Page 18 - หลักการและทฤษฎีการศึกษาเกี่ยวกับวิชาชีพครู
P. 18
12-8 หลักการและทฤษฎีการศึกษาเกี่ยวกับวิชาชีพครู
เรือ่ งท่ี 12.1.1 ความรทู้ ว่ั ไปเกีย่ วกับกฎหมายการศึกษา*
ความรู้ทั่วไปเก่ียวกับกฎหมายการศึกษาเป็นเร่ืองที่น�ำเสนอเก่ียวกับความหมาย ความส�ำคัญ และ
ประเภทของกฎหมาย กฎหมายการศึกษา และกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการศึกษา ซ่ึงนักศึกษาควรทราบ ทั้งน้ี
เพ่ือให้มีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับกฎหมายและกฎหมายการศึกษาส�ำหรับใช้ในการศึกษา ค้นคว้า และน�ำไป
ประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติงานในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาต่อไป
1. ความหมายของกฎหมาย
มีผู้อธิบายเก่ียวกับความหมายของ กฎหมาย ไว้หลายท่าน จึงขอยกมากล่าวถึงพอสังเขปดังนี้
พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ บิดาแห่งกฎหมายไทย ทรงให้ค�ำจ�ำกัดความไว้ว่า
กฎหมาย คือ ค�ำสั่งของผู้ปกครองว่าการแผ่นดินต่อราษฎรทั้งหลาย เม่ือไม่กระท�ำตามธรรมดาต้องได้รับโทษ
พระองค์ท่านได้รับแนวคิด จาก John Austin นักกฎหมายชาวอังกฤษ ซึ่งอธิบายว่า กฎหมาย คือ ค�ำส่ังของ
รัฐาธิปัตย์ (ผู้มีอ�ำนาจปกครอง) ท่ีก�ำหนดหน้าที่ (Obligation) ให้บุคคลต่าง ๆ ปฏิบัติตามค�ำสั่ง ค�ำสั่ง
(Command) คือ การแสดงเจตนาของรัฐาธิปัตย์ (สถาบันท่ีมีอ�ำนาจอธิปไตย) เพ่ือก�ำหนดมาตรฐานความ
ประพฤติให้กับผู้อยู่ใต้อ�ำนาจของตน (เป็นทฤษฎีท่ียอมรับได้ในสังคมอังกฤษ)
กฎหมาย คือ กฎท่ีสถาบันหรือผู้มีอ�ำนาจสูงสุดในรัฐตราขึ้น หรือท่ีเกิดข้ึนจากจารีตประเพณีอันเป็น
ท่ียอมรับนับถือ เพ่ือใช้ในการบริหารประเทศ เพื่อใช้บังคับบุคคลให้ปฏิบัติตาม หรือเพ่ือก�ำหนดระเบียบแห่ง
ความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลหรือระหว่างบุคคลกับรัฐ (ราชบัณฑิตยสถาน, 2546: 3-4)
กฎหมาย คือ กฎข้อบังคับของรัฐ ซึ่งออกโดยองค์กรหรือบุคคลท่ีมีอ�ำนาจสูงสุดในรัฐเพ่ือใช้บังคับ
แก่ประชาชนให้อยู่ร่วมกันโดยปกติสุข หากผู้ใดฝ่าฝืนก็อาจจะต้องถูกลงโทษ (ศรีราชา เจริญพานิช, 2524:
467)
กฎหมาย คือ กฎเกณฑ์ท่ีวางระเบียบแห่งการอยู่ร่วมกันของมนุษย์ในสังคม โดยมีสภาพบังคับ
(sanction) ของสังคมน้ัน ๆ (โภคิน พลกุล, ม.ป.ป.)
กฎหมาย คือ บรรดาข้อบังคับของรัฐหรือประเทศที่ใช้ในการบริหารกิจการบ้านเมืองและใช้บังคับ
ความประพฤติของบุคคลอันเกี่ยวด้วยความสัมพันธ์ระหว่างกัน ผู้ใดฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตามจะมีความผิดและ
ต้องถูกลงโทษ และเมื่อปฏิบัติตามก็ย่อมจะเป็นประโยชน์ต่อตนเองหรือต่อสังคม (ไพศาล ภู่ไพบูลย์ และ
คณะ, 2549)
จึงพอสรุปได้ว่า กฎหมาย คือ ข้อบังคับของรัฐ ซ่ึงออกโดยองค์กรหรือบุคคลที่มีอ�ำนาจสูงสุดในรัฐ
เพื่อใช้บังคับแก่ประชาชนให้อยู่ร่วมกันโดยปกติสุข หากผู้ใดฝ่าฝืนต้องถูกลงโทษ
* ปรับปรุงจาก จรีลักษณ์ รัตนาพันธ์. (2551). กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการศึกษา. ใน เอกสารการสอนชุดวิชา
พื้นฐานวิชาชีพศึกษาศาสตร์ หน่วยที่ 15. นนทบุรี: สาขาศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
