Page 244 - สังคมโลก
P. 244
10-4 สังคมโลก
ตอนท ี่ 10.1
แนวคิดเกยี่ วกับข บวนการเคลอื่ นไหวภ าคประชาสังคม
โปรดอ่านห ัวเรื่อง แนวคิด และว ัตถุประสงค์ข องต อนท ี่ 10.1 แล้วจ ึงศ ึกษาร ายละเอียดต่อไป
หวั เรื่อง
10.1.1 ความหมายและความเป็นมาข องขบวนการเคลื่อนไหวภาคประชาสังคม
10.1.2 ลักษณะส ำคัญข องขบวนการเคลื่อนไหวภาคประชาสังคม
10.1.3 ความสำคัญข องข บวนการเคลื่อนไหวภาคป ระชาสังคม
แนวคิด
1. ข บวนการเคลือ่ นไหวภ าคป ระชาส งั คมห มายถ งึ ค วามเคลือ่ นไหวข องก ลุม่ ค นท มี่ จี ดุ ม ุง่ ห มายเดยี วกนั
โดยเน้นก ารเปลี่ยนแปลงทางส ังคม และก ารร ณรงค์ในก ิจกรรมท างการเมือง สังคมแ ละส ิ่งแ วดล้อม
เปน็ ส ำคญั ความเปน็ ม าข องข บวนการเคลือ่ นไหวภ าคป ระชาส งั คม จงึ ม คี วามส มั พนั ธก์ บั ส งั คมแ ตล่ ะ
ยุคสมัย ทำให้ขบวนการเคลื่อนไหวภาคประชาสังคมแต่ละขบวนการมีความเหมือนและแตกต่าง
กัน ที่ส่วนห นึ่งอธิบายด ้วยท ฤษฎี แต่อีกส่วนหนึ่งอ ธิบายได้ด้วยการปฏิบัติ ความเปลี่ยนแปลงใน
ยุคโลกาภิวัตน์นับเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้ขบวนการเคลื่อนไหวภาคประชาสังคมมีบทบาทสำคัญใน
ปัจจุบัน
2. ลกั ษณะส ำคญั ข องข บวนการเคลือ่ นไหวภ าคป ระชาส งั คม ประการแ รก การร วมก นั ข องป ระชาชนเปน็
จำนวนหนึ่ง ที่เป็นป ระชากรจำนวนน ้อยหรือป ระชากรจ ำนวนม าก ประการท ี่สอง การม ีพฤติกรรม
การร วมกลุ่ม ประการท ี่สาม การก ำหนดวัตถุประสงค์บางประการท ี่แน่นอน ประการท ี่สี่ การม ีผล
ประโยชน์ร ่วมเพื่อสร้างหลักประกันในเป้าหมายร่วมกัน ประการท ี่ห ้า การใช้ค วามเชื่อและค ่านิยม
บางประการเป็นหลักในการรวมกลุ่มมากกว่าการใช้เหตุผลทำให้มีการใช้ความรุนแรงในหลาย
กรณี ประการที่หก การมุ่งเน้นการเปลี่ยนแปลงของสังคม สถาบันทางสังคม หรือการต่อต้านการ
เปลี่ยนแปลงอ ย่างใดอ ย่างห นึ่ง หรือก ารป ้องกันห รือก ารต ่อต ้านก ารเปลี่ยนแปลง ประการท ีเ่จ็ด การ
มุ่งเน้นปฏิสัมพันธ์ก ับภ ายนอกหรือสังคมเป็นหลัก ประการที่แปด ขอบข่ายค วามร่วมมือมีลักษณะ
ที่ก ว้างข วางจนมีก ารขยายต ัวท ั้งจ ากภายในป ระเทศ ภูมิภาค หรือทั่วโลก
3. ข บวนการเคลือ่ นไหวภ าคป ระชาส งั คม มคี วามส ำคญั ในแ งท่ ีส่ ามารถป ระสานเชื่อมโยงช วี ิตป ระจำวนั
เข้ากับการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองทั้งในระดับประเทศและในระดับโลก ขบวนการเคลื่อนไหว
ภาคประชาสังคมทำหน้าที่สำคัญในการตั้งคำถามกับรูปแบบของสังคม การเมือง สิ่งแวดล้อม
ที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ว่าเป็นสิ่งที่เป็นปัญหาหรือไม่ และให้ความสำคัญกับเรื่องมนุษยธรรมและ
การพัฒนาแบบเสมอภาคและเท่าเทียมกัน ดังนั้น ขบวนการเคลื่อนไหวภาคประชาสังคมจึงไม่ได้
จำกัดอยู่เพียงแค่เรื่องของการเมือง หรืออำนาจต่อรองผลประโยชน์ แต่สนใจพูดถึงการปกครอง
ที่มีพื้นที่ให้กับเสรีภาพของประชาชนมากขึ้น ลดช่องว่างระหว่างรัฐกับประชาชนลง หรืออาจเรียก
ได้ว่าขบวนการเคลื่อนไหวภาคประชาสังคมมีความสำคัญในการเรียกร้องการปกครองที่มีมิติของ
ความเป็นม นุษย์ม าก
ลิขสิทธ์ิของมหาวิทยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธริ าช
