Page 119 - การจัดการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ
P. 119
การจ ัดการการผ ลิตบัวและพ รรณไม้น ้ำ 8-59
2. สถานการณ์ก ารผลติ พ รรณไมน้ ้ำ
พรรณไม้น้ำในธรรมชาติอาศัยในแหล่งน้ำ 2 ลักษณะ ได้แก่ แหล่งน้ำนิ่งและแหล่งน้ำไหล เช่น ทะเลสาบ
หนองน้ำ บึง สระ อ่างเก็บน้ำ พื้นที่นา ลำธารและแม่น้ำ ต้องการแสงแดดในกระบวนการสังเคราะห์แสง ต้องการ
ธาตุอาหารและอุณหภูมิระดับพอเหมาะเพื่อการเจริญเติบโต ทั้งนี้ประเทศไทยมีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมสำหรับ
การเจริญเติบโตข องพรรณไม้น ้ำห ลายชนิด เช่น สาหร่ายฉ ัตร สาหร่ายพ ุงช ะโด สาหร่ายข นนก สาหร่ายห างก ระรอก
หางน กย ูงแ ดง สันต ะว าใบพ าย หญ้าห ัวห งอก ฯลฯ ก่อให้เกิดธ ุรกิจก ารผ ลิตพ รรณไม้น ้ำเพื่อส นองค วามต ้องการต ลาด
ทั้งภายในแ ละต่างประเทศ
2.1 ชนิดพรรณไม้น้ำท่ีผลิตเชิงธุรกิจ พรรณไม้น้ำที่ผลิตในประเทศไทยมีมากมายนับได้มากกว่า 100
ชนิด เช่น ว่านน้ำ ผักเป็ดแ ดง ลานไพลิน สันตะว าใบข้าว ไส้ป ลาไหล ผักกูด พลับพลึงน ้ำ บอนแ ดง หญ้าหัวไม้ขีด
หางน กยูงใบยาว โรท าล า อเมซอน เป็นต้น
2.2 รูปแบบการผลิตพรรณไม้น้ำเชิงธุรกิจ การผลิตพรรณไม้น้ำเชิงธุรกิจในประเทศไทยอาจแบ่งได้
2 รูปแบบ ได้แก่
2.2.1 การเก็บรวบรวมพรรณไม้น้ำธรรมชาติ พรรณไม้น้ำที่เจริญเติบโตได้ดีในสภาพธรรมชาติและ
มีปริมาณมากจนเกษตรกรสามารถเก็บรวบรวมนำส่งจำหน่ายได้ เช่น ไส้ปลาไหล เทปยักษ์ บัวสาย พลับพลึงน้ำ
เป็นต้น
2.2.2 การผลิตพ รรณไม้นำ้ ในพ้นื ทีผ่ ลติ การผ ลิตพ รรณไม้น้ำอาจป ฏิบัติได้ 2 แบบ ได้แก่
1) การเกบ็ ต น้ พ นั ธจุ์ ากธ รรมชาตนิ ำม าเพาะข ยายพ นั ธ์ุ พรรณไมน้ ้ำก ลุ่มท ีส่ ามารถเจริญเติบโตได้
ในสภาพธรรมชาติแต่มีปริมาณไม่มากพอ เกษตรกรจึงเก็บต้นพันธุ์จากสภาพธรรมชาตินำมาเพาะขยายเพิ่มปริมาณ
ก่อนจ ำหน่ายต ่อไป พรรณไม้น้ำกลุ่มน ี้ เช่น สาหร่ายฉัตร ขาไก่ด่าง หางน กยูงแดง หางนกยูงใบส ั้น ตะไคร่น ้ำ เป็นต้น
2) การผ ลติ ภ ายในพ นื้ ท่ี เป็นการน ำเข้าต ้นพ ันธุแ์ ละข ยายพ ันธุจ์ ากต ้นพ ันธุท์ ีม่ อี ยู่ ปลูกแ ละป ฏิบัติ
ดูแลจนได้พ รรณไม้น้ำท ี่ต ้นสมบูรณ์เพื่อจำหน่ายต่อไป
ปัจจุบันไทยมีผู้ผลิตรายใหญ่ที่มุ่งผลิตเพื่อการส่งออก เน้นสินค้าคุณภาพและจำหน่ายได้ราคา
สูง ผู้ผลิตรายใหญ่ดำเนินการผลิตเองในพื้นที่และทำสัญญากับเกษตรกรรายย่อย โดยให้ต้นพันธุ์หรือกำหนดชนิด
พันธุ์ไม้น ้ำที่ต ้องการ เกษตรกรคู่ส ัญญาร ับต ้นพันธุ์ห รือรับคำสั่งผ ลิต ชนิดและปริมาณพรรณไม้น้ำที่กำหนด จากน ั้น
จึงผ ลิตพรรณไม้น ้ำตามคำส ั่งแ ละส่งมอบผลผลิตต ามสัญญา
การผ ลิตพ รรณไมน้ ้ำในป ระเทศไทยค ่อยๆ เติบโตแ ละส ามารถส ร้างอ าชีพใหเ้กษตรกรได้ แมป้ ัจจุบันม ผี ูผ้ ลิต
พรรณไม้น ้ำร ายใหญ่ๆ น้อยร าย และม ีเกษตรกรร ายย ่อยค ู่ส ัญญา แต่ก ารผ ลิตพ รรณไม้น ้ำก ็ส ามารถจ ำหน่ายได้ท ั้งใน
และต ่างประเทศแ ละส ร้างมูลค่าได้น ับสิบล้านบ าท
3. ธรุ กจิ ก ารผ ลิตพรรณไ มน้ ำ้
ธรุ กจิ ก ารผ ลติ พ รรณไมน้ ำ้ ในป ระเทศไทยประกอบด ว้ ย ผผู้ ลติ ผคู้ า้ ส ง่ ผคู้ า้ ป ลกี และผ สู้ ง่ อ อก ชนดิ พ รรณไมน้ ำ้
ที่ต ลาดต ้องการ ตลาดพ รรณไม้น้ำและม ูลค่าส ินค้าพ รรณไม้น้ำ มีป ระเด็นน ่าสนใจศ ึกษา ดังรายละเอียดต ่อไปนี้
3.1 ชนิดพรรณไม้น้ำที่เป็นท่ีต้องการของตลาด พรรณไม้น้ำที่ตลาดต้องการ โดยเฉพาะสำหรับการประดับ
ตู้ปลา อาจแ ยกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ (กรมป ระมง 2547) ดังนี้
3.1.1 ชนิดพรรณไม้น้ำท่ีตลาดต้องการมาก ตลาดต้องการพรรณไม้น้ำบางชนิดมาก เช่น ไส้ปลาไหล
รากดำใบใหญ่ หอมน้ำ บอนน้ำ บอนแดง ใบพายมวกเหล็ก ผมหอม ดาวกระจายเขากวาง ขาไก่แดง สาหร่ายฉัตร
สาหร่ายหางม้า สาหร่ายแปรงล้างข วด ตะไคร่น้ำ คริปริดเซีย โรทาล า อนูเบียส
ลิขสิทธขิ์ องมหาวทิ ยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช