Page 53 - การคุ้มครองผู้บริโภคและกฎหมาย เกี่ยวกับการแข่งขันทางการค้า
P. 53
กฎหมายว่าดว้ ยความรบั ผดิ ในผลิตภณั ฑ์ (1) 9-41
ดังนั้น สถาบันที่อยใู่ นรปู ขององคก์ รตามพระราชบัญญัติความรับผดิ ฯ นอกจาก สคบ. แลว้ ยงั มี
องคก์ รคุม้ ครองผู้บริโภคอนื่ ดว้ ย ที่บญั ญัติไว้ในพระราชบญั ญัตคิ ุ้มครองผ้บู รโิ ภค พ.ศ. 2522 ซึ่งองคก์ รที่
วา่ นีย้ อ่ มแบง่ ไปตามเรื่องความรบั ผิดว่าจะอยู่ในขัน้ ตอนใด ดงั นี้
2) กรณขี ั้นตอนท่เี รอ่ื งอยู่ในชัน้ ฝา่ ยบริหาร องคก์ รท่วี า่ น้ีคือ สคบ. นอกจากนี้ คดแี พ่งทีเ่ ร่ิมจาก
การร้องเรียนของผู้เสียหายตามพระราชบัญญัติความรับผิดฯ เป็นเรื่องร้องทุกข์ท่ีผู้บริโภคได้รับความ
เสียหายจากการกระท�ำของผู้ประกอบการ ซึ่งอยู่ในอ�ำนาจของ สคบ. ทั้งนี้ ตามมาตรา 20(1) แห่ง
พระราชบัญญตั คิ ุ้มครองผบู้ ริโภค พ.ศ. 2522
มาตรการเยียวยาความเสียหายให้แก่ผู้บริโภค (ไม่รวมถึงผู้เสียหายที่ไม่ได้เป็นผู้บริโภคตาม
พระราชบัญญตั คิ มุ้ ครองผ้บู รโิ ภค) ตามพระราชบญั ญตั ิความรบั ผิดฯ น้นั องค์กรนอกจาก สคบ. แลว้ ยัง
มีองค์กรในรูปคณะอนุกรรมการพิจารณากลั่นกรองสินค้าและบริการท่ีอาจเป็นอันตรายแก่ผู้บริโภคใน
คณะกรรมการคุ้มครองผบู้ รโิ ภค เปน็ หนว่ ยงานท่เี ขา้ มาชว่ ยเหลอื ผ้เู สยี หาย เน่ืองจากตามพระราชบญั ญตั ิ
ความรบั ผิดฯ เปน็ เรอ่ื งของการพสิ จู นส์ ินค้าท่ีทำ� ให้ผูบ้ รโิ ภคไดร้ ับความเสียหายน้นั เปน็ สนิ คา้ ที่ปลอดภัย
หรอื ไม่ ซง่ึ ตามพระราชบญั ญตั คิ วามรบั ผดิ ฯ กำ� หนดใหผ้ ปู้ ระกอบการมภี าระการพสิ จู น์ อนง่ึ หนว่ ยทดสอบ
พสิ จู นส์ นิ คา้ ไดแ้ ก่ หนว่ ยงานกลางของรฐั เชน่ ถา้ เปน็ สนิ คา้ บรโิ ภค คอื อาหาร ยา เปน็ ตน้ หนว่ ยทดสอบ
กลาง ไดแ้ ก่ กรมวทิ ยาศาสตรก์ ารแพทย์ สงั กดั กระทรวงสาธารณสขุ จะเปน็ องคก์ รทเี่ ปน็ สถาบนั กฎหมาย
ความรบั ผิดฯ ในการทดสอบหรอื พิสจู นส์ ินคา้ นัน้ ตามพระราชบัญญัตนิ ้ี ซ่งึ ผ้ปู ระกอบการในฐานะมหี นา้ ที่
ทดสอบหรอื พสิ จู นส์ นิ คา้ ทำ� ใหผ้ ปู้ ระกอบการมหี นา้ ทต่ี อ้ งช�ำระคา่ ใชจ้ า่ ยในการทดสอบหรอื พสิ จู นส์ นิ คา้ นนั้
