Page 7 - สังคมโลก
P. 7
แนวคิดแ ละพัฒนาการข องร ัฐ 3-5
ความนำ
มนุษย์ทุกคนเกิดมาล้วนอยู่ภายในองค์การทางการเมืองแบบใดแบบหนึ่งเสมอ ตั้งแต่โบราณ ไม่ว่าจะมี
จุดมุ่งห มายเพื่อค วามสะดวก ความปลอดภัยในช ีวิตและท รัพย์สิน หรืออ ื่นๆ ยิ่งมนุษย์ทวีจำนวนข ึ้นม าเท่าใด ความ
สลับซ ับซ้อนข องอ งค์การท างการเมืองย ิ่งมีมากเท่านั้น แรกเริ่มเดิมที่มนุษย์ต่างอยู่ในฐานะไม่ต่างจากส ัตว์ค ือรวมกัน
เป็นเผ่าอาศัยเร่ร่อนไปตามที่ต่างๆ ต่อมาเมื่อมีการเพาะปลูกขึ้นทำให้มนุษย์มีการปักหลักตั้งถิ่นฐานอยู่กับที่
หมู่บ้านจึงเกิดขึ้น และเมื่อห มู่บ้านขยายตัวข ึ้นพ ร้อมกับค วามต้องการทางเศรษฐกิจของม นุษย์ การร วมตัวกันระหว่าง
หมู่บ้านจึงเกิดขึ้นไม่ว่าจะด้วยการใช้กำลังทำสงครามหรือการรวมอย่างสันติวิธี จึงเริ่มกลายเป็นเมืองหรือนคร
ขึ้นมา ดังจะเห็นได้จากบรรดานครต่างๆ ของกรีกในสมัยโบราณ เมื่อเมืองหรือนครเหล่านี้ขยายตัวขึ้นไปรวม
หลายๆ เมือง ประกอบด้วยคนหลากหลายเผ่าเข้าด้วยกันจึงเกิดอาณาจักรแบบโบราณขึ้นมา ไม่ว่าจะเป็นอาณาจักร
มาเซโดเนีย เปอร์เซีย บาบิโลเนีย อัสซีเรีย พุกาม อยุธยา ฯลฯ อาณาจักรเหล่านี้หากมีอาณาจักรใดมีผู้นำที่มีความ
สามารถแ ละม ที รัพยากรเพียงพ อ สามารถท ีจ่ ะพ ิชิตอ าณาจ ักร อื่นๆ กจ็ ะเกิดจ ักรวรรดิข ึ้น เช่น จักรวรรดิจ ีนข องร าชวงศ์
ต่างๆ จักรวรรดิโรมัน จักรวรรดิโมก ุล ฯลฯ อาณาจักรหรือจักรวรรดิโบราณเหล่าน ี้ถึงแม้ดูเหมือนจะมีพ ื้นที่กว้างข วาง
แตด่ ้วยป ัญหาในก ารต ิดต่อส ื่อสารแ ละก ารค มนาคม ทำให้พ ื้นทีย่ ิ่งห ่างไกลเมืองห ลวงเท่าใด อำนาจในก ารค วบคุมก จ็ ะ
ยิง่ ล ดล งเทา่ นัน้ อำนาจค วบคุมท จี่ ำกดั ในบ รเิ วณช ายแดนท ำใหอ้ าณาจกั รห รือจ ักรวรรดนิ มี้ คี วามอ อ่ นแอแ ละม แี นวโน้ม
ทีจ่ ะส ลายต ัว เมื่อผ ู้ป กครองในเมืองห ลวงไม่มีค วามส ามารถ ปัญหาน ีเ้องท ีม่ ีส ่วนท ำใหอ้ งค์การท างการเมืองในร ูปแ บบ
เหล่านี้สิ้นส ุดลงไป ไม่มีอ ีกในย ุคปัจจุบัน และเกิดรูปแ บบก ารจ ัดการอ งค์การทางการเมืองแ บบใหม่ข ึ้น ซึ่งค งอ ยู่และ
เกือบจะเป็นร ูปแบบเดียวของการจัดอ งค์การทางการเมืองที่โดดเด่นท ี่สุด นั่นคือ “รัฐสมัยใหม่”
เรอ่ื งท่ี 3.1.1
การก อ่ ตัวข ้ึนของรัฐสมัยใหมใ่ นย ุโรปต ะวันตก
เพื่อท ำความเข้าใจการก ่อต ัวข ึ้นของรัฐสมัยใหม่ในย ุโรปตะวันต ก จะแ บ่งเรื่องอ อกเป็น 2 ประเด็นย ่อย ได้แก่
1. สาเหตุข องก ารเกิดขึ้นของร ัฐสมัยใหม่ และ 2. การเกิดขึ้นของร ัฐสมัยใหม่
สาเหตขุ องก ารเกดิ ข น้ึ ของร ัฐส มยั ใหม่
การเกิดขึ้นของรัฐสมัยใหม่ในภูมิภาคยุโรปตะวันตกนั้นเกิดขึ้นจากสาเหตุสำคัญ 2 ประการ คือ การลด
อิทธิพลลงของโบสถ์คาทอลิก (Catholic Church) และการสลายตัวของระบบฟิวดัล (Feudal system) ซึ่งจะ
แสดงให้เห็นต ่อไป
ลขิ สิทธ์ิของมหาวิทยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธิราช
