Page 70 - สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผล การเรียนรู้วิทยาศาสตร์
P. 70
2-60 สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผลการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
2. หม้อนึ่งความดันไอ
หม้อนึ่งความดันไอ (Autoclave) เป็นเครื่องมือท่ีใช้ส�ำหรับน่ึงฆ่าเช้ือ เพื่อก�ำจัดและป้องกัน
การปนเปื้อนใช้ฆ่าเช้ือตัวอย่างก่อนจะน�ำไปใช้ในการทดลอง โดยใช้ไอน้ําร้อนและแรงดันสูง ท�ำให้ของท่ีผ่าน
การน่ึงแล้วอยู่ในสภาพปราศจากเชื้อ
2.1 หลักการท�ำงานของหม้อนึ่งความดันไอ คือ การน�ำสิ่งของท่ีต้องการท�ำให้ปราศจากเชื้อมาไว้
ในห้องที่มีความร้อนและแรงดันของไอนํ้าสูงกว่าสภาวะบรรยากาศปกติในช่วงระยะเวลาหน่ึง การนึ่งฆ่าเชื้อ
โดยทั่วไปจะใช้สภาวะที่อุณหภูมิ 121 องศาเซลเซียส แรงดันไอนํ้า 15 ปอนด์ต่อตารางนิ้ว โดยใช้ระยะเวลา
นึ่ง 15 นาที
2.2 หม้อนึ่งความดันไอขนาดท่ีใช้ในห้องปฏิบัติการ การมีขนาดเล็ก ความจุไม่เกิน 20 ลิตร มี
คุณสมบัติท่ีส�ำคัญ ดังน้ี
1) หากใช้อุณหภูมิ 121 องศาเซลเซียส แรงดันไอน้ําจะเป็น 15 ปอนด์ต่อตารางนิ้ว และหาก
ใช้อุณหภูมิ 134 องศาเซลเซียส แรงดันไอนํ้าจะเป็น 30 ปอนด์/ตารางนิ้ว โดยอัตโนมัติ (เม่ือน่ึงในความดัน
บรรยากาศปกติ)
2) ไม่จ�ำเป็นต้องมีการไล่อากาศออกจากห้องน่ึงก่อนเพ่ิมความดันด้วยไอนํ้า เพราะแรงดัน
ไอน้ํา 15 ปอนด์ต่อตารางน้ิว เพียงพอที่จะไล่อากาศออกให้หมดได้อยู่แล้ว
3. ตู้ปลอดเชื้อ
ตู้ปลอดเชื้อ (Laminar Air Flow cabinet) เป็นอุปกรณ์ท่ีสร้างสภาวะอากาศปลอดเชื้อภายใน
พื้นท่ีท�ำงานของเคร่ืองและป้องกันการเกิดการปนเปื้อนเช้ือจากภายนอก
3.1 หลักการทำ� งานของตปู้ ลอดเชื้อ ตู้ปลอดเช้ือมีหลักการท�ำงาน ดังนี้
3.1.1 อากาศที่ปนเปื้อนเช้ือภายในห้องที่ใช้งานถูกดูดผ่านเข้าไปในตู้ปลอดเชื้อโดยไม่ผ่าน
พื้นที่ท�ำงานภายในเครื่อง
3.1.2 อากาศที่ปนเปื้อนเช้ือไหลผ่านแผ่นกรอง (มีความสามารถในการกรองอนุภาคต่าง ๆ ได้
เล็กถึงขนาด 0.3 ไมครอน) ถูกกรองกลายเป็นอากาศสะอาด และถูกส่งผ่านมายังบริเวณพื้นที่ท�ำงานภายใน
เครื่อง
3.1.3 อากาศสะอาดในบริเวณพื้นท่ีท�ำงานจะเคล่ือนท่ีผ่านงานท่ีก�ำลังท�ำ และถูกพัดออกมา
ทางด้านหน้าของเครื่อง
3.2 การใช้งานตู้ปลอดเชื้อในโรงเรียน ตู้ปลอดเชื้อท่ีใช้ในโรงเรียนเหมาะส�ำหรับการใช้งาน ดังต่อ
ไปน้ี
3.2.1 ใช้งานร่วมกับสารเคมีหรือเชื้อท่ีไม่เป็นอันตรายเท่าน้ัน
3.2.2 ตู้ปลอดเชื้อท�ำหน้าที่ป้องกันงาน แต่ไม่ป้องกันผู้ปฏิบัติงานและสิ่งแวดล้อมใด ๆ
ท้ังส้ิน
