Page 59 - วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการพิมพ์และบรรจุภัณฑ์
P. 59
กรด เบส และเกลือ 2-47
ผา่ นฟ ิลม์ ไปยังน้ํายาคงภาพ เพ่อื หยุดก ารสรา้ งภ าพ และค งภ าพของอ ะตอมของโลหะเงนิ สว่ นซ ิลเวอร์แ ฮไลดใ์ น
ส่วนที่ไม่ได้รับแสงจะทำ�ป ฏิกิริยากับสารคงภาพ เป็นเกลือเชิงซ้อนของโลหะเงินที่สามารถละลายนํ้าได้ ในการ
คงภาพนี้ สารคงภาพจะทำ�ป ฏิกิริยากับซิลเวอร์แฮไลด์ในส่วนท่ีไม่ได้รับแสงได้ดี ในสภาพที่เป็นกรด จึงต้องมี
การใส่กรดในน ้าํ ยาค งภ าพ
3. สมบัติของน้ํายาฟาวน์เทนต้องการความเป็นกรดโดยควรมีค่า pH ของนํ้ายาฟาวน์เทนอยู่ในช่วง
4.5-5.5 เพอ่ื ช ว่ ยให้บริเวณไรภ้ าพข องแ มพ่ ิมพอ์ อฟเซตส ามารถรบั น้ําไดอ้ ยา่ งท ว่ั ถงึ
4. กรดแ ลก็ ต กิ ใชเ้ ปน็ ว ตั ถดุ บิ ในก ารผ ลติ พ อล แิ ลก็ ต กิ แ อซ ดิ ซ ง่ึ เปน็ พ ลาสตกิ ท แ่ี ตกส ลายไดท้ างช วี ภาพโดย
ปฏิกริ ิยาก ารค วบแนน่ หรอื ปฏกิ ริ ิยาการสังเคราะหผ์ า่ นก ารเกดิ แ ล็กไทด์
เรอ่ื งท ่ี 2.3.2
เกลอื ในการพิมพ์แ ละบรรจภุ ัณฑ์
เกลือท ี่ใช้ในท างการพ ิมพ์ในท ี่น ี้จ ะก ล่าวถ ึงเกลือท ี่ใช้เป็นส ารต ั้งต ้นข องป ฏิกิริยาเพื่อผ ลิตเป็นส ารใหม่ ซึ่งส าร
เหล่านี้นำ�มาใช้ประโยชน์ด้านต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการพิมพ์ และเกลือที่ใช้ผสมกับสารอื่นเพื่อผลิตวัสดุทางการพิมพ์
ต่างๆ ดังน ั้นเกลือท ี่น ำ�ม าใช้ป ระโยชน์ในท างการพ ิมพ์จ ึงม ีอ ยู่ม ากมายห ลายป ระเภทต ามว ิธีท ี่ใช้ในก ารจ ำ�แนกป ระเภท
ของเกลือ ทั้งเกลือธ รรมดา เกลือส องเชิง เกลือเชิงซ้อน เกลืออินทรีย์ เกล ืออน ิน ทร ีย์ เกลือปกติ เกลือกรด เกลือเบส
และเกลอื โลหะ ซึง่ จ ะข อย กต วั อยา่ งเกลอื บ างช นดิ ท ใี่ ชป้ ระโยชนใ์ นท างการพ มิ พเ์ ทา่ นัน้ สว่ นเกลอื ท ใี่ ชใ้ นท างบ รรจภุ ณั ฑ์
จะขอย กต ัวอย่างเกลือท ี่มีก ารนำ�ม าใช้ป ระโยชน์ในการผลิตบรรจุภัณฑ์แก้ว ดังนี้
1. เกลือท ่ีใชเ้ ป็นสารไวแสงบนฟิล์ม
สารไวแ สงท ี่น ิยมใช้บนฟ ิล์ม ได้แก่ ซิลเวอร์แ ฮไลด์ ซึ่งเป็นเกลือโลหะท ี่เป็นส ารประกอบข องเงิน (silver, Ag)
และธาตุแฮโลเจน (halogen, X) จัดเป็นวัสดุไวแสงประเภทหนึ่ง โดยใช้ในการผลิตเป็นเยื่อไวแสงสำ�หรับฟิล์มถ่าย
ภาพทั่วไป ฟิล์มถ่ายภาพท างการพ ิมพ์ กระดาษขยายภ าพ และแม่พ ิมพ์ออฟเซตล ิโทก ราฟีบางช นิด ทางการถ่ายภ าพ
และการพิมพ์เรียกเยื่อไวแสงนี้ว่า “อิมัลชัน” (emulsion) ซึ่งมีความหมายแตกต่างจากอิมัลชันที่ได้กล่าวมาแล้วใน
หน่วยท ี่ 1 โดยเกลือซิลเวอร์แฮไลด์ท ี่ใช้ผ ลิตเป็นเยื่อไวแ สงม ี 3 ชนิด ได้แก่ เกลือซ ิลเวอร์คลอไรด์ (silver chloride
salt, AgCl) เกลือซ ิลเวอรโ์บรไมด์ (silver bromide salt, AgBr) และเกลือซ ิลเวอรไ์อโอไดด์ (silver iodide salt, AgI)
ซึ่งแ ต่ละช นิดม ีข นาด รูปร ่าง ความส ามารถในก ารล ะลายน ํ้า และค วามไวแ สงท ี่แ ตกต ่างก ัน ในก ารเตร ีย มเกลือซ ิลเวอร์
แฮไลด์ทำ�ได้โดยการผสมส ารละลายของเกลือซ ิลเวอร์กับส ารละลายข องเกลือแฮไลด์เข้าด ้วยกัน เกิดปฏิกิริยาแทนที่
ทำ�ให้ได้เกลือซ ิลเวอร์แฮไลด์ ตัวอย่างเช่น การเตรีย มเกลือซ ิลเวอร์โบรไมด์โดยใช้สารละลายซิลเวอร์ไนเทรต (silver
nตiกtตraะtกeอ, นAอgอNกมOา3จ)าเกตสิมารเขล้าะไลปาใยนสารละลายโพแทสเซียมโบรไมด์และเจลาติน เกิดเป็นผลึกของซิลเวอร์โบรไมด์
