Page 68 - สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผล การเรียนรู้วิทยาศาสตร์

2-58 ส่ือ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผลการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

1.5 หลงั การใชก้ ลอ้ งจุลทรรศนแ์ ละการเก็บ
1.5.1 หลังการใชก้ ล้องจุลทรรศน์ ควรปฏิบัติ ดังน้ี
1) ปิดสวิตช์ไฟของกล้อง
2) หมุนแป้นเลนส์ใกล้วัตถุ ให้เลนส์ก�ำลังขยายตํ่าสุดอยู่ตรงกับเลนส์รวมแสง
3) เก็บสายไฟให้เข้าที่เหมือนสภาพเดิม
4) หมุนปุ่มปรับภาพหยาบให้แท่นวางสไลด์เลื่อนตํ่าสุด
5) ตรวจสอบให้แน่ใจว่าไม่มีของเหลวใด ๆ อยู่ท่ีส่วนใดส่วนหน่ึงของกล้องจุลทรรศน์

ถ้ามีให้รีบท�ำความสะอาดทันที โดยเฉพาะท่ีเลนส์ใกล้ตากับเลนส์ใกล้วัตถุ ให้ใช้กระดาษหรือเศษผ้าสะอาด
ซับออก แล้วเช็ดด้วยเอทิลแอลกอฮอล์ 90-95% : อีเธอร์ ในสัดส่วน 3:1 แล้วเช็ดด้วยกระดาษเช็ดเลนส์
ให้แห้งอีกคร้ังหนึ่ง

6) การเคลื่อนย้ายกล้องจุลทรรศน์ ให้ใช้มือจับแขนกล้อง อีกมือหน่ึงรองรับฐานกล้อง
ด้วยฝ่ามือ ยกกล้องให้ฐานกล้องขนานกับพื้นเสมอ วางกล้องเบา ๆ การท�ำให้กล้องกระทบกระเทือนแรง ๆ
จะท�ำให้ต�ำแหน่งของส่วนประกอบต่าง ๆ ของกล้องโดยเฉพาะเลนส์และปริซึมเปล่ียนแปลง ซึ่งมีผลให้
ประสิทธิภาพของกล้องเส่ือมลง

1.5.2 การเก็บกล้องจลุ ทรรศน์ ควรปฏิบัติ ดังน้ี
1) เม่ือใช้งานและท�ำความสะอาดแล้ว ควรคลุมกล้องด้วยถุงคลุม แต่ถ้ากล้องเปียก

หรืออากาศมีความชื้นมาก ไม่ควรคลุมกล้อง เพราะอาจเกิดการกล่ันตัวของไอน้ําในถุงคลุมได้ง่าย หรือเก็บ
ในตู้เก็บกล้องซึ่งปิดสนิท โดยมีซิลิกาเจล (silica gel) ส�ำหรับดูดความช้ืนอยู่ภายใน (ซิลิกาเจล เมื่อแห้ง
มีสีฟ้า และจะเปลี่ยนเป็นสีชมพูเพ่ือดูดนํ้าเข้าไป การไล่นํ้าออกจากซิลิกาเจลท�ำได้โดยการอบแห้ง)

2) ควรเก็บรักษากล้องจุลทรรศน์ไว้ในที่อากาศถ่ายเทได้ดี ไม่มีแสงแดด ฝุ่นละออง
และความชื้น (เพราะจะท�ำให้เลนส์ขึ้นรา) ถ้าต้องน�ำมาใช้งานอยู่เสมอควรเก็บในตู้ท่ีสูงจากพื้นห้องประมาณ
1 เมตร เพื่อสะดวกในการหยิบใช้ และภายในตู้ต้องมีซิลิกาเจลส�ำหรับดูดความชื้นไว้ด้วย ถ้าต้องเก็บ
กลอ้ งจลุ ทรรศนไ์ วเ้ ป็นเวลานานควรเกบ็ ไวใ้ นต้ทู ่ีสร้างด้วยวสั ดทุ นไฟ ภายในมหี ลอดไฟฟ้าเพ่อื รักษาอุณหภูมิ
ให้อยู่ในช่วง 40-50 oC หรืออุณหภูมิที่เหมาะสม ท่ีประตูตู้มีช่องหมุนเวียนอากาศท่ีปล่อยให้อากาศภายนอก
ไหลเข้า ส่วนอากาศร้อนภายในไหลออกด้านบน (การหมุนเวียนของอากาศช่วยป้องกันการกลั่นตัวของไอน้ํา)
เพื่อรักษาคุณภาพของกล้องจุลทรรศน์ ที่ช่องตู้เก็บอุปกรณ์ควรติดตะแกรงดักฝุ่นละอองด้วย

1.6 ตัวอย่างการสังเกตทใ่ี ชก้ ลอ้ งจุลทรรศน์
การเตรียมสไลด์สดเพื่อศึกษากับกล้องจุลทรรศน์
1.6.1 วางตัวอย่างท่ีบางมากที่จะศึกษาบนกึ่งกลางของสไลด์ที่สะอาด
1.6.2 ใช้หลอดหยด หยดนํ้า 1-2 หยด ลงบนตัวอย่างท่ีจะศึกษา
1.6.3 น�ำกระจกปิดสไลด์มาวางท่ีด้านใดด้านหนึ่งของสไลด์ แล้วค่อยวางกระจกปิดสไลด์

ปิดตัวอย่างท่ีจะศึกษา ระวังอย่าให้มีฟองอากาศ