Page 196 - การจัดการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ

13-18 การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ

เรือ่ งท่ี 13.2.1
การเพาะเมล็ดและการยา้ ยกลา้

การเพาะเมล็ดไม้ดอกที่มีขนาดต่างกันมีวิธีการและเทคนิคที่ต่างกัน สำ�หรับเมล็ดที่เพาะลงในตะกร้าเพาะนั้น
ควรย้ายต้นกล้าลงถาดหลุมก่อนแล้วจึงย้ายลงกระถางปลูก เพื่อให้ต้นมีการเจริญเติบโตดีอย่างต่อเนื่อง ระบบรากไม่
กระทบต่อการเปลี่ยนเครื่องปลูกเร็วไป จึงขอแยกวิธีการเพาะเมล็ดไม้ดอกตามขนาดเมล็ดพันธุ์ ดังนี้

1. การเพาะเมล็ดและย้ายกลา้ พันธ์ไุ มด้ อกที่มีเมลด็ ขนาดใหญ่

การเพาะเมล็ดขนาดใหญ่นั้น มี 2 ขั้นตอน คือ การเพาะเมล็ดลงกระถางปลูกและเลี้ยงจนต้นออกดอก และ
การเพาะลงถาดหลุมหรือเพาะรวมในตะกร้าแล้วย้ายปลูก มีวิธีการดังนี้

1.1 วิธีการเพาะเมล็ด ทำ�ได้ 3 วิธี ดังนี้
1.1.1 การเพาะเมล็ดลงกระถางปลูกโดยตรง การเพาะเมล็ดวิธีนี้เหมาะกับไม้ดอกที่มีเมล็ดขนาดใหญ่

งอกง่าย ต้นกล้ามีขนาดใหญ่ และเป็นไม้ดอกที่โตเร็วอย่างต้นทานตะวัน ดาวเรือง บานชื่น บานไม่รู้โรย กระดุมทอง
ต้น การปลูกแบบนี้เหมาะสำ�หรับผู้ปลูกไม้ดอกจำ�นวนน้อยต้น มีขั้นตอนดังนี้

1) วัสดุเพาะ เป็นดินผสมที่ร่วนซุยระบายนํ้าดี มีส่วนผสม คือ ดินร่วน ทราย ขุยมะพร้าว แกลบ
ถ่านแกลบ และปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกเก่า อัตราส่วนเท่าๆ กัน คลุกส่วนดินผสมให้เข้ากัน พรมนํ้าให้ชุ่ม

2) ใส่ดินผสมลงในกระถางขนาด 15 หรือ 20 หรือ 25 เซนติเมตร (6, 8, 10 นิ้ว) ตามต้องการ
โดยใส่ดินประมาณ 3 ใน 4 ของความสูงกระถาง (เหตุที่ไม่ใส่ดินจนเต็มกระถาง เพื่อที่จะใส่ดินที่เหลือทีหลังเพื่อคํ้า
ให้ต้นกล้าไม่ล้ม)

3) เกลี่ยผิวดินผสมให้เรียบ ใส่ปุย๋ ควบคมุ การปลดปล่อย เชน่ ปุย๋ ออสโมโคท ตามขนาดกระถาง
กระถาง 15 เซนติเมตร ใส่ 1 ช้อนชา (5 กรัม) กระถาง 20 เซนติเมตร ใส่ 2 ช้อนชา (10 กรัม) กระถาง 25 เซนติเมตร
ใส่ 3 ช้อนชา (15 กรัม)

4) หยอดเมล็ดพันธุ์ที่ต้องการปลูกลงไปลึกประมาณ 0.5-1 เซนติเมตร กระถางละ 1-3 เมล็ด
ถ้าหยอดเมล็ดมากกว่า 1 เมล็ด ให้หยอดเมล็ดแยกแต่ละมุม รดนํ้าด้วยบัวฝอย วางไว้กลางแดดที่ได้รับแสงเต็มที่

5) รดนํ้าวันละ 1-2 ครั้ง ต้นกล้าจะงอกภายใน 2-4 วัน ต้นกล้าที่งอกแล้วควรได้รับแสงเต็มที่
หากต้นกล้าได้รับแสงน้อยต้นกล้าจะยืดและไม่แข็งแรง รดนํ้าทุกวันอย่างสมํ่าเสมอ เมื่อต้นกล้าอายุประมาณ 20-25
วัน ให้เติมดินผสมจนเต็มกระถาง

1.1.2 การเพาะเมล็ดลงถาดหลุม เหมาะสำ�หรับเมล็ดไม้ดอกที่มีขนาดใหญ่มีเปอร์เซ็นต์การงอกที่ดี
เพื่อให้ต้นกล้าขึ้นเต็มทั่วทุกหลุม ถาดหลุมที่ใช้เพาะเมล็ดหรือย้ายกล้านั้นมีหลายขนาด ควรเลือกถาดหลุมที่มีขนาด
ไม่เล็กหรือใหญ่เกินไป ขนาดเหมาะสำ�หรับเลี้ยงต้นกล้าจนอายุ 15-20 วัน ก่อนที่จะปลูกลงกระถาง มีขั้นตอนดังนี้

1) วสั ดทุ ใี่ ชเ้ พาะเมลด็ ในถาดหลมุ ไดแ้ ก่ พที มอส พที มอสผสมทราย หรอื พที มอสผสมเวอมคิ ไู ลท ์
หรือดินผสมที่ใช้ขุยมะพร้าวร่อน ทรายหยาบ และปุ๋ยหมัก อัตราส่วน 2 : 2 : 1

2) ผสมปุย๋ ละลายชา้ ลงในวสั ดปุ ลกู เชน่ ปยุ๋ ออสโมโคท อตั ราสว่ นดนิ ผสม 1 ลติ รตอ่ ปุย๋ ละลายชา้
1 ช้อนชา (5 กรัม)

ลขิ สทิ ธขิ์ องมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธิราช