Page 41 - ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 1
P. 41
1-31
ตอนที่ 1.2 พัฒนาการของทฤษฎกี ารบริหารทว่ั ไป
สาระสังเขป
จากสิง่ กอ่ สรา้ งสมยั โบราณทีป่ รากฏมาถงึ ปจั จบุ นั แสดงใหเ้ หน็ วา่ จะตอ้ งมกี ารจดั ระบบงานเปน็ อยา่ ง
ดแี ละชดั เจน แตไ่ มม่ ขี อ้ มลู ทีเ่ ปน็ เอกสารแสดงรายละเอยี ดใหท้ ราบชดั การบรหิ ารเริม่ มขี อ้ มลู ชดั เจนเกีย่ วกบั
ทฤษฎีและแนวปฏิบัติ เมื่อเริ่มปฏิวัติอุตสาหกรรมในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19 ได้มีการพัฒนาทฤษฎีบริหาร
เชิงวิทยาศาสตร์ที่เน้นการเพิ่มประสิทธิภาพของการทำ�งานด้วยการจัดระบบงานที่หน่วยงานออกเป็นส่วน
ย่อย มีมาตรฐานงาน ควบคุมการเคลื่อนไหวมีเอกภาพและขอบเขตการบังคับบัญชาชัดเจน นอกจากนั้น ก็
พิจารณาค่าตอบแทนตามผลงาน
ทฤษฎีการบริหารเชิงมนุษยสัมพันธ์เริ่มจากการพิจารณาข้อบกพร่องของทฤษฎีการบริหารเชิง
วิทยาศาสตร์ ที่พิจารณาคนเป็นเครื่องจักรไม่คำ�นึงถึงความสำ�คัญและความสัมพันธ์ของคนที่ทำ�งาน ซึ่งงาน
วจิ ยั ทีม่ ชี ือ่ เสยี งทีโ่ รงงานฮอรธ์ อรน์ พบวา่ แรงกระตุน้ ทางกายภาพและเศรษฐศาสตร์ มใิ ชแ่ รงจงู ใจอยา่ งเดยี วที่
จะก่อให้เกิดประสิทธิภาพการผลิต แต่แรงจูงใจทางสังคมและค่านิยมของคนงานให้ผลเป็นแรงจูงใจมากกว่า
ทฤษฎีการบริหารเชิงพฤติกรรมศาสตร์ ชี้ให้เห็นว่าสถานที่ทำ�งานมีสภาพแวดล้อมทางสังคมที่ทำ�ให้
คนงานต้องเกี่ยวพันกับคนอื่น สภาพแวดล้อมดังกล่าวมีอิทธิพลต่อคุณภาพและผลิตผลองค์การ การบริหาร
จึงควรเน้นที่การให้ความสำ�คัญของคนและพฤติกรรมของคนและกลุ่มคนในองค์การมากขึ้น
นักทฤษฎีการบริหารได้พัฒนาทฤษฎีการบริหารใหม่ๆ ขึ้นมาตลอดเวลา ซึ่งส่วนใหญ่เป็นการ
พิจารณาการบริหารในเชิงระบบ ที่มีปฏิสัมพันธ์ทั้งภายในและภายนอกองค์การ มีการนำ�เอาความรู้ทาง
คณิตศาสตร์และสถานการณ์มาประกอบการตัดสินใจทฤษฎีดังกล่าว ได้แก่ ทฤษฎีการบริหารเชิงระบบ การ
บริหารเชิงปริมาณ และการบริหารเชิงสถานการณ์
(โปรดอ่านเนอ้ื หาสาระโดยละเอียดในประมวลสาระชดุ วชิ าหน่วยที่ 1 ตอนท่ี 1.2)
กจิ กรรม 1.2
1. จงเปรียบเทียบพัฒนาการของแนวคิดของทฤษฎีการบริหารในแต่ละยุค
2. จงเลือกนักทฤษฎีในยุคใดยุคหนึ่งมา 2 คน แล้วระบุแนวคิดหลักของแต่ละคนแล้ว
เปรียบเทียบความแตกต่างของนักทฤษฎีทั้งสองคน
