Page 73 - วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อชีวิต
P. 73
เอกภพและระบบสรุ ิยะ 6-63
ใกลจ้ ดุ ขว้ั ฟา้ เหนอื มดี าวฤกษส์ วา่ งเหน็ ดว้ ยตาเปลา่ ชดั เจนอยดู่ วงหนงึ่ เรยี กดาวฤกษด์ วงนวี้ า่ ดาวเหนอื ซกี
สว่างของโลกเป็นเวลากลางวัน และซกี มดื เป็นเวลากลางคนื
ในขณะใดขณะหนงึ่ โลกจะอยใู่ นความสวา่ งจากแสงแดดครง่ึ หนง่ึ เรยี กวา่ เวลากลางวนั สว่ นโลก
อีกครึ่งหนึ่งอยู่ในความมืดเรียกว่า เวลากลางคืน เส้นท่ีแบ่งโลกออกเป็นซีกสว่างและซีกมืดเรียกว่า เส้น
แบ่งกลางวันกลางคืน เส้นน้ีเป็นเส้นโค้งรอบโลก มี 2 ส่วน คือ ส่วนท่ีผ่านดินแดนซึ่งเห็นดวงอาทิตย์
กำ� ลังขึน้ และส่วนที่เหน็ ดวงอาทิตยก์ ำ� ลังตก
ดาวเหนอื
แกนท่ีโลกหมนุ รอบ
ขัว้ โลกเหนอื
ก
แสงอาทิต ์ย
กลางคนื กลางวนั
ขั้วโลกใต้ เส้นแบง่ กลางวันกลางคนื
ผา่ นบรเิ วณท่เี ห็นดวงอาทติ ย์ก�ำลงั ข้นึ
ภาพที่ 6.42 ปรากฏการณ์จากการหมุนรอบแกนของโลก ได้แก่ การเกิดกลางวันกลางคืน การเกิดทิศ
และการขึ้นการตกของดวงดาว
หากลองพิจารณาจุดหนึ่งในประเทศไทย คือจุด ก คนที่จุด ก ก�ำลังเห็นดวงอาทิตย์ข้ึนทาง
ตะวันออก เป็นการเร่ิมต้นเวลากลางวัน เมื่อโลกหมุนต่อไปดวงอาทิตย์จะปรากฏสูงขึ้น จนไปอยู่ ณ
จุดสูงสุดบนฟ้าขณะเป็นเวลาประมาณเท่ียงวัน หลังจากน้ันดวงอาทิตย์จะคล้อยต่ําลงและลับขอบฟ้าทาง
ตะวนั ตก เมอื่ ก ไปอยู่ ณ เสน้ แบง่ กลางวัน กลางคนื ดา้ นท่เี หน็ ดวงอาทิตยก์ �ำลังตก เวลากลางวนั จะสนิ้
สุดตรงนี้ ต่อไป ก จะเข้าเขตเวลากลางคืน จนกระทั่งกลับมาถึงเส้นแบ่งกลางวันกลางคืน ด้านท่ีเห็น
ดวงอาทิตย์ก�ำลังข้ึน เป็นการสิ้นสุดเวลากลางคืน และเร่ิมต้นวันใหม่ คนที่จุด ก และทุกแห่งจึงมีเวลา
กลางวันกลางคนื จากการหมุนรอบตัวเองของโลก และเรียกวา่ 1 วันเม่อื เทียบกบั ดวงอาทติ ย์
1.2 ทิศ เน่ืองจากประเทศที่อยู่ทางตะวันออกเห็นดวงอาทิตย์ข้ึนก่อนประเทศท่ีอยู่ทางตะวันตก
เช่น ประเทศไทยเห็นดวงอาทิตย์ขึ้นก่อนประเทศเมียนมา โลกจึงหมุนจากทิศตะวันตกไปทิศตะวันออก
หากยืนกางแขนให้แขนขวาช้ีไปทางทิศตะวันออก แขนซ้ายจะช้ีไปทางทิศตะวันตก หน้าจะมองไปทาง
