Page 15 - การศึกษาชุมชนเพื่อการวิจัยและพัฒนา
P. 15
เครื่องมอื การวิจยั การสอื่ สารชุมชน 6-5
เร่ืองท่ี 6.1.1
ความหมายของเครื่องมือการวิจัยการส่ือสารชุมชน
การวจิ ยั ชมุ ชน เป็นการค้นหาความจริงของชุมชน โดยใชค้ วามรูต้ ามหลักวชิ าการ เพือ่ ให้ไดข้ ้อ
คน้ พบ แปลความหมาย พฒั นาระบบ วธิ กี าร เพอื่ ใหช้ มุ ชนไดก้ า้ วหนา้ และเตบิ โตบนพนื้ ฐานขอ้ มลู ทไ่ี ดม้ า
ด้วยระเบยี บวิธกี ารทางวทิ ยาศาสตร์
ภัสวลี นติ เิ กษตรสุนทร ได้อธิบายคณุ ลกั ษณะของงานวิจยั การส่อื สารชุมชนในหนว่ ยที่ 1 วา่ เป็น
งานวจิ ยั ทโ่ี ยกรปู แบบการท�ำงานมาจาก 3 แหลง่ คอื แหลง่ ที่ 1 งานวจิ ยั วชิ าการ ซง่ึ เปน็ ลกั ษณะการท�ำงาน
ท่ีให้ความส�ำคัญกับกระบวนการวิจัยท่ีเป็นไปตามระเบียบวิธีวิทยาศาสตร์ แหล่งที่ 2 การท�ำงานพัฒนา
ซึ่งเน้นที่การน�ำปัญหาในชุมชนท้องถ่ินมาเป็นจุดเร่ิมต้นในการท�ำงาน และออกแบบกิจกรรมในการ
แกป้ ญั หาน้ันๆ แหลง่ ท่ี 3 วธิ แี ก้ปญั หาชุมชน ซึง่ เร่ิมจากปัญหาทใ่ี กล้ตวั โดยใช้วธิ กี ารทเ่ี หมาะสมสำ� หรับ
ชมุ ชนแต่ละแห่ง
เมอื่ งานวจิ ยั การสอ่ื สารชมุ ชนเปน็ กระบวนการตามระเบยี บวธิ วี จิ ยั ทางวทิ ยาศาสตร์ จงึ ประกอบดว้ ย
ข้นั ตอนดงั ต่อไปนี้
1) การสร้างโจทย์วจิ ยั (ปญั หาของชุมชน)
2) แนวคดิ ทฤษฎี งานวิจัยท่ีเกี่ยวขอ้ ง
3) ปัญหาน�ำวจิ ัย (ตัวแปรทีเ่ ป็นปัจจัยต่างๆ)
4) กรอบแนวคิดในการวจิ ยั
5) การออกแบบงานวิจัย ประเภทของข้อมลู การสรา้ งเคร่ืองมอื วิจัย
6) เก็บรวบรวมขอ้ มูล
7) การวิเคราะห์ข้อมลู
8) อภปิ รายผล
ในการออกแบบงานวจิ ยั นนั้ ครอบคลมุ ถงึ ขอ้ ควรพจิ ารณา ไดแ้ ก่ งานวจิ ยั การสอื่ สารชมุ ชนตอ้ งการ
ขอ้ มลู ประเภทใด อะไรบา้ ง จะเก็บรวบรวมข้อมลู ท่ตี ้องการไดจ้ ากแหลง่ ใด เก็บข้อมลู จากใคร ดว้ ยวธิ ใี ด
ใช้วธิ ีการวิเคราะหข์ ้อมูลอยา่ งไร เครอื่ งมอื ท่ใี ช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลคืออะไร
กอ่ นจะกลา่ วถึงเคร่ืองมอื การวจิ ัยการสื่อสารชุมชน ขออธบิ ายเกี่ยวกบั ประเภทของขอ้ มูลทเ่ี ราจะ
นำ� เครอื่ งมอื ไปวดั ขอ้ มลู สามารถแบง่ ไดห้ ลายประเภท แลว้ แตจ่ ะใชอ้ ะไรเปน็ เกณฑใ์ นการแบง่ ประเภท ใน
ท่นี ้ีจะใชแ้ หลง่ ท่ีมาเป็นเกณฑ์ ซึง่ แบ่งได้ 2 ประเภทดังน้ี (บุญธรรม กจิ ปรดี าบริสุทธิ,์ 2549)
1. ข้อมูลท่ีมีอยู่แล้ว (secondary data) เป็นข้อมูลท่ีมีผู้รวบรวมเก็บไว้ทั้งในรูปของเอกสาร
หลกั ฐาน สิ่งตพี ิมพ์ และส่งิ บันทกึ ต่างๆ และตวั เลขหรือตัวหนงั สือทีม่ กี ารรายงาน การท�ำระเบยี นประวัติ
และการท�ำส�ำมะโน ในลักษณะต่างๆ ซึ่งรู้จักกันทั่วไปว่าข้อมูลจากแหล่งทุติยภูมิ (secondary source)
อาจกลา่ วได้วา่ ข้อมลู นี้เราไมไ่ ด้เปน็ ผสู้ ร้างหรอื ไม่ไดเ้ ขียนขอ้ มูลน้นั ข้ึนมา
