Page 51 - สังคมมนุษย์
P. 51
ภาวะไรร้ ะเบียบในสงั คมและการจดั ระเบียบในสงั คมไทย 4-41
มีเหตุผล หากฝ่าฝืน บรรทัดฐานของสังคมก็จะท�ำให้เกิดความรู้สึกไม่สบายใจ เกิดความกระวนกระวาย
หรือรู้สึกผิด ความรู้สึกดังกล่าว เป็นผลมาจากปัจเจกบุคคลรับเอาบรรทัดฐาน ท�ำให้มีผลต่อการควบคุม
ตนเอง (Self-control)
การควบคุมภายนอก คอื แนวทางทส่ี มาชกิ ของกลมุ่ หรอื สังคมตอ้ งการใหป้ จั เจกบคุ คลปฏิบตั ใิ น
ทิศทางที่ก�ำหนดไว้ และปัจเจกชนต่อต้านหรือฝ่าฝืนการปฏิบัติในแนวทางดังกล่าว จึงเกิดการพยายาม
หาทางท่จี ะหยุดการตอ่ ตา้ นหรือฝา่ ฝืน โดยการใช้การบงั คับใช้ (Sanction) ซง่ึ ก็คอื การให้รางวัลและการ
ลงโทษโดยสมาชิกของกลุ่มพยายามก�ำหนดกฎข้อบังคับให้กับพฤติกรรมของปัจเจกชน ดังนั้น วิธีการ
ควบคุมภายนอกท้ังหมดจึงเกี่ยวข้องกบั การใช้การบังคบั ใช้ประเภทใดประเภทหน่ึง
การบงั คบั ใชน้ น้ั แบง่ เปน็ การบงั คบั ใชเ้ ชงิ ปฏฐิ านหรอื เชงิ บวก (Positive Sanction) และการบงั คบั
ใชเ้ ชงิ นเิ สธหรอื เชงิ ลบ (Negative sanction) ซงึ่ การบงั คบั ใชท้ งั้ สองแบบน้ี ยงั แบง่ ยอ่ ยออกเปน็ การบงั คบั
ใชอ้ ย่างไมเ่ ปน็ ทางการ (Informal) และการบงั คบั ใช้อย่างเปน็ ทางการ (Formal)
1. การบังคบั ใช้เชิงปฏฐิ านที่ไม่เปน็ ทางการ (informal positive sanctions) คือ การยม้ิ การ
ลบู หลงั การจบั มอื กนั การแสดงความยนิ ดี การยอมรบั จากกลมุ่ และการกระทำ� อน่ื ๆ ทปี่ จั เจกชนแสดงออก
ทเี่ ป็นไปตามธรรมชาติ เพ่ือแสดงความยกยอ่ งหรอื ช่นื ชมพฤตกิ รรมของคนอ่ืน
2. การบังคับใชเ้ ชงิ ปฏฐิ านทีเ่ ป็นทางการ (formal positive sanctions) คือการจัดแสดงความ
ยินดีหรือให้รางวัล อย่างเป็นที่ประจักษ์แก่สาธารณชน รวมไปถึงจัดพิธีต่างๆ ที่สังคมแสดงออกถึงการ
ยกย่องช่ืนชมชมเชย พฤติกรรมของบุคคลในโอกาสต่างๆ ซ่ึงได้มีการวางแผนหรือจัดเตรียมไว้ล่วงหน้า
แลว้ ในสงั คมไทย อาจจะรวมถงึ เหตกุ ารณต์ า่ งๆ เชน่ ขบวนแหว่ รี บรุ ษุ ทส่ี ำ� คญั ของชาติ หรอื นกั กฬี าทส่ี รา้ ง
ชอ่ื เสียงใหป้ ระเทศ
3. การบงั คับใชเ้ ชงิ นิเสธท่ีไมเ่ ปน็ ทางการ (informal negative sanctions) เปน็ การแสดงออก
ทันทีทันใดถึงความไม่ชอบไม่พอใจหรือความโกรธเคือง เป็นต้นว่า ท�ำหน้าน่ิวค้ิวขมวด หรือการซุบซิบ
นินทาที่ก่อให้เกิดความเสียหาย หรือการกระท�ำท่ีไม่สุภาพ รวมทั้งการหัวเราะเยาะหรือเย้ยหยัน เสียดสี
ดว้ ย
4. การบงั คับใช้เชิงนิเสธท่เี ป็นทางการ (formal negative sanctions) เป็นการกระท�ำทแี่ สดง
ความไมพ่ อใจพฤตกิ รรมของบคุ คลทไ่ี ดก้ �ำหนดเป็นแบบแผนไวแ้ ล้ว หรือการลงโทษผู้ฝา่ ฝนื แบบแผนของ
สังคมทก่ี ำ� หนดไว้ การบงั คับใชเ้ ชงิ นิเสธทีเ่ ปน็ ทางการ ไดแ้ ก่ การขับไล่ การไล่ออก การปรบั การจ�ำคุก
เปน็ ต้น ซึ่งมกั จะบงั คบั ใชโ้ ดยเจ้าหนา้ ท่หี รอื องค์กรของรฐั
