Page 16 - การศึกษาชุมชนเพื่อการวิจัยและพัฒนา
P. 16
6-6 การศึกษาชมุ ชนเพื่อการวิจัยและพฒั นา
2. ข้อมูลที่ต้องเก็บใหม่ (primary data) เปน็ ขอ้ มลู ทไี่ ดจ้ ากแหลง่ ขอ้ มลู โดยตรง ยงั ไมม่ กี ารเกบ็
รวบรวมไว้ ถ้าต้องการใช้ต้องเก็บรวบรวมใหม่ จากผู้มีข้อมูลหรือแหล่งข้อมูลเท่านั้นเอง ซ่ึงการทำ� วิจัย
ข้อมูลที่ใช้จะมีอยู่ในลักษณะน้ี ข้อมูลท่ีต้องเก็บใหม่จะเป็นข้อมูลท่ีเราสร้างหรือจัดท�ำข้ึนมา เช่น การไป
สมั ภาษณป์ ราชญ์ชาวบา้ น การวิเคราะห์ผงั รายการของวทิ ยุชมุ ชน เปน็ ตน้ ซ่งึ รจู้ กั กนั ทวั่ ไปว่าข้อมลู จาก
แหลง่ ปฐมภูมิ (primary source)
หากใชล้ กั ษณะของขอ้ มลู เปน็ เกณฑใ์ นการแบง่ ประเภทของขอ้ มลู สามารถแบง่ ไดเ้ ปน็ 2 ประเภท
คือข้อมูลเชงิ คุณภาพ (qualitative data) และข้อมลู เชงิ ปริมาณ (quantitative data)
ข้อมลู จะเกบ็ ได้ถูกตอ้ ง ครบถ้วนเพียงใด ยอ่ มขน้ึ อยกู่ ับเครือ่ งมือในการเกบ็ ขอ้ มูล หรอื เคร่ืองมอื
วิจยั นัน่ เอง
เคร่ืองมือวิจัย หมายถึง อุปกรณ์หรือส่ิงท่ีใช้เป็นส่ือส�ำหรับนักวิจัย ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล
การวิจัยทุกชนิดจ�ำเป็นต้องมีเครื่องมือในการรวบรวมข้อมูลเพ่ือน�ำไปวิเคราะห์ข้อมูลและสรุปผลการวิจัย
ตอ่ ไป
เครื่องมือวิจัยทางสังคมศาสตร์ทั้งการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพมีหลายชนิด อาทิ
แบบสอบถาม แบบวเิ คราะห์ แบบสมั ภาษณ์ แบบสงั เกต แบบทดสอบ แบบบนั ทกึ ขอ้ มลู แบบประเมนิ ผล
ซงึ่ การวิจัยแต่ละเรอื่ งอาจมเี คร่อื งมอื การวจิ ัยตา่ งกันหรือมีเคร่ืองมอื วจิ ยั หลายชนิดอยู่ในเร่อื งเดยี วกนั
เครื่องมือวิจัยการสื่อสารชุมชน หมายถึง อปุ กรณ์ในการเกบ็ รวบรวมขอ้ มลู ของชุมชน โดยแบ่ง
เครื่องมือการวิจัยเป็น 2 ประเภท คือ 1) เคร่ืองมือวัดความเปลี่ยนแปลง กับ 2) เครื่องมือสร้างความ
เปล่ียนแปลง เครื่องมือวัดความเปล่ียนแปลง เช่น แบบการส�ำรวจส�ำมะโนเป็นการเก็บรวบรวมข้อมูล
เกยี่ วกบั ประชากร เคหะ การเกษตร อุตสาหกรรม ธุรกิจ และอ่นื ๆ เพอ่ื ใช้ประโยชน์ในทางสถติ ิ โดยการ
แจงนับจากทุกหน่วยเก่ียวกับเรื่องนั้นๆ จะเห็นความเปล่ียนแปลงของประชากร เคหะ การเกษตร ฯลฯ
นอกจากแบบการส�ำรวจส�ำมะโนแล้วอาจจะเป็นแบบส�ำรวจความพึงพอใจของผู้ฟังรายการวิทยุชุมชน
เป็นต้น ส�ำหรับเคร่ืองมือสร้างความเปลี่ยนแปลง เช่น ในการวิจัยการสื่อสารชุมชนท่ีต้องการให้ความรู้
เกยี่ วกบั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี งทางวทิ ยชุ มุ ชน เมอ่ื ออกอากาศรายการดงั กลา่ วไปตามแผนการใหค้ วามรู้
นักวิจัยสามารถใช้เครื่องมือในการวัดความรู้ว่าก่อนและหลังจากฟังรายการผู้ฟังมีความรู้เก่ียวกับปรัชญา
เศรษฐกจิ พอเพยี งอย่างไร มีทศั นคติ และมพี ฤตกิ รรมท่ีเปลี่ยนแปลงไปมากน้อยเพยี งใด เครอื่ งมือในการ
วจิ ยั เร่อื งนีอ้ าจจะมีทงั้ แบบวัดความรู้ ทัศนคติ หรือแบบสังเกตเกยี่ วกับพฤตกิ รรมของผ้ฟู งั หรอื อาจมแี บบ
สัมภาษณ์
อาจกล่าวได้ว่าเคร่ืองมือการวิจัยการสื่อสารชุมชนมีหลายชนิด อาทิ แบบส�ำรวจ แบบสอบถาม
แบบสัมภาษณ์ แบบวิเคราะห์ แบบสังเกต แบบสนทนา แบบประเมิน แบบทดสอบในหน่วยน้ีจะแบ่ง
เคร่ืองมอื การวิจัยการสอื่ สารชมุ ชนเปน็ 1) เครื่องมอื การวจิ ยั การสอื่ สารชุมชนในการวิจัยเชงิ ปริมาณ และ
2) เครือ่ งมือการวจิ ยั การสื่อสารชุมชนในการวจิ ยั เชิงคุณภาพ
