Page 137 - พฤติกรรมมนุษย์และจริยธรรมทางเศรษฐกิจและธุรกิจ
P. 137
การพ ัฒนาแ บบย ั่งยืนก ับจ ริยธรรมต ่อส ิ่งแวดล้อม 12-7
การนำใช้ I การแปรรปู ขัน้ ต น้ การต บแตง่ Q การบริโภค
ทรัพยากรจ าก
สิ่งแ วดลอ้ ม IS
IR/T ผลผลติ ทย่ี งั ไมเ่ ปน็ ส นิ ค้า กจิ กรรมในการแ ปรส ภาพ
IS IR/T
การรีไซเคลิ WPR
WP สิ่งแ วดล้อมทเ่ี ป็น ความเสยี ห ายต ่อ
แหลง่ รองรับของเสยี ส ิ่งแ วดลอ้ ม
I = ปัจจัยที่เป็นวัสดุข ั้นต ้นแ ละพลังงาน WWQ PP R = ของเหลือที่ต้องท ิ้งเป็นของเสีย
IISR/T = ปัจจัยขั้นก ลาง (รีไซเคิล) = ของเหลือท ี่เกิดขึ้นระหว่างก ารบ ำบัดหรือก ระบวนการรีไซเคิล
= ปัจจัยขั้นต ้นส ำหรับรีไซเคิลแ ละ/หรือก ระบวนการแปรส ภาพ = ผลผลิตสินค้าขั้นสุดท้าย
ภาพท่ี 12.3 ตวั แ บบค วามสมดุลท างวสั ดุ (materials balance model)
ท่ีมา: ปรับปรุงจ าก Turner, Pearce, Bateman, 1994: 18
ดังน ั้น จากค วามส ัมพันธด์ ังก ล่าว แสดงใหเ้ห็นว ่าร ะบบเศรษฐกิจม ิใชร่ ะบบป ิด เนื่องจากยิ่งม กี ารนำท รัพยากร
จากสิ่งแวดล้อมออกม าใช้ในกิจกรรมทางเศรษฐกิจมากเท่าใด ก็จะมีของเสียถูกท ิ้งเข้าไปสู่สิ่งแวดล้อมมากข ึ้นเท่านั้น
ทำให้ศักยภาพของสิ่งแวดล้อมในการกำจัดหรือบำบัดของเสียถูกจำกัด (limited capacity of environment to
handle the waste) จนทำให้เกิดอันตรายต่อส ุขภาพของมนุษย์ พืช และส ัตว์ได้ (Tuner, Pearce, and Bateman,
1994: 15–17)
1. แนวคิดข อ้ จ ำกัดท างนิเวศต่อก ิจกรรมทางเศรษฐกิจ
ในค วามเป็นจริง กิจกรรมทางเศรษฐกิจจ ะ “ถูกจำกัด” (“limited” or “bounded”) ด้วยศ ักยภาพของสิ่ง
แวดล้อมหรือธ รรมชาติ แนวคิดเกี่ยวก ับข้อจ ำกัดท างส ิ่งแวดล้อมหรือธรรมชาติด ังกล่าว ได้สะท้อนอยู่ในงานข องนัก
คิดท างเศรษฐศาสตร์หลายท่าน เช่น มัลทัส (Malthus, 1798) ริค าร์โด (Ricardo, 1817) และม าร์ก ซ์ (Marx, 1867)
มัลทัสมีแนวคิดในทางลบเกี่ยวกับความยั่งยืนของการเจริญเติบโตของระบบเศรษฐกิจที่จะเกิดจากข้อจำกัดสัมบูรณ์
(absolute limits) หรือความข าดแคลนท รัพยากรโดยเฉพาะท ี่ดินท ี่ใช้ในก ารผ ลิตอ าหาร โดยมัลทัสมีความเชื่อว่าใน
ขณะที่เศรษฐกิจมีการพัฒนา อัตราการเจริญเติบโตของประชากรจะมีแนวโน้มที่จะสูงขึ้นเร็วกว่าอัตราการเพิ่มของ
อาหารที่ผ ลิตได้ในภ าคเกษตร และจุดจบที่ห ลีกเลี่ยงไม่ได้ของเศรษฐกิจที่ม ีลักษณะด ังก ล่าว ก็ค ือส ภาพการณ์ที่เกิด
ความท ุกข์ย าก (a state of misery) หรือที่เรียกว่า “สภาพการณ์ที่ค งตัว” (the stationary state) ในขณะที่ ริคาร์โด
มแี นวคิดในแ งด่ กี ว่าม ัลทัส โดยเห็นว ่าป ัญหาท ี่แทจ้ ริงข องเศรษฐกิจท ีม่ กี ารข ยายต ัว คือ ข้อจ ำกัดเชิงส ัมพัทธ์ (relative
limits) หรือการเกิดความขาดแคลนทรัพยากร ซึ่งมีส าเหตุจ ากต ้นทุนในการใช้ทรัพยากรที่เพิ่มขึ้น ต้นทุนด ังก ล่าวสูง
ขึ้นเนื่องจากทรัพยากรที่ม ีคุณภาพสูงสุด เช่น ที่ดินส ำหรับทำเกษตรท ี่ด ีที่สุด แหล่งแ ร่ที่ม ีคุณภาพดีที่สุด เป็นต้น จะ
ลขิ สทิ ธ์ิของมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทยั ธรรมาธริ าช
