Page 15 - การวิจัยและสถิติทางการศึกษา หน่วยที่ 12
P. 15
สถิติพาราเมตริก 2: การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ 12-5
เรื่องที่ 12.1.1 แนวคิดของสหสมั พนั ธอ์ ย่างงา่ ยและสหสมั พันธพ์ หุ
โดยท่ัวไปจะพบว่าคนที่มีความถนัดทางภาษาจะเรียนภาษาได้ดี คนท่ีมีความสนใจในด้านจักรกลจะ
มคี วามถนดั ทางดา้ นจกั รกล จากขอ้ ความดงั กลา่ วเปน็ การกลา่ วถงึ ความสมั พนั ธข์ องตวั แปร 2 ตวั (bivariate)
คือ ความถนัดกับผลการเรียน ความสนใจกับความถนัด การศึกษาความสัมพันธ์ของตัวแปร 2 ตัว ว่ามีความ
สัมพันธ์กันอย่างไร วิธีการที่ง่ายที่สุดในการศึกษาความสัมพันธ์ของตัวแปร 2 ตัว คือ การเขียนแผนภาพ
การกระจาย (scatter diagram) ด้วยการน�ำข้อมูลของตัวแปรทั้ง 2 ตัวมาลงจุด
ส�ำหรับประเภทของความสัมพันธ์และขนาดของความสัมพันธ์มีรายละเอียด ดังน้ี
1. ประเภทของความสัมพันธ์ แบ่งออกเป็น 2 ลักษณะ คือ ความสัมพันธ์เชิงเส้นตรง (linear
relationship) และความสัมพันธ์ท่ีไม่เป็นเชิงเส้นตรง (nonlinear relationship)
1.1 ความสัมพันธ์เชิงเส้นตรง มี 2 รูปแบบดังน้ี
1) ความสัมพันธ์เชิงเส้นตรงทางบวก (positive linear relationship) เป็นความสัมพันธ์
ระหว่างตัวแปร 2 ตัวท่ีมีความสัมพันธ์ในทางเดียวกัน กล่าวคือ ถ้าตัวแปร X มีค่าเพิ่มขึ้น ตัวแปร Y จะมี
ค่าเพิ่มตาม ตัวอย่างที่แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ดังกล่าว เช่น ถ้ากินมาก น้ําหนักจะมากตามไปด้วย หรือ
ถ้าโทรศัพท์มาก จะเสียค่าโทรศัพท์มากตามไปด้วย ลักษณะของความสัมพันธ์เชิงเส้นตรงทางบวก แสดง
ดังภาพท่ี 12.1
Y
X
ภาพท่ี 12.1 ความสัมพันธ์เชงิ เสน้ ตรงทางบวก
2) ความสัมพันธ์เชิงเส้นตรงทางลบ (negative linear relationship) เป็นความสัมพันธ์
ของตัวแปร 2 ตัวท่ีมีความสัมพันธ์ในทางตรงกันข้าม กล่าวคือ ถ้าตัวแปร X มีค่าเพ่ิมข้ึน ตัวแปร Y จะมีค่า
ลดลง หรือตัวแปร X มีค่าลดลง ตัวแปร Y จะมีค่าเพิ่มข้ึน ตัวอย่างท่ีแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ดังกล่าว
เช่น ถ้ากินมาก จะหิวน้อย เพราะฉะนั้น จะเห็นว่าความแตกต่างระหว่างความสัมพันธ์เชิงเส้นตรงทางบวกกับ
