Page 21 - แนวคิดทางการแนะแนวและทฤษฎีการปรึกษาเชิงจิตวิทยา หน่วยที่ 3
P. 21
จิตวิทยาเพื่อก ารแ นะแนวแ ละก ารปรึกษาเชิงจิตวิทยา 3-11
ภาพท ่ี 3.3 ฌอง เพยี เจท์ (Jean Piaget)
ท่ีมา: http://www.psyberia.ru/data/0908
คำ�ว่า รู้คิด (Cognition) ในวงการจิตวิทยามีความหมายโดยรวม คือ กระบวนการทางจิตด้าน
ความรู้ ความจำ� การประมวลข้อมูลข่าวสาร การศ ึกษาหาความรู้ การแก้ไขปัญหา และการวางแผนการใน
อนาคต จิตวิทยารู้คิด หมายถึง การศึกษากระบวนการทางจิตเหล่านั้นด้วยระเบียบวิธีทางวิทยาศาสตร์
ดังนั้น นักจ ิตวิทยาก ลุ่มก ารร ู้คิดจ ึงเน้นความจำ�เป็นในก ารส อนให้บุคคลร ู้จักค ิดใช้เหตุใช้ผลต ั้งแต่อยู่ในวัย
เด็ก เพราะจะได้เป็นรากฐานให้เด็กเกิดการเตรีย มต ัวที่ถ ูกต ้องเพื่อการพัฒนาต ่อไปท ุกด ้าน
2. สาระห ลักท เ่ี กยี่ วขอ้ งกับการแนะแนวแ ละก ารป รึกษาเชงิ จ ติ วิทยา
แนวคิดทฤษฎีที่เป็นสาระหลักของจิตวิทยากลุ่มการรู้คิด ได้ให้ความสำ�คัญต่อพัฒนาการทางสติ
ปัญญาของบุคคลตั้งแต่วัยเด็กเป็นหลัก ดังนั้นสาระหลักที่เกี่ยวข้องกับการแนะแนวและการปรึกษา ในที่
นี้ผู้เขียนขอนำ�เสนอทฤษฎีพัฒนาการทางสติปัญญาของเพียเจท์ (Intellectual Development Theory)
(IDA. 2553) โดยเพียเจท์ได้ศ ึกษาเกี่ยวก ับพ ัฒนาการท างด ้านค วามค ิดข องเด็กว ่าม ีข ั้นต อนห รือก ระบวนการ
อย่างไร เขาอธิบายว่าการเรียนรู้ของเด็กเป็นไปตามพัฒนาการทางสติปัญญา ซึ่งจะมีพัฒนาการไปตามวัย
ต่างๆ เป็นลำ�ดับขั้น แต่การจัดประสบการณ์ส่งเสริมพัฒนาการของเด็กในช่วงที่เด็กกำ�ลังพัฒนาไปสู่ขั้นที่
สูงกว่า สามารถช่วยให้เด็กพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว อย่างไรก็ตาม เพียเจท์เน้นความสำ�คัญของการเข้าใจ
ธรรมชาติ และพ ัฒนาการข องเด็กม ากกว่าการกร ะตุ้นเด็กให้ม ีพัฒนาการเร็วขึ้น
ทฤษฎีพัฒนาการท างส ติปัญญาของเพียเจท์ มีส าระส รุปได้ดังนี้
1) พัฒนาการทางส ติป ัญญาข องบุคคลเป็นไปต ามวัยต ่างๆ เป็นล ำ�ดับข ั้น