Page 18 - การศึกษาชุมชนเพื่อการวิจัยและพัฒนา
P. 18
6-8 การศึกษาชุมชนเพ่อื การวิจัยและพฒั นา
5. เคร่ืองมือวิจัยท่ีวางรูปแบบที่ดี จะมีส่วนช่วยในการจัดเตรียมข้อมูลการวิจัยเพื่อวิเคราะห์ได้
ง่ายขน้ึ และท�ำใหก้ ารวิจยั มีความน่าเช่ือถือ และมคี วามตรงมากขนึ้
ความส�ำคัญของเคร่ืองมือการวิจัยการส่ือสารชุมชน
เครื่องมือมคี วามส�ำคัญกับการวิจยั การสื่อสารชมุ ชน เน่อื งจากขอ้ มูลท่ีได้จากการวจิ ัย ต้องอาศยั
เครอ่ื งมอื ไมว่ า่ จะเปน็ เครอ่ื งมอื วดั ความเปลยี่ นแปลงหรอื เครอ่ื งมอื สรา้ งความเปลยี่ นแปลง เปน็ อปุ กรณใ์ น
การรวบรวมข้อมูลของชุมชนแล้วน�ำมาวิเคราะห์ และอภิปรายผล ก่อให้เกิดแนวทางในการแก้ไขปัญหา
ของชุมชน โดยการใช้เครื่องมือจะต้องสอดคล้องกับปัญหา บริบทของชุมชน นักวิจัยต้องรู้จักเลือกใช้
เคร่อื งมือการวิจัยทเี่ หมาะสมและมกี ารออกแบบและพัฒนาเคร่อื งมือตามวัตถุประสงคข์ องการวจิ ยั
หากจะอธิบายความส�ำคัญของเคร่ืองมือการวิจัยการสื่อสารชุมชน ต้องย้อนกลับไปยังหน่วยท่ี 1
ท่ี ภัสวลี นิติเกษตรสุนทร ได้อธิบายถึงความส�ำคัญของงานวิจัยการส่ือสารชุมชนว่า สามารถมองได้
4 มิติ ไดแ้ ก่ มติ ิดา้ นการพฒั นาคน มติ ดิ า้ นพฒั นาการเรียนรู้ มิตดิ า้ นพัฒนาการสื่อสาร และมติ ดิ า้ นการ
พัฒนาชุมชน ในการอธบิ ายความส�ำคัญของเครอ่ื งมอื วิจัยการสือ่ สารชมุ ชน ยอ่ มหนีไม่พน้ 4 มิติดังกล่าว
เนือ่ งจากเครอื่ งมอื วิจยั เปน็ ส่วนหนึง่ ทส่ี ำ� คัญของงานวิจัยการสือ่ สารชุมชน
ดงั นั้น ความสำ� คัญของเครือ่ งมอื การวิจยั การส่ือสารชมุ ชน มดี ังนี้
1. เครอ่ื งมอื การวจิ ยั การสอ่ื สารชมุ ชนกอ่ ใหเ้ กดิ การมสี ว่ นรว่ มของคนในชมุ ชนในกระบวนการ
วิจัย เน่ืองจากการสร้างเคร่ืองมือการวิจัยการสื่อสารชุมชนต้องร่วมกันสร้าง เพ่ือจะได้ข้อมูลหรือค�ำตอบ
ตรงกับปัญหาท่ีชุมชนตั้งวัตถุประสงค์ไว้ เป็นการมองร่วมกันของคนในชุมชน ท�ำให้คนในชุมชนมีความ
สมั พนั ธก์ นั สร้างจติ สำ� นึกในการแก้ไขปัญหาร่วมกนั
2. เคร่ืองมือการวิจัยการสื่อสารชุมชนก่อให้เกิดกระบวนการเรียนรู้แก่สมาชิกของชุมชน
กาญจนา แก้วเทพ (2553) กล่าวถึง งานวิจัยเพื่อท้องถิ่นว่า หากกระบวนการวิจัยเป็นวิธีการท่ีดีมี
ประสทิ ธภิ าพในการแสวงหาความรู้ ท�ำอยา่ งไรจงึ จะตดิ ตงั้ กระบวนการนใี้ หแ้ กป่ ระชาชน/ชาวบา้ นทว่ั ไปได้
โดยผ่อนปรนความเข้มงวดทางวิชาการลงไปบ้าง แต่ยังรักษาแก่นของกระบวนการวิจัย ได้แก่ ข้ันตอน
ตา่ งๆ ทจ่ี ำ� เปน็ ของวธิ กี ารทางวทิ ยาศาสตร์ เชน่ การทบทวนวรรณกรรมในงานวจิ ยั ทอ้ งถนิ่ ใชร้ ปู แบบการ
จดั การความรมู้ าทดแทน อาทิ รปู แบบการจดั เวทแี ลกเปลยี่ นเรยี นรรู้ ะหวา่ งผทู้ ม่ี ปี ระสบการณร์ ว่ มกนั อยา่ งมี
การจดั ระบบของการประชมุ ทำ� ใหส้ มาชกิ ในชมุ ชนไดม้ กี ารพฒั นาการเรยี นรใู้ นการแกไ้ ขปญั หาชมุ ชนผา่ น
กระบวนการวจิ ยั โดยมเี ครอื่ งมอื การวจิ ยั การสอื่ สารชมุ ชน เปน็ อปุ กรณใ์ นการดงึ คำ� ตอบของปญั หาขนึ้ มา
3. เครื่องมือการวิจัยการส่ือสารชุมชนเป็นสะพานหรือส่ือในการเชื่อมโยงระหว่างปัญหาและ
ผลลัพธ์ในการแสวงหาข้อมูลที่ขุดค้นโดยคนในชุมชนท่ีจะน�ำมาแก้ไข หากไม่มีเคร่ืองมือการวิจัย
การสอื่ สารชมุ ชนทีม่ คี ณุ ภาพ ปัญหาของชุมชนย่อมไมไ่ ด้รบั การแก้ไขใหต้ รงจดุ
4. เคร่ืองมือการวิจัยการส่ือสารชุมชนเป็นสิ่งที่ช่วยในการพัฒนาชุมชน โดยข้อมูลที่ได้จาก
เครอ่ื งมอื การวจิ ยั การสอื่ สารชมุ ชนทมี่ คี ณุ ภาพ จะเปน็ ขอ้ คน้ พบหรอื ความรทู้ นี่ �ำไปปรบั ปรงุ แกป้ ญั หาของ
ชุมชน และการวิจัยแต่ละคร้ังจะช่วยพัฒนาเครื่องมือให้ตรงวัตถุประสงค์ ก่อให้เกิดการพัฒนาชุมชนมาก
ขึ้นทุกคร้งั
