Page 17 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์
P. 17
ความรดู้ ้านการเมอื งการปกครอง 4-7
เรื่องที่ 4.1.1
ความหมายและความส�ำคัญของการเมืองการปกครอง
การศกึ ษาเรอื่ งการเมอื งและการปกครองของประเทศเปน็ การทำ� ความเขา้ ใจในฐานะทเี่ ราเปน็ สมาชกิ
คนหนง่ึ ในสงั คม โดยหากมองยอ้ นไปถงึ แนวคดิ ของนกั ปรชั ญาการเมอื งโบราณ เชน่ อรสิ โตเตลิ (Aristotle)
ปรชั ญาเมธชี าวกรกี โบราณ ทไี่ ดร้ บั ยกยอ่ งวา่ เปน็ “บดิ าแหง่ วชิ ารฐั ศาสตร”์ กลา่ ววา่ มนษุ ยต์ ามธรรมชาติ
เป็นสัตว์การเมืองต้องอาศัยอยู่ร่วมกันเป็นกลุ่มหรือชุมชน อันแตกต่างไปจากสัตว์โลกอื่นๆ ซ่ึงใช้ชีวิตอยู่
ด้วยสัญชาตญาณเป็นหลัก หากแต่มนุษย์นอกจากจะอยู่ด้วยสัญชาตญาณแล้ว ยังมีเป้าหมายอยู่ร่วมกัน
อีกด้วย ดงั น้นั การอยู่รว่ มกนั ของมนุษย์จงึ มิใชม่ ชี วี ติ อยไู่ ปเพียงวนั ๆ หนึง่ เทา่ นน้ั หากแต่เปน็ การอยูร่ ว่ ม
กนั เพอ่ื จะใหม้ ชี วี ติ ทด่ี ขี นึ้ อกี ดว้ ย เรากจ็ ะมองเหน็ ภาพของการเมอื งในแงห่ นง่ึ วา่ การเมอื งนนั้ กค็ อื การอยู่
ร่วมกันของมนษุ ย์ในชุมชนหรอื สังคมเพอ่ื ใหม้ คี วามสงบสขุ
1. ความหมายของการเมืองการปกครอง
1.1 การเมือง คือ กระบวนการจัดสรรผลประโยชน์และส่ิงที่มีค่าทางสังคม หรือการใช้อ�ำนาจใน
การจดั สรรทรพั ยากรตา่ งๆ ในสงั คมในรปู ของ กฎ ระเบยี บ หรอื นโยบายในการบรหิ ารงาน หรอื การแขง่ ขนั
เพอื่ แสวงหาอำ� นาจ อนั สง่ ผลกระทบตอ่ สงั คมสว่ นใหญ่ นอกจากนย้ี งั หมายถงึ การแขง่ ขนั หรอื การแสวงหา
อำ� นาจ ซงึ่ สง่ ผลกระทบตอ่ สงั คมโดยสว่ นใหญ่ และทำ� หนา้ ทสี่ รา้ งสรรคช์ วี ติ ทมี่ คี ณุ ธรรมใหเ้ กดิ ขน้ึ โดยการ
ใชอ้ ำ� นาจรฐั เพอื่ จดั สรรแบง่ ปันสง่ิ ทม่ี ีคณุ คา่ ใหท้ วั่ ถงึ และเปน็ ธรรมในสังคม
การเมอื งเปน็ เรอื่ งเกยี่ วกบั รปู แบบของรฐั และการจดั ระเบยี บความสมั พนั ธภ์ ายในรฐั ระหวา่ งผปู้ กครอง
และผู้ถูกปกครอง โดยเมื่อสังคมมนุษย์ยังมีความจ�ำเป็นท่ีจะต้องมีรัฐบาล คนเราจึงต้องแบ่งออกเป็นสอง
พวกใหญๆ่ คอื ผทู้ ที่ ำ� หนา้ ทบี่ งั คบั กบั ผถู้ กู บงั คบั เสมอ (ชยั อนนั ต์ สมทุ วณชิ , 2511: 251) ซง่ึ สามารถนยิ าม
ความหมายของคำ� วา่ การเมืองโดยจ�ำแนกไดเ้ ปน็ 6 กลุ่ม ดังนี้
กลุ่มแรก การเมืองเป็นเร่ืองของอ�ำนาจ โดยเป็นการต่อสู้กันเพื่อให้ได้มาซ่ึงอ�ำนาจและ
อทิ ธพิ ลในการบรหิ ารกจิ การบา้ นเมอื ง ดงั นน้ั การเมอื งจงึ หมายถงึ ทกุ สงิ่ ทกุ อยา่ งทเ่ี กยี่ วกบั อำ� นาจ สถาบนั
และองค์กรในสังคม ซ่ึงไดร้ ับการยอมรับวา่ มอี �ำนาจเดด็ ขาดครอบคลมุ สังคมนน้ั ในการสถาปนาและท�ำนุ
รกั ษาความเปน็ ระเบยี บเรยี บรอ้ ยของสงั คม มอี ำ� นาจในการทำ� ใหจ้ ดุ ประสงคร์ ว่ มกนั ของสมาชกิ ในสงั คมได้
บังเกิดผลข้ึนมา และมอี �ำนาจในการประนปี ระนอมความคิดเหน็ ทแี่ ตกต่างกนั ของคนในสังคม (Pennock,
Roland J., and Smith, David G, 1996: 9) อกี หนึ่งคำ� นิยามการเมืองท่ชี ่วยให้เหน็ ภาพความเก่ียวพัน
ของการเมืองกบั บุคคลในสังคม กล่าววา่ การเมอื งเป็นการตอ่ สู้ช่วงชิง การรกั ษาไว้และการใชอ้ ำ� นาจทาง
การเมอื ง โดยทอ่ี ำ� นาจทางการเมอื ง หมายถงึ อำ� นาจในการทจ่ี ะวางนโยบายในการบรหิ ารประเทศหรอื สงั คม
อ�ำนาจที่จะแต่งต้ังบุคคลเพ่ือช่วยในการน�ำนโยบายไปปฏิบัติ และอ�ำนาจท่ีจะใช้ข้าราชการ งบประมาณ
หรือเครอ่ื งมอื อน่ื ๆ ในการน�ำนโยบายไปปฏบิ ตั ิ (ณรงค์ สินสวสั ด,์ิ 2539: 4-5)
