Page 25 - เทคโนโลยีมัลติมีเดีย

เทคโนโลยีวีดิทัศน์ 7-15

ละเอียดมาตรฐาน ในกรณีสมมติ ถ้าสามารถมองเห็นเส้นภาพบนฉากจอโทรทัศน์ได้ทั้งหมด 525 เส้นภาพ แต่ละเส้น
ภาพจะมีขนาด (4/3) × 525 = 700 พิกเซล แล้วความละเอียดของโทรทัศน์จะเปลี่ยนเป็น 525 × 700 พิกเซล

โทรทัศน์ในยุคแรก ช่วงปี พ.ศ. 2473-2482 โธมัส เอดิสัน ได้กำ�หนดให้อัตราส่วน 4:3 เป็นค่าสัดส่วนจอภาพ
(aspect ratio) ซึ่งมีค่าเท่ากับ 4/3 = 1.33 ต่อมาในช่วงปี พ.ศ. 2493-2502 หลังจากการทดสอบหลายครั้งโดยกลุ่ม
ผู้ชม อุตสาหกรรมภาพยนตร์มีความเห็นว่า ผู้ชมส่วนใหญ่ชอบค่าสัดส่วนจอภาพที่สูงกว่า 1.33 จึงได้เริ่มสร้าง
ภาพยนตร์แบบจอกว้าง (wide-screen) ด้วยค่าสัดส่วนจอภาพ 1.85 หรือมากกว่า เช่นเดียวกับผู้พัฒนาวิดีโอดิจิทัล
ที่เล่นบนโทรทัศน์ความละเอียดสูง (high definition television, HDTV) ได้เพิ่มอัตราส่วนขึ้นมาอยู่ที่ 16:9 หรือ
คดิ เป็นคา่ สดั ส่วนจอภาพ 16/9 = 1.78 และตารางที่ 7.2 ไดแ้ สดงคา่ สดั สว่ นจอภาพสำ�หรับวดิ ีโอทีเ่ ล่นในรูปแบบต่าง ๆ

ตารางที่ 7.2 แสดงคา่ สดั สว่ นจอภาพส�ำ หรับวดิ โี อ ท่รี ับชมในรปู แบบทแี่ ตกตา่ งกนั

รปู แบบภาพวิดีโอ คา่ สัดส่วนจอภาพ

โทรทัศน์ที่มีความละเอียดมาตรฐาน (SDTV) 1.33
โทรทัศน์ที่มีความละเอียดสูง (HDTV) 1.78
ภาพยนตร์แบบจอกว้าง (widescreen film) 1.85

4.2 ค่าสัดสว่ นของพกิ เซล แนวความคิดของค่าสัดส่วนของพิกเซล (pixel aspect ratio) มีประโยชน์และ
ควรจะถูกกล่าวถึงด้วย ค่าสัดส่วนของพิกเซลนี้ เป็นอัตราส่วนของความกว้างของพิกเซลเทียบกับความสูงของพิกเซล
นั้น โดยปกติเรานึกถึงพิกเซลในฐานะที่เป็นจุด (dot) ทางคณิตศาสตร์ ซึ่งไม่มีรูปร่างและมีมิติเท่ากับศูนย์ แต่อย่างไร
ก็ตามในทางปฏิบัติ กลุ่มของพิกเซลได้ถูกพิมพ์หรือว่าถูกแสดง ดังนั้นกลุ่มของพิกเซลจึงมีรูปร่างและมีมิติ ทั้งนี้จอ
คอมพิวเตอร์ (monitor) โดยปกติจะแสดงพิกเซลในลักษณะที่เป็นสี่เหลี่ยมจัตุรัสหรือสี่เหลี่ยมผืนผ้า ด้วยหลักการ
เช่นนี้การสร้างภาพที่คมชัดจึงสามารถทำ�ได้เพราะว่าพิกเซลที่มีลักษณะสี่เหลี่ยม จะสามารถเติมสีให้เต็มพื้นที่ของ
พิกเซลได้ และจะไม่มีช่องว่างระหว่างพิกเซลด้วย

แต่อย่างไรก็ตามภาพที่ใช้พิกเซลแบบสี่เหลี่ยมจัตุรัสมีความแตกต่างจากภาพที่ใช้พิกเซลแบบสี่เหลี่ยมผืนผ้า
ดังแสดงในภาพที่ 7.6 ซึ่งบรรจุวัตถุที่มีลักษณะทรงกลม จะเห็นว่าภาพที่ 7.6 ก. ใช้พิกเซลแบบสี่เหลี่ยมจัตุรัส เมื่อ
นำ�วัตถุทรงกลมชิ้นเดิม ไปแสดงบนภาพที่ใช้พิกเซลแบบสี่เหลี่ยมผืนผ้าทรงสูง จะทำ�ให้วัตถุเปลี่ยนแปลงรูปร่างไป
เล็กน้อยดังภาพที่ 7.6 ข.

มีข้อเท็จจริงอีกประการหนึ่งคือ โทรทัศน์ในระบบสัญญาณแอนะล็อกไม่ได้แสดงภาพเป็นพิกเซล เมื่อเส้น
ภาพถูกสแกนจากซ้ายไปขวา ความเข้มของลำ�แสงจะเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่องจากซ้ายไปขวาเช่นกัน และเส้นภาพ
จะถูกแสดงทีละเส้นจนกระทั่งเป็นภาพเต็ม ทั้งนี้แต่ละเส้นภาพมีความต่อเนื่องภายในเส้น จึงถือว่ามีความต่อเนื่อง
ตามแนวนอน (horizontal dimension) ด้วยหลักการเช่นนี้ ทำ�ให้ภาพที่แสดงในโทรทัศน์แอนะล็อก ไม่มีความ
ต่อเนื่องเฉพาะในแนวตั้ง (vertical dimension) เท่านั้น