Page 193 - การจัดการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ
P. 193
การจัดการการผลิตไม้ดอกกระถาง 13-15
ในการปลูกไม้ดอกคือ สแฟกนัมมอส มักเรียกสั้นๆ ว่า พีทมอส พีทมอสชนิดนี้เมื่อนำ�มาอบแห้งแล้วจะประกอบด้วย
เส้นใยของสแฟกนัมมอส มากกว่าร้อยละ 75 โดยนํ้าหนัก และมีอินทรียวัตถุไม่น้อยกว่า ร้อยละ 90
2. วัสดปุ ลกู ไม้ดอกกระถางและไมด้ อกลงแปลง
วัสดุปลูกมีความสำ�คัญต่อการปลูกไม้ดอกกระถาง และไม้ดอกลงในแปลง ช่วยทำ�ให้ไม้ดอกเจริญเติบโตได้
ดี เป็นที่เกาะยึดของราก เป็นแหล่งของอาหารและเก็บความชื้น วัสดุที่เป็นพื้นฐานโดยทั่วไป คือ ดินปลูก ดินที่ใช้ปลูก
ไม้ดอก ควรมีคุณสมบัติเป็นวัสดุที่ร่วน ระบายนํ้า และระบายอากาศได้ดี มีธาตุอาหารเพียงพอ เก็บความชื้นได้ดี มี
สภาพความเป็นกรดเป็นด่างประมาณ 6-7 ไม่เป็นแหล่งสะสมโรค แมลง และสารพิษ ปัจจุบันมีการปรับปรุงดินโดย
ผสมวัสดุอื่นเพิ่มเพื่อให้มีคุณสมบัติตามที่พืชต้องการ วัสดุอื่นๆ ที่นิยมนำ�มาผสมกับดิน ได้แก่
2.1 ปุ๋ยคอก คือ ปุ๋ยที่ได้จากมูลของสัตว์ต่างๆ เช่น มูลเป็ด ไก่ หมู วัว ควาย หรือมูลค้างคาว ปุ๋ยคอกจะ
ช่วยปรับปรุงโครงสร้างของดินให้ดีขึ้น ปุ๋ยคอกที่นำ�ไปใช้ควรเป็นปุ๋ยคอกเก่า
2.2 วสั ดเุ หลอื ใชท้ ีเ่ กดิ จากการเกษตร ไดแ้ ก่ แกลบ ชานออ้ ย เปลอื กถัว่ ขีเ้ ลือ่ ย ขยุ มะพรา้ ว ฟางขา้ ว วสั ดพุ วก
นี้ควรนำ�มาหมักให้เก่าก่อนใช้เพราะเมื่อวัสดุพวกนี้ถูกจุลินทรีย์ย่อยสลายก็จะดึงธาตุอาหาร โดยเฉพาะธาตุไนโตรเจน
จากดินไป ทำ�ให้พืชขาดธาตุอาหารได้ และต้องใส่ปุ๋ยเพิ่มด้วย
2.3 ถ่านแกลบ นิยมผสมกับดินปลูกที่ใช้เป็นวัสดุปักชำ� เพราะช่วยให้ดินโปร่งและระบายนํ้าได้ดี
2.4 ปุ๋ยหมัก คือ ปุ๋ยที่เกิดจากการนำ�เศษซากพืช ซากสัตว์ มูลสัตว์ หรือใบไม้มากองรวมกัน ให้จุลินทรีย์
ย่อยสลายจนผุพังกลายเป็นปุ๋ยหมัก และให้ธาตุอาหารแก่พืชด้วย
2.5 ใบไม้ผุ ใช้เป็นวัสดุปลูกได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะใบของพืชวงศ์ถั่ว เช่น ใบก้ามปูผุ ใบนนทรีผุ ทองหลาง
ผุ ซึ่งนิยมใช้เป็นวัสดุปลูกของไม้ดอกหลายชนิด เช่น อัฟริกันไวโอเล็ต กล็อกซิเนีย บีโกเนีย
2.6 ทราย ควรใช้ทรายหยาบ เพราะช่วยระบายนํ้าและอากาศได้ดี แต่ไม่มีธาตุอาหารพืช ไม่อุ้มนํ้า และค่อน
ข้างหนัก
ส�ำ หรับการเลอื กชนดิ ของวัสดุที่ใช้เปน็ สว่ นผสมของดินนั้น ควรเลือกวัสดทุ ีห่ าไดง้ ่ายในแตล่ ะท้องถิ่น และสิ่ง
สำ�คัญคือ ต้องดูว่าต้นไม้นั้นชอบดินอย่างไร ดังนั้นส่วนผสมและอัตราส่วนของดินผสมจึงไม่สามารถกำ�หนดแน่นอน
ตายตัวได้ โดยทั่วไปนิยมใช้ดินผสมกับทราย แกลบดิบ ถ่านแกลบ ขุยมะพร้าว และปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก อัตราส่วน
1:1:1:1:1:1 แล้วคลุกเคล้าให้เข้ากัน จะได้ดินผสมตามต้องการ อาจผสมปุ๋ยอื่นเสริมลงไปบ้าง เช่น ในดินผสม
1 ลูกบาศก์เมตร อาจใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 จำ�นวน 1 กิโลกรัม กับปุ๋ยกระดูกป่น 0.5 กิโลกรัม
3. ภาชนะปลูก
ภาชนะปลูกที่นิยมใช้ ได้แก่
3.1 กระถางดินเผา เป็นภาชนะปลูกพืชที่นิยมใช้กันอย่างกว้างขวาง มีรูปทรงต่างๆ ให้เลือกกันมากมาย
ปจั จบุ นั ไมน่ ยิ มใช้กระถางดนิ เผาแลว้ เนื่องจากกระถางดนิ เผานั้นมนี ํา้ หนักมาก หนาเทอะทะ ไมส่ ะดวกในการเกบ็ และ
ขนย้าย มีรูปทรงที่ไม่สมํ่าเสมอ อย่างไรก็ตามกระถางดินเผาก็ยังเหมาะสำ�หรับผู้ปลูกเลี้ยงสมัครเล่น เพราะตัวกระถาง
ดินเผานั้นทำ�จากดินปั้น เมื่อนำ�ไปเผาแล้วตัวกระถางจะมีรูพรุน ทำ�ให้มีช่องว่างระบายอากาศ นํ้าซึมและระเหยผ่านได้
ทำ�ให้อุณหภูมิในดินเย็น รากพืชเจริญงอกงามได้ดี
ข้อดีของกระถางดินเผาคือ วัสดุปลูกทั้งด้านบนและด้านล่างของกระถางจะมีความชื้นไม่แตกต่างกันมากนัก
หากวสั ดทุ ีป่ ลกู พชื แฉะมาก นํา้ หรอื ความชืน้ ทีม่ ากเกนิ ไปกส็ ามารถระบายออกจากรกู น้ กระถางและซมึ ออกดา้ นขา้ งตาม
รูพรุนรอบๆ กระถางได้ ไม้ดอกที่ปลูกในกระถางดินเผาจะเจริญเติบโต แข็งแรง ดูแลรักษาง่าย แต่ข้อเสียของกระถาง
ลขิ สทิ ธขิ์ องมหาวิทยาลัยสุโขทยั ธรรมาธิราช
