Page 48 - วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อชีวิต
P. 48
6-38 วทิ ยาศาสตรเ์ ทคโนโลยแี ละสิ่งแวดลอ้ มเพ่อื ชวี ิต
จากภาพแสดงให้เห็นว่าแร่ที่เกิดขึ้นเป็นก้อนเล็กในตอนต้นเป็นพวกโลหะและพวกซิลิเกต เม่ือ
อุณหภูมิลดตํ่าลงจะเป็นสารประกอบก�ำมะถัน สารประกอบคาร์บอน และซิลิเกตที่มีนํ้าเป็นองค์ประกอบ
ดงั เช่นทีพ่ บในดาวเคราะหน์ อ้ ยในปจั จุบัน
อย่างไรก็ตาม อาณาบริเวณดาวเคราะห์ชั้นในเป็นเขตท่ีอุณหภูมิของเนบิวลาจะไม่ลดต่ําลงพอท่ี
จะท�ำให้สารประกอบของน้ําหรือคาร์บอนกล่ันตัวได้ สารประกอบเหล่านี้จึงไม่มีในดาวเคราะห์ช้ันใน
ไกลออกไปจากดวงอาทิตยอ์ ุณหภมู ลิ ดตํ่าลงพอที่ไฮโดรเจนจะท�ำปฏิกริ ิยาทางเคมีกับออกซิเจนไดเ้ ป็นนํา้
และแข็งตัวเป็นน้ําแข็ง การแผ่รังสีของดวงอาทิตย์จะผลักดันก๊าซเบา โดยเฉพาะไฮโดรเจน ฮีเลียม
ไนโตรเจน ตลอดจนสารประกอบของคารบ์ อนกบั ไฮโดรเจน ใหอ้ อกหา่ งจากบรเิ วณชนั้ ใน ในบรเิ วณเนบวิ ลา
ชน้ั ในจงึ มกี อ้ นแรจ่ บั กนั เปน็ กอ้ นทใ่ี หญข่ น้ึ จำ� นวนมาก กลายเปน็ ดาวเคราะหข์ นาดเลก็ ทม่ี เี สน้ ผา่ นศนู ยก์ ลาง
2-3 กโิ ลเมตร ถงึ หลายสิบกโิ ลเมตร กอ้ นใหญ่จะดงึ ก้อนเล็กเข้าหาด้วยแรงโน้มถว่ งเกดิ การพอกพูนให้โต
ขน้ึ ในที่สุดเหลือ 4 ดวงใหญ่ เป็นดาวเคราะหช์ นั้ ในซึง่ เป็นดาวเคราะห์หนิ ท้ังหมดดังเชน่ ในปจั จุบนั
2. การเกิดดาวเคราะห์ยักษ์
ดาวเคราะหย์ กั ษเ์ ปน็ ดาวเคราะหท์ มี่ ขี นาดใหญก่ วา่ โลกมากและอยหู่ า่ งไกลจากดวงอาทติ ยม์ ากจงึ
เปน็ ดาวเคราะห์ช้ันนอก ไดแ้ ก่ ดาวพฤหสั บดี (Jupiter) ดาวเสาร์ (Saturn) ดาวยูเรนัส (Uranus) และ
ดาวเนปจูน (Neptune) ส่วนดาวพลูโต (Pluto) อยู่ไกลดวงอาทิตย์มากจัดอยู่ในพวกดาวเคราะห์แคระ
(dwarf planet) ซงึ่ เปน็ ดาวเคราะหข์ นาดเลก็ ทม่ี วี งโคจรโดยไมเ่ ปน็ อสิ ระ เพราะมวี งโคจรของดวงดาวอน่ื
อย่ใู กลๆ้ เช่น คารอนบรวิ ารของดาวพลโู ตมวี งโคจรใกล้วงโคจรของพลโู ต
ดวงอาทติ ย์ พฤหสั บดี เสาร์ ยเู รนัส เนปจูน
5 เอยู 10 เอยู 20 เอยู 30 เอยู
ภาพท่ี 6.25 ระยะห่างจากดวงอาทิตย์ของดาวเคราะห์ช้ันยักษ์
ดาวเคราะหย์ กั ษแ์ ตล่ ะดวงเรม่ิ ตน้ ดว้ ยกอ้ นหนิ และเนบวิ ลาทม่ี ปี รมิ าณมากและมแี รงโนม้ ถว่ งสงู จงึ
สามารถดงึ ก๊าซและธาตตุ า่ งๆ รวมทง้ั สารทีด่ วงอาทิตยผ์ ลกั ออกมาไวไ้ ด้ ท�ำให้มีขนาดโตขน้ึ อยา่ งรวดเรว็
ในขณะเดียวกันแรงโน้มถ่วงท�ำให้ดาวยุบตัวลงจนแก่นกลางมีอุณหภูมิสูงข้ึน แต่ไม่มากพอท่ีจะท�ำให้
ไฮโดรเจนเกดิ ปฏกิ ริ ิยาเทอร์โมนิวเคลยี ร์ไดอ้ ย่างท่ีเกดิ ขนึ้ ณ แกน่ กลางของดวงอาทติ ย์ ดาวเคราะหย์ กั ษ์
จึงไมเ่ ป็นดาวฤกษ์ และในทีส่ ดุ ได้เย็นตวั ลงเปน็ ดาวเคราะห์ยกั ษ์ทงั้ 4 ในปัจจบุ นั
