Page 74 - วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อชีวิต
P. 74
6-64 วทิ ยาศาสตร์เทคโนโลยีและสิง่ แวดล้อมเพ่ือชีวติ
ทิศเหนือ และหลังอยู่ทางทิศใต้ ทิศเป็นการก�ำหนดจากการหมุนรอบตัวของโลก โดยทิศอยู่ในโลกตรงท่ี
เรายนื อยู่ หากออกไปอยใู่ นอวกาศ จะไมม่ ที ศิ ดงั เชน่ ในโลก และถา้ โลกไมเ่ คลอื่ นทก่ี จ็ ะไมม่ ที ศิ เชน่ เดยี วกนั
ตะวนั ออก 18 น. ตะวันตก แสงอาทติ ย์
24 น. ง ค 12 น.
ตะวนั ตก ข้วั โลกเหนอื ข ตะวนั ออก
ก
6 น.
ภาพท่ี 6.43 ทิศที่เกิดจากการหมุนรอบตัวเองของโลก
หากมองดูโลกเหนือขั้วโลกเหนือ จะเห็นโลกหมุนทวนเข็มนาฬิกา
หากอยู่บนโลกจะเห็นโลกหมุนจากทิศตะวันตกไปทิศตะวันออก
คนที่ ก จะเห็นดวงอาทิตย์ข้ึนทางตะวันออก เมื่อเวลา 6 นาฬิกา
คนที่ ข จะเห็นดวงอาทิตย์อยู่สูงสุดบนฟ้า เม่ือเวลา 12 นาฬิกา
คนที่ ค จะเห็นดวงอาทิตย์ตกทางทิศตะวันตก เม่ือเวลา 18 นาฬิกา
คนท่ี ง จะไม่เห็นดวงอาทิตย์เมื่อเวลา 24 นาฬิกา
1.3 การข้ึนการตกของดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ และดวงดาว ปรากฏการณ์ส�ำคญั อกี อยา่ งหนึ่งท่ี
เกิดจากการหมุนรอบตัวเองของโลกคือ การข้ึนการตกของดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ และดวงดาวบนฟ้า
การหมุนรอบตัวเองของโลกจากตะวันตกไปตะวันออก ท�ำให้คนบนโลกเห็นส่ิงที่อยู่นอกโลกท้ังหลาย ไม่
ว่าจะเป็นดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ หรือดวงดาวต่างๆ เคลื่อนที่บนฟ้าจากด้านตะวันออกไปด้านตะวันตก
เรียกปรากฏการณ์น้ีว่าการข้ึนการตก การขึ้นการตกไม่ใช่การเคล่ือนที่จริงของดาวแต่เป็นการเคล่ือนที่
ปรากฏ ส่ิงที่เคล่ือนที่จริงคือโลก หากพิจารณาดูท้องฟ้า ณ เวลาใดเวลาหน่ึง จะเห็นว่าท้องฟ้าเป็นส่วน
เบื้องบนท่ีดูเหมือนครอบโลกอยู่เป็นรูปครึ่งทรงกลม มีขอบฟ้าเป็นระดับต่ําสุดและจุดเหนือศีรษะเป็น
จุดสูงสุดของท้องฟ้า เม่ืออยู่ท่ีใดบนโลกจะเห็นท้องฟ้ามีลักษณะเช่นนี้ท้ังสิ้น ท้องฟ้าจึงเป็นของคู่กับโลก
ถา้ ไปอยนู่ อกโลกจะไมม่ ที อ้ งฟา้ แบบน้ี แตจ่ ะมดี าวกระจายอยรู่ อบดา้ น ไมม่ ที ศิ เหนอื ทศิ ใต้ ทศิ ตะวนั ออก
ทิศตะวนั ตกและไม่มีจดุ เหนอื ศรี ษะ หรือขอบฟา้
1) การขึ้นการตกของดวงดาว สมมติว่ามีดาวฤกษ์ 4 ดวง ในอวกาศทีอ่ ย่ไู กลจากโลกและ
ดวงอาทติ ย์มาก นอกจากดวงอาทิตยแ์ ละดาวฤกษ์ 4 ดวง ยงั มีดวงจันทร์ (1) อยู่ไปทางดาวดวงท่ี 3 ลอง
พิจารณาดกู ารข้นึ การตกของดวงดาว ดวงอาทติ ย์ และดวงจนั ทร์
