Page 32 - ความรู้เบื้องต้นการสื่อสารชุมชน
P. 32
14-22 ความรู้เบือ้ งต้นการสื่อสารชมุ ชน
ความน�ำ
ในส่วนของการก�ำกับดูแลเน้ือหาในการส่ือสารชุมชนน้ี จะมุ่งเน้นไปท่ีการก�ำกับดูแลเน้ือหาของ
สอื่ กระจายเสยี งในชมุ ชนเปน็ หลกั โดยการกำ� กบั ดแู ลเนอื้ หาของสอื่ กระจายเสยี งชมุ ชนในหนว่ ยการศกึ ษาน้ี
จ�ำแนกออกเป็น การก�ำกับดูแลสัดส่วนรายการ การก�ำกับดูแลผังรายการ และเนื้อหารายการ โดย
พระราชบญั ญัตกิ ารประกอบกจิ การกระจายเสยี งและกจิ การโทรทศั น์ พ.ศ. 2551 โดยพระราชบัญญัตกิ าร
ประกอบกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ พ.ศ. 2551 ได้ก�ำหนดหลักเกณฑ์เก่ียวกับรายการของ
กจิ การกระจายเสียงและกจิ การโทรทัศน์ไว้ว่า ผู้รับใบอนญุ าตประกอบกิจการบริการชุมชนตอ้ งก�ำหนดให้
มีรายการที่เป็นข่าวสาร หรือสาระที่เป็นประโยชน์ต่อชุมชนหรือท้องถิ่นท่ีรับบริการในสัดส่วนไม่น้อยกว่า
ร้อยละ 70 และมเี นอื้ หาสาระที่ไม่ขดั ตอ่ พ.ร.บ. เปน็ หลกั
เรื่องที่ 14.2.1
การก�ำกับดูแลเน้ือหาโดยการก�ำหนดสัดส่วนรายการ
เนอื้ หาในการสอื่ สารชมุ ชนเปน็ องคป์ ระกอบทางการสอื่ สารทมี่ คี วามสำ� คญั เปน็ อยา่ งมาก เนอื่ งจาก
เป็นเนื้อหาที่สะท้อนถึง “ความเป็นชุมชน” ในแง่มุมต่างๆ ท้ังในส่วนของวิถีชีวิต สังคมวัฒนธรรม
ประสบการณ์ ตลอดจนปัญหา หรอื สถานการณ์ทีเ่ กดิ ขึ้นในชุมชน โดยไดร้ ับการถา่ ยทอดจากผู้สง่ สารไป
ยงั ผรู้ บั สารในชมุ ชน ดงั นน้ั ผสู้ ง่ สารจงึ มบี ทบาทและมอี ทิ ธพิ ลตอ่ สารทส่ี ง่ ออกไปโดยตรง เนอื่ งจากเนอื้ หา
สารท่ีสง่ ออกไปยังชมุ ชนมีที่มาจากเจตนาหรอื ความต้ังใจของผู้ส่งสาร และสามารถสรา้ งอิทธิพลบางอย่าง
ท้ังทตี่ ้งั ใจ และไมต่ ้ังใจ ทงั้ แกผ่ รู้ บั สาร และชุมชนในภาพรวมได้ เช่น หากน�ำเสนอสารท่มี งุ่ พฒั นาชมุ ชน
ชุมชนก็จะได้รับผลประโยชน์จากสาร แต่หากสารท่ีส่งมาถูกใช้เป็นอุดมการณ์ของผู้มีอ�ำนาจ หรือถูก
ประกอบสร้างขึ้นด้วยระบบทุนนิยมที่แสวงหาผลก�ำไรเป็นหลัก ผู้รับสารก็อาจถูกครอบง�ำจากสารท่ีส่งมา
ไดโ้ ดยงา่ ย ดว้ ยเหตนุ ้ี จึงจ�ำเป็นต้องมีการก�ำกับดูแลเนื้อหาในการส่ือสารชุมชน เพ่ือให้เนื้อหาสารในการ
สื่อสารชุมชนไม่กลายเป็นเคร่ืองมือในการแสวงหาผลประโยชน์จากผู้มีอิทธิพลบางกลุ่ม หรือถูกน�ำไป
ใช้โดยผิดวัตถุประสงค์โดยสมาชิกในชุมชนเอง
พระราชบัญญัติการประกอบกจิ การกระจายเสียงและกจิ การโทรทัศน์ พ.ศ. 2551 ได้กำ� หนดหลกั
เกณฑ์เก่ียวกับรายการของกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ไว้ว่า ผู้รับใบอนุญาตประกอบกิจการ
บริการชุมชนต้องก�ำหนดให้มีรายการท่ีเป็นข่าวสาร หรือสาระท่ีเป็นประโยชน์ต่อชุมชนหรือท้องถิ่นที่รับ
บริการในสดั สว่ นไม่นอ้ ยกวา่ รอ้ ยละ 70
