Page 76 - วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อชีวิต
P. 76
6-66 วิทยาศาสตรเ์ ทคโนโลยีและส่ิงแวดลอ้ มเพื่อชีวิต
ดงั นัน้ ในเวลา 12 ชั่วโมง ดวงจันทรจ์ งึ เคลอื่ นจากจุดเดมิ ไปทางตะวันออกประมาณ 6๐ นัน่ คือดวงจันทร์
เมอื่ เวลา 6 นาฬกิ าจะไมอ่ ยทู่ ต่ี ำ� แหนง่ ดวงจนั ทร์ (1) แตม่ าอยทู่ ต่ี ำ� แหนง่ ดวงจนั ทร์ (2) ซงึ่ หา่ งจากจดุ เดมิ
ไม่นอ้ ยกว่าเวลา 6๐ ดวงจนั ทรจ์ ึงยังไมล่ บั ขอบฟ้าเมอ่ื เวลา 6 นาฬกิ า ต้องรอไปอีกประมาณ 6 × 4 หรอื
24 นาที ขอบฟ้าตะวันตกจงึ จะไปถงึ ดวงจันทร์น่นั คอื ดวงจันทรต์ กเม่ือเวลา 6 นาฬิกา 24 นาที
ในท�ำนองเดียวกันดวงอาทิตย์ก็เปลี่ยนต�ำแหน่งเมื่อเทียบกับดาวบนฟ้า เพราะโลกเคล่ือน
รอบดวงอาทติ ย์ จากตะวันตกไปตะวันออก ดังน้นั เม่ือสังเกตดวงอาทติ ยจ์ ากโลก จงึ เหน็ ดวงอาทิตย์เลอ่ื น
จากตะวันตกไปตะวันออกวันละประมาณ 1๐ ซ่ึงนานเท่ากับโลกหมุนประมาณ 4 นาที ด้วยเหตุนี้
ดวงอาทติ ย์ (2) จึงตกหลังดาวดวงที่ 1 เป็นเวลา 4 นาทีและเวลา 1 วนั เม่อื เทยี บกบั ดวงอาทิตยเ์ ทา่ กบั
24 ชั่วโมง สว่ นดาว 4 ดวงขน้ึ ตก ด้วยเส้นทางท่ีเหมือนกนั ทกุ คนื โดยบอกใหร้ ู้ว่าเวลา 1 วันเม่ือเทียบกบั
ดาวฤกษ์เท่ากับ 23 ชั่วโมง 56 นาที
2. ปรากฏการณ์จากการเคลื่อนที่รอบดวงอาทิตย์ของโลก
โลกเคล่ือนท่ีหรือโคจรรอบดวงอาทิตย์ครบรอบ 1 ปี โดยแกนที่โลกหมุนรอบเอียงกับเส้นทางท่ี
โลกเคลื่อนรอบดวงอาทิตย์ หากวัดความเอียงของแกนหมุนของโลกจากแนวต้ังฉากของระนาบทางโคจร
แลว้ แกนจะเอยี งเปน็ มมุ ประมาณ 23.4 องศา ความเอยี งของแกนโลกเปน็ ปจั จยั สำ� คญั ทที่ ำ� ใหเ้ กดิ ฤดกู าล
เส้นทางการข้ึนและตกของดวงอาทิตย์จึงเปล่ียนตามฤดูกาล กลางวันกลางคืนท่ียาวไม่เท่ากันตลอดทั้งปี
และดาวฤกษ์ข้ึนเร็วข้ึนคนื ละ 4 นาที
21 ม.ี ค.
ดวงอาทิตย์
21 ม.ิ ย. 22 ธ.ค.
23 ก.ย.
ภาพที่ 6.45 การเคลื่อนท่ีของโลกรอบดวงอาทิตย์ ณ 4 ต�ำแหน่ง
วันที่ 21 มิถุนายน ข้ัวโลกเหนือเบนเข้าหาดวงอาทิตย์
วันที่ 22 ธันวาคม ขั้วโลกเหนือเบนออกจากดวงอาทิตย์
วันท่ี 21 มีนาคม และ 23 กันยายน โลกหันด้านข้างเข้าหาดวงอาทิตย์