แตถ่ า้ ผเู้ สยี หายนนั้ ไมใ่ ชผ่ บู้ รโิ ภค แมต้ ามกฎหมายจะไมม่ สี ทิ ธใิ นการรอ้ งขอให้ สคบ. และองคก์ ร
ในพระราชบัญญัติคุ้มครองผู้บริโภคฯ พิจารณาให้ก็ตาม แต่ผู้เสียหายที่ไม่ใช่ผู้บริโภคในพระราชบัญญัติ
ความรับผิดฯ ก็จัดเป็นผู้บริโภคตามมาตรา 3 แห่งพระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีผู้บริโภค พ.ศ. 2551
(The Consumer Case Procedure Act 2008) ท่ีผู้เสียหายได้รับการเยียวยาความเสียหายได้ ตาม
มาตรา 18 แหง่ พระราชบญั ญตั วิ ธิ พี จิ ารณาคดผี บู้ รโิ ภคฯ องคก์ รทจี่ ะเปน็ ผพู้ จิ ารณาชว่ ยเหลอื ในทน่ี ี้ ไดแ้ ก่
เจา้ พนกั งานคดี รวมไปถงึ ศาลยตุ ธิ รรม หากการไกลเ่ กลยี่ ในชนั้ เจา้ พนกั งานคดไี มส่ ามารถตกลงกนั ได้ ซงึ่
ในส่วนของผเู้ สียหายจะอยใู่ นข้นั ตอนท่ีสอง คือ กรณขี ัน้ ตอนทอ่ี ยูใ่ นช้ันการดำ� เนนิ กระบวนการในชน้ั ศาล
ยตุ ิธรรม ซงึ่ จะไดร้ วมเขียนอยู่ในข้นั ตอนตอ่ ไป
3) กรณีข้ันตอนที่อยู่ในชั้นเป็นคดีความในศาลยุติธรรม ในข้ันตอนนี้องค์กรตามพระราชบัญญัติ
คุ้มครองผู้บริโภคฯ คือ คณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคตามมาตรา 39 แห่งพระราชบัญญัติคุ้มครองผู้
บริโภคฯ เจ้าหน้าที่คุม้ ครองผูบ้ ริโภค ได้แก่ พนักงานอัยการ หรือนิติกรของ สคบ. แล้วแต่กรณีส�ำหรับ
องค์กรตามพระราชบญั ญตั วิ ธิ ีพิจารณาคดผี บู้ ริโภคฯ ไดแ้ ก่ เจ้าพนักงานคดี ศาลยุติธรรม
ในทางปฏบิ ตั ิ กรณที ผี่ เู้ สยี หายเปน็ ผบู้ รโิ ภคทไี่ ดร้ บั ความเสยี หายจากสนิ คา้ ทไ่ี มป่ ลอดภยั เมอ่ื ขอ้
เทจ็ จรงิ ในชนั้ ฝา่ ยบรหิ าร คอื ชน้ั สคบ. รบั เรอื่ งและในชน้ั ไกลเ่ กลย่ี ของคณะคณะอนกุ รรมการไกลเ่ กลย่ี กด็ ี
คณะอนกุ รรมการพจิ ารณากลั่นกรองสินค้าและบริการที่อาจเป็นอันตรายแก่ผบู้ ริโภคก็ดี ไมส่ ามารถท�ำให้
คกู่ รณีตกลงกนั ได้ ยังมีประเดน็ ขอ้ พิพาททางแพง่ ในเรือ่ งความรับผดิ ดงั นี้จะไปสูข่ น้ั ตอนอกี ข้ันตอนหนึง่
คือ ข้ันตอนในการด�ำเนินคดีสู่ศาลยุติธรรม โดย สคบ. เป็นผู้ด�ำเนินการตามที่ผู้บริโภคร้องขอให้