัฒนาแ บบยั่งยืน คือ ความหลากห ลาย
ทางวัฒนธรรม โดยม ีแ นวคิดที่ได้บันทึกไว้ใน The Universal Declaration on Cultural Diversity ของ UNESCO
ว่า “ความหลากหลายทางวัฒนธรรม (cultural diversity) เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับมนุษยชาติเช่นเดียวกับความหลาก
หลายทางชีวภาพ (biodiversity) ที่เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับสิ่งแวดล้อม … ความหลากหลายทางวัฒนธรรม เป็นหนึ่ง
ในรากฐานข องการพ ัฒนาที่ไม่ใช่เฉพาะเพียงก ารพ ัฒนาในแ ง่ข องการเจริญเติบโตท างเศรษฐกิจเท่านั้น แต่ย ังเป็นการ
พัฒนาในแ งข่ องก ารเปน็ เครือ่ งม ือในก ารบ รรลเุป้าห มายข องก ารค งอ ยูท่ างจ ติ ว ญิ ญาณ ศลี ธ รรม อารมณ์ และป ัญญาช น
ในระดับท ี่ส ูงขึ้น” (UNESCO, 2001)
ดังนั้น การพัฒนาแบบยั่งยืน จึงม ีความห มายท ี่เป็นที่ยอมรับก ันท ั่วไปว่า เป็นการพ ัฒนาที่คำนึงถ ึงก ารเจริญ
เติบโตทางเศรษฐกิจ ความเป็นอ ยู่ท างสังคมแ ละว ัฒนธรรมที่ด ีขึ้น ตลอดจ นก ารป ้องกันและอ นุรักษ์ส ิ่งแวดล้อม เพื่อ
ประโยชน์ของคนรุ่นป ัจจุบันแ ละคนรุ่นอนาคต
1. การพ ัฒนาแบบย ั่งยืนในท างสิง่ แวดลอ้ ม
การพ ัฒนาแบบยั่งยืนในทางสิ่งแวดล้อม (environmental sustainability) คือ กระบวนการท ี่สร้างความ
มั่นใจว่ากระบวนการพัฒนาในปัจจุบันที่มีปฏิสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อมจะดำเนินไปบนฐานของแนวคิดในการรักษาสิ่ง
แวดล้อมให้บริสุทธิ์ตามธรรมชาติเท่าที่จะเป็นไปได้ สภาพการณ์ที่ไม่ยั่งยืน เกิดขึ้นเมื่อทุนทางธรรมชาติ (natural
capital) หรือท รัพยากรธรรมชาตทิ ั้งห ลายท ี่ถ ูกน ำม าใช้ในก ิจกรรมท างเศรษฐกิจ ถูกน ำไปใชเ้ร็วก ว่าท ีท่ รัพยากรน ั้นจ ะ
เกิดข ึ้นม าท ดแทนได้ (renewable) ความย ั่งยืนจ ะเกิดข ึ้นไดจ้ ากก ารท ีก่ ิจกรรมข องม นุษยใ์นก ารใชท้ รัพยากรธรรมชาติ
อยู่ในอัตราที่ทรัพยากรเหล่านี้จะเกิดขึ้นมาทดแทนโดยธรรมชาติได้ทัน ดังนั้น แนวคิดของการพัฒนาแบบยั่งยืนจึง
เกี่ยวพันก ับแนวคิดของศ ักยภาพในการส ร้างห รือฟื้นฟู (carrying capacity) ของสิ่งแวดล้อม ในทางท ฤษฎีแ ล้ว ผล
ของก ารเสื่อมโทรมข องส ิ่งแ วดล้อม คือ การท ี่ส ิ่งแ วดล้อมไม่ส ามารถส นับสนุนก ารด ำรงช ีวิตข องม นุษย์ การเสื่อมโทรม
ดังกล่าวในระดับโลกสามารถทำให้มนุษยชาติสูญพันธุ์ได้ ตารางที่ 12.1 แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างการ
ใช้ทรัพยากรธรรมชาติท ี่เกิดทดแทนได้ เช่น สัตว์น้ำ ต้นไม้ กับผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมแ ละความยั่งยืนของระบบ
เศรษฐกิจ
ลขิ สทิ ธข์ิ องมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทยั ธรรมาธิราช
