Page 48 - สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผล การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 48
2-38 ส่ือ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผลการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
บริโภค ค่าความต้านทานจะถูกประมวลผลต่อด้วยระบบสถิติหรือระบบใยประสาทเทียมเปรียบได้กับสมอง
ของมนุษย์ เพื่อแยกประเภทของกล่ินในรูปกราฟแท่ง ซ่ึงเป็นรูปแบบจ�ำกัดความท่ีชัดเจนย่ิงข้ึน เช่น ความสด
ของอาหาร หรือกล่ินเหม็นหืน เป็นต้น
ผใู้ ชส้ ามารถน�ำอปุ กรณด์ งั กลา่ ววเิ คราะหค์ ณุ ภาพอาหารหลงั จากนำ� ชดุ เซน็ เซอรไ์ ปบนั ทกึ รปู แบบของ
กล่ินและไอระเหยจากอาหารต้นแบบ หากอาหารมีกลิ่นเจือจาง ก็สามารถเพ่ิมความเข้มข้นของไอระเหยด้วย
ความร้อนหรือเย็น ขึ้นอยู่กับคุณภาพของวัสดุที่น�ำมาใช้สร้างเซ็นเซอร์เป็นหลัก และผู้ใช้ต้องระวังไม่ให้
ความชื้น หรือของเหลวติดเข้าไปยังตัวเคร่ือง เพราะอาจสร้างความเสียหายแก่แผงเซ็นเซอร์
จมูกอัจฉริยะดังกล่าวประยุกต์ใช้ได้ทั้งงานวิจัยในห้องปฏิบัติการและระดับอุตสาหกรรมเนื่องจาก
มีขนาดเล็กพกพาสะดวก และรายงานผลค่อนข้างแม่นย�ำในหลายสภาวะ เช่น ตรวจสอบความสดของกุ้ง
หรืออาหารทะเลชนิดต่าง ๆ ตรวจหากลิ่นท่ีไม่ต้องการในขนม เช่น กลิ่นหืน กลิ่นเน่าเสีย ที่อาจเกิดระหว่าง
การเก็บรักษา หรือแม้แต่การใช้ติดตามดูการเปลี่ยนแปลงของกระบวนการหมัก เป็นต้น
นักวิจัยกล่าวว่า เมื่อเปรียบเทียบการท�ำงานของจมูกมนุษย์แล้ว จมูกอิเล็กทรอนิกส์ท่ีพัฒนาข้ึน
สามารถวิเคราะห์ผลได้อย่างรวดเร็วต่อเนื่อง ใช้ตัวอย่างเพียงเล็กน้อยเท่าน้ัน และยังสามารถใช้แทนจมูกคน
ได้ดี แต่อาจยังแสดงผลออกมาในรูปความรู้สึกท่ีชัดเจนอย่างกล่ินหอม กลิ่นเปร้ียว ไม่ได้ (ที่มา: http://
www.komchadluek.net/2007/08/23/h001_132192.php?news_id=132192)
4. ส่ือทใี่ ช้สำ� หรับการสังเกตทางลน้ิ
การสังเกตโดยใช้ประสาทสัมผัสทางลิ้น สามารถให้ผลการสังเกตเป็นรสชาติ เปร้ียว หวาน เค็ม และ
ขม แต่ในทางปฏิบัติอาจเกิดความคลาดเคล่ือนได้ เช่น หากผู้สังเกตคนเดียวกันชิมรสชาติหลายรสชาติ
ต่อเน่ืองกัน โดยชิมผลไม้รสหวานจัดก่อน แล้วชิมผลไม้รสหวานน้อย ก็จะรู้สึกว่าผลไม้ที่ชิมทีหลังมีรสชาติ
เปร้ียวไปเลย หรือถ้าชิมผลไม้รสเปรี้ยวก่อน แล้วชิมผลไม้รสหวาน ก็จะรู้สึกว่าผลไม้ที่ชิมทีหลังรสชาติหวาน
มากกว่าความเป็นจริง หรือแม้แต่ผู้ชิมคนละคนกัน หากชิมผลไม้แบบเดียวกัน ก็อาจบอกรสชาติ
ไม่เหมือนกันก็ได้ เช่น เปรี้ยว หรือไม่เปรี้ยว เป็นต้น จึงมีการใช้เคร่ืองวัดต่าง ๆ ท่ีใช้แทนลิ้น เช่น เครื่องวัด
ความหวาน เครื่องวัดความเค็ม เครื่องวัดปริมาณแอลกอฮอล์ เป็นต้น
4.1 เครื่องวดั ความหวาน
1) เคร่ืองวัดความหวาน (Brix Refractometer 0-10Brix) ใช้วัดน้ําตาล วัดค่าความหวานใน
อาหาร ผลไม้ เคร่ืองด่ืม ชา กาแฟ ขนม โดยค่าต่ําสุดท่ีวัดได้ คือ 0.1% Brix
2) เคร่อื งวัดนํา้ ตาลกลโู คส (Glucose Refractometer) ใช้วัดปริมาณน้ําตาลกลูโคส (Glucose)
ย่านการวัด 0 to 85% mass (% w/w glucose)